Solar Transfer

ENERJİ Bakanlığı, yenilenebilir enerji pazarını geliştirmek üzere yeni bir kanun taslağı çalışması yapıyor. Bu çalışmayı yakından takip eden Lisanssız Elektrik Üretimi Derneği’nin (LİDER) Başkanı Yalçın Kıroğlu, yenilenebilir enerjide panel ve türbin üretimini teşvik etmek, bunun için de yan sanayi ve pazarda ürünlerin satılabileceği potansiyeli oluşturmak gerektiğini söyleyerek, “Avrupa’da panel üretiminin önü tıkanmışken, Türkiye’de büyüyen bir pazar var. Türkiye’nin yakın coğrafyasında bir takım çatışmalar devam etse de, bunların bitiminde oluşacak çok ciddi bir pazar var. Bunların hepsi, Türkiye’nin enerjide bir üretim üssü olması için büyük fırsatlar. Bu konuda yapılan çalışmalardan biri de güneş enerjisinde üreticileri büyük kapasitelerde üretim yapmaları koşulu ile Türkiye’ye getirip, onlara hem yer, hem kapasite tahsis etmek” şeklinde konuştu.

YENİ MODEL

Lisanssız (yani belli bir kapasiteye kadar lisans alma gereği olmadan) elektrik üretimi pazarındaki gelişmeleri konuşmak üzere bir araya geldiğimiz Kıroğlu, Türkiye’nin yenilenebilir enerji pazarı olmaktan, yenilenebilir enerji endüstrisi olmaya yönelik dönüşüm yaşaması gerektiğini söylerken, bu anlamda yapılan yeni bir çalışmaya dikkat çekti. Güneş enerjisinde teknoloji sahibi firmaların, son teknolojileri Türkiye’ye getirmelerinin önünü açmak için hazırlık yapıldığını kaydeden Kıroğlu, “Panel, hücre dâhil tüm bileşenleri burada üretip, bir miktarını iç pazara, büyük bir kısmını da ihracat yoluyla dışarı satmak için çok ciddi çalışmalar yapan firmalar olduğu gibi, kamu da bununla ilgili hazırlık içerisinde. Hem güneş, hem rüzgârla ilgili çalışma devam ediyor. Buradaki amaç üreticileri Türkiye’ye çekmek. Üreticileri buraya getirirken, onlara bir kapasite tahsis ederek, ürettikleri ürünlerin bir kısmını hemen kurup çalıştırabilecekleri bir kurma hakkı da vermek. Yani tanımlanan bölgelere o üretici ürettiği panelleri kurup, lisanssız veya lisanslı olarak devreye alabilir. Amaç Türkiye’ye daha büyük yatırımcıların gelmesinin önünü açmak” şeklinde konuştu.

DAHA EKONOMİK PANEL ÜRETİLİR

YALÇIN Kıroğlu, büyük panel üreticilerinin Türkiye’ye çekilmesine yönelik “Üreticilerin burada olması yatırımcıların daha ekonomik panel ve daha hızlı sürede en son teknolojiye sahip olmasını, finansın da Türkiye’ye daha hızlı akmasını sağlayacak” dedi. Geçtiğimiz ay Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik’te değişiklik yapıldığını hatırlatan Kıroğlu, “Çatı uygulamalarını geliştirecek olumlu şeyler var. Trafo dağıtım merkezine küçük çatı uygulamalarını desteklemek için ilave kapasite tahsisi var. Çatı uygulamalarında tek bir şey kalıyor: Belediyelerden çatı projesi istenmesine ilişkin sıkıntı. Aynı belediye çatıya 150 kiloluk güneşten su ısıtma sistemi için istemiyor ama daha hafif olan elektrik sistemleri için istiyor. Çatılarda çok büyük bir atıl kapasite var. Bunu lisanssız elektrikte kullanmamız, ülkeye de en büyük katkılardan birini yapmış olacak” dedi. 

ÇANTACILARIN İŞİNE YARADI

YENİLENEBİLİR enerji sektöründe ‘çantacı’ tabirini kullanırken dikkat etmek gerektiğini vurgulayan Kıroğlu, şunları söyledi: “Sektörde çok büyük patlama olacak deyip güneş projesi nedir, nelere dikkat edilmesi gerekir, pek çok teknik konuyu hiç dikkate almadan sadece başvuruda bulunup çağrı mektubu alıp onu da yatırım yapmadan başkasına devretmeye çalışan bir kesim oluştu. Biz bunların adına çantacı diyoruz. Yoksa sektörün profesyonel proje geliştirici firmalarına çok ihtiyaç var. Yatırımcıların doğru elektrik üretim tesisi yapabilmesi için bu proje geliştirici firmaların daha fazla olması Türkiye’ye daha fazla katkı sağlar. Yeni yönetmelikte getirilen bir trafo dağıtım merkezine 1 MW’lık sınırlama, çantacılara engel olacağı düşünülse de bence mevcut çantacıların ekmeğine yağ sürdü. Çünkü yeni başvurular artık 1 MW’tan fazla yapılamayacağı, trafoların da pek çoğunun dolu olması nedeniyle neredeyse yeni başvuru yapılamayacak bir ortama gelindi. Mevcut ürünler daha da değer kazandı. Bunların devriyle ilgili bir sınırlama gelse de bunu da aşacak birkaç yöntem geliştirdiler.”

RÜZGÂRDA SINIR BEŞ KATINA 

RÜZGÂR enerjisinde lisanssız elektrik üretimi için 1 megavatlık (MW) üst sınırın yetersiz kaldığını söyleyen Kıroğlu, “Mevzuata göre, Bakanlar Kurulu dilediği anda lisanssızdaki 1 MW kapasiteyi beş katına arttırma yetkisine sahip. Bu yetkinin lisanssızda rüzgâr lehine kullanılmasıyla ilgili bir çalışma başladı. Kararı çıkarsa lisanssız rüzgârda sınır 5 MW’a çıkacak. Kasımda lisanssız 2.3 MW türbin dikildi. Türkiye’nin en yüksek rüzgâr türbinlerinden biri oldu. 98 metre kule yüksekliği var, kanat ucu 143 metre. Lisanssız bir fabrika kendi tüketiminin sadece yüzde 30’unu karşılayabildi. Pek çok fabrikadan şu anda talep var, 1 MW üstü için. Çünkü 1 MW artık tüketimi büyük aboneler için bir şey ifade etmiyor.”