Sofralık zeytin ve zeytinyağında ithalat tartışmaları
Güncelleme Tarihi:
Litresi 20 lirayı bulan zeytinyağında bu yıl tartışmalar bitmedi. Türk üreticiler, ülkede yeteri kadar üretim yapılırken, ithalat seçeneğinin tartışılmaya başlanması, üreticileri isyan noktasına getirdi.
Marmara Zeytin Tarım-Satış Kooperatifleri Birliği (Marmarabirlik) Yönetim Kurulu Başkanı Hidamet Asa, sofralık zeytin ve zeytinyağında ithalat tartışmalarına ilişkin, "Ülkede yılda ortalama 450 bin ton sofralık zeytin üretimi varken ithalat için müracaat edilmesi, bardağı taşıran son damladır. Bu girişim üreticiyi bitirmeye yönelik bir projedir" ifadesini kullandı.
Asa, yaptığı yazılı açıklamada, Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçılar Birliği (EZZİB) tarafından bir rapor hazırlanarak, Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamında sofralık zeytin ve zeytinyağında ithalata izin verilmesi için girişimlerde bulunulduğunu ileri sürdü.
İthalata karşı olduklarını vurgulayan Asa, şöyle devam etti:
"Yaklaşık 6 aydır zeytinyağı fiyatlarına yönelik açıklamalar, ithalata zemin hazırlamak için gündeme getirilmektedir. Son dönemlerde 'Zeytinyağı yok' denilmesindeki asıl amaç, önce fiyat artışı yaparak piyasaları pompalamak, sonra da zeytin ve zeytinyağı ithalatının önünü açmakmış. Bu konu, EZZİB'in üreticiye bakış açısını çok net bir şekilde ortaya koymaktadır. Türkiye'de zeytinyağı sektörüne yön veren lobi, üreticileri hiçe sayarak zeytinyağı sektörünü baltalamaya çalışmaktadır. Ülke genelinde sofralık zeytin ve zeytinyağı sıkıntısı yaşanmamaktadır. Ülkede yılda ortalama 450 bin ton sofralık zeytin üretimi varken ithalat için müracaat edilmesi, bardağı taşıran son damladır. Bu girişim üreticiyi bitirmeye yönelik bir projedir. Sofralık zeytin ve zeytinyağında 2001-2002, 2005-2006 ve 2011-2012 yıllarında arz fazlalığı oluşmasına rağmen bu talebin gündeme gelmesi, sofralık zeytin üreticisine vurulacak en büyük darbedir. Kolay yönden kazanç sağlama ve üreticiyi bitirme amaçlı bir projedir. Burada amaç, iç piyasa fiyatlarını baskılayarak, zeytin ve zeytinyağı üreticisini bitirmektir. Yaklaşan hasat dönemi öncesinde DİR'in gündeme getirilmesini, üretici fiyatlarına müdahale olarak değerlendiriyorum. Kaldı ki ülkemizde zeytinyağı vardır, yüksek fiyat beklentisiyle aracılar tarafından stoklanmaktadır."
DEVLET DESTEĞİ ÖNERİSİ
Asa, Türkiye'nin, sahip olduğu zeytin ve zeytinyağı potansiyeliyle İspanya'yı geride bırakıp dünya lideri olabilmesi için üreticisinin yanında olması gerektiğini belirtti.
Türkiye'nin, sofralık zeytinde 450 bin ton, zeytinyağı üretiminde ise ortalama 170-190 bin ton yıllık üretim kapasitesine sahip olduğu bilgisini veren Asa, sağlanan teşviklerle zeytin ağacı sayısının 2014 yılında 164 milyona çıktığını aktardı.
Söz konusu ağaçların 140 milyonunun meyve veren ağaçlardan oluştuğuna ve 2014 yılı sonu itibarıyla Türkiye'nin üretim miktarının 1 milyon 768 bin tona ulaştığına işaret eden Asa, "DİR kapsamında ithalat, spekülatif amaçlarla gündeme getirilmiştir ve haksız kazançların yolunu açacaktır. Bu talebin, sektöre faydadan ziyade zarar getireceği ve dolayısıyla sektörde telafisi olmayan yaralar açacağı aşikardır. Önerimiz, ihracatçının zeytinyağını ihraç ettiği ülkedeki vergi farkının devlet tarafından desteklenmesidir. Böyle bir destek söz konusu olduğunda DİR kapsamında ithalata gerek kalmayacak, ithalat talebi için bahane ortadan kalkmış olacaktır" değerlendirmesinde bulundu.