Soğuyan havayla uçan talebi kapasite nasıl karşılayacak?

YILIN ilk soğuk hava dalgası sonu, enerji yönetimi “kısıntı” uygulamasına geçerek, ısınma amaçlı gaz ihtiyacını karşılamak için gazla çalışan santrallere ikincil yakıta geçme talimatı verdi. Bir yandan doğalgaz dağıtımı Anadolu’nun dört bir yanında yaygınlaşırken, diğer yandan doğalgaz sistemindeki bazı eksiklikler göze çarpıyor. Bu da “kısıntı” gibi uygulamalar olmadan doğalgaz arzı sorununun nasıl çözüleceği sorusunu akıllara getiriyor. Uzmanlar, doğalgazın yaygınlaşması sonucu Türkiye’de günlük tüketimin zaman zaman 230-240 milyon metreküpleri göreceğini vurgulayarak, “Sisteme giren gaz miktarı 197 milyon metreküp, tüketim 230 milyon metreküpe çıkıyor. Böylece günlük 30-35 milyon metreküp kısıntıya gidiliyor. Öncelikli ihtiyaç yeni doğalgaz depoları” dedi. Türkiye’de doğalgaz kullanan kişi sayısı yaklaşık 32 milyona ulaştı. Geçtiğimiz yıl tüketilen 45.2 milyar metreküp (bcm) doğalgazın yüzde 25’i abone tüketiminden kaynaklandı. Sektör yetkilileri, doğalgaz piyasasında her kış aynı sorunlarla karşılaşılmaması için yeni doğalgaz depolarının yapılması gerektiğini söylüyor. Bir sektör yetkilisi “Talep 200 milyon metreküpün üzerine çıktı. Tuz Gölü’ndeki 1 milyar metreküplük doğalgaz yeraltı deposunun hizmete girmesi gerekecek” diye konuştu.

TUZ GÖLÜ 5 BCM’E ÇIKABİLİR

Yetkili, Tuz Gölü’ndeki depolama kapasitesinin 1 bcm’den, 3-5 bcm’e çıkabileceğini de söyleyerek, “İdeal olan tüketilen gazın yüzde 20’sinin depoya konulması. Yeni bir arz kaynağından gaz almak yerine depoyla çözmek en iyi yöntem” dedi.

Gazın yüzde 92’si ithal

PwC Türkiye Şirket Ortağı Murat Çolakoğlu, doğalgaz piyasasında en önemli iki konunun liberalizasyon ve altyapı yatırımları olduğunu vurgulayarak, “Kısıntı yaşanmasının nedenlerinden biri altyapı yetersizliği. Gazın yüzde 92’si ithal ediliyor. LNG’yi taksi çevirir gibi gemi yoluyla hemen temin etmek mümkün olmayabilir. Boru hattının da bir kapasitesi var. Tuz Gölü’ndeki yatırımın süratle bitirilmesi ve yenilerinin de eklenmesi gerekiyor.”

İran faktörü önemli

DOĞALGAZ şebekesinde bir sorunun da İran’dan kaynaklandığını ifade eden bir sektör yetkilisi “Soğuk hava dalgası İran’ı vurduğunda, orada tüketim artıyor. Geçmişte kışın İran’dan gelen gazda azalma oldu” diye konuştu. Ancak anlık açık için uzun süreli yeni kontrat yapılmasının da doğru bir çözüm olmayacağını vurgulayan sektör yetkilisi, “Kışın tüketeceğiz diye yazın yükümlülük altına girmek de çözüm değil” diye konuştu.

Özel sektör neden yapmıyor

ÖZEL sektör neden depo yatırımı yapmıyor diye sorduğumuz bir sektör temsilcisi ise, “Depo yatırımındaki risk eski doğalgaz yataklarını depoya çevirirken, 1 milyar metreküp koyarım diye başlayıp, 500’de kalabiliyorsunuz. Bir yerden doğalgazı çekerken, o kuyuyu bitirmek yerine, bir miktar gaz bırakarak, hacmi sabitlemeniz gerekiyor. Marmara Ereğlisi’nde böyle yapılmıştı. Riskli bir yatırım, pahalı ve zahmetli bir yatırım. Özel sektör daha kısa sürede dönüşü olabilecek yatırımlara yöneliyor” diye konuştu.

Vatandaş gazdan nasıl tasarruf eder?

Binalarda yapılacak mantolama ile enerji tüketiminde yüzde 50 tasarruf sağlanabiliyor, buna çatı yalıtımı da eklendiğinde tasarruf oranı yüzde 70’e kadar çıkabiliyor
Güneş gören pencerelerin perdelerini açarak ısıdan daha fazla yararlanın, güneş çekildikten sonra perdeleri mutlaka kapatın
Kapalı perdeler ısı kaybını yüzde 25 oranında önler, radyatörlerin ısı akışına engel olacak uzun perdeler kullanmayın
Isıtıcınızın veya radyatörünüzün önüne veya üzerine kesinlikle eşya, mermer ya da çamaşır koymayın
Radyatörden çıkan ısı, arkasındaki duvarı ısıtır, ısı kaybını önlemek için radyatörün arkasına yalıtım levhaları yerleştirin
Pencere ve kapılar, ısının dörtte birinin kaybına neden olur. Yalıtımsız evde gerçekleşen kaybın yaklaşık yüzde 20’si, tek camlı pencerelerden kaynaklanır, çift cam kaybı yarıya indirilebilir
Kapı ve pencere çerçevesi etrafındaki çatlakları onarın, hava sızıntılarını önlemek için pencere bandı ve sünger kullanın
Kış aylarında odalarda mümkün olduğunca çamaşır kurutmayın
Odalarınızı havalandırırken ısıtıcınızı mutlaka kapatın