'Siz zor motor satarsınız'

eguler@hurriyet.com.tr

I. Bölüm: 200 euro taksitle Harley satıyoruz

-Türkiye'de motorsiklet pazarı derken ne kadar büyüklükte bir sektörden bahsediyoruz?

Ortalama 1.5 milyar dolarlık bir sektör. Ama bir türlü büyük sektörler arasına girememiş gariban bir sektörüz. Motorsiklet dünyada birçok ülkede özellikle de ekonomikliği nedeniyle çok popüler bir araç. Tayland'a gidin, Çin'e gidin, ne bileyim Hindistan'a, İran'a hatta Fransa'ya, İtalya'ya, Yunanistan'a gidin orada motosikletin ne kadar yaygın olduğunu görürsünüz.

- Türkiye'de neden çok popüler olamamış?

Türklerin bu konuda korkaklıkları ağır basıyor diye düşünüyorum. Aslında atalarımız atla gelmiş, bacak arasında bir taşıyıcıyla gelmişler. Bu da bacak arasında demir at... Ama maalesef Türkiye'de gelenekselleşmemiş.

- Gelenekselleşememesinin bir sebebi var mı?

Bunun en güzel örneği şu: Türkiye'de insan motosiklet almaya kalktığında müthiş bir çevre baskısı başlıyor. Anne karşı çıkıyor, baba karşı çıkıyor, karısı karşı çıkıyor, işteki arkadaşları karşı çıkıyor... O kadar çok ki bu...

Benim Yunanistan'da yaşayan bir gazeteci arkadaşım var. Uçaktan korktuğu için Türkiye'ye motosikletle gelip gidiyor. Bir gün bana uğradı: "Siz bu çevre baskısıyla zor motor satarsınız" dedi. 'Ne oldu?' dedim. Arkadaşım burada çalıştığı gazeteye gelmiş Yunanistan'dan, elinde kaskla içeri girmiş. Herkes, 'ne bu kask motorla mı  geldin? Deli misin oğlum tehlikeli değil mi?'... Yukarıya toplatıya çıkmış yine aynı şeyler... Bana dedi ki, 'Benim ne annem, ne ablam, ne karım karıştı. Burada onları bırak iştekiler bile karışıyor, böyle şey olmaz...'

- Türkiye'de motosikletin gelenekselleştiği hiç mi yer yok?

Bazı bölgeler var. Mesela Alanya'ya gidin, oranın adı zaten motor şehri. Aynı şekilde Konya mesela. Düz olmasından mı bilmiyorum orada da insanlar iki tekerlekli araca biniyor. Ama büyük şehirlerde bütün trafik sıkışıklığına rağmen motorsiklet kullanımı gelişemedi.

- Çevre baskısından başka bir sebebi de olabilir mi?

Ciddi bir üreticinin çıkmaması da etkili olabilir. Mesela Koç Tofaş'ın yanına da Honda fabrikası kursaydı iş farklı olabilirdi. Bu da tartışılması gereken bir konu. Ama sonunda öyle bi yere gelinmiş ki motor kullanıcı sayısı azınlıkta kaldığı için motor kullanmayanların karşı olduğu bir sektör olmuş. Bunda devlet de var sokaktaki insan da var, medya da var.

- Medyanın ne suçu var?

Medyada mesela bir motosiklet kazası haberi 'işte bak söyledik size motosiklet tehlikelidir' gibi çıkabiliyor. 'Kask bile koruyamadı' yani o kadar feci birşey ki kask bile koruyamadı... Öbür tarafta 25 işçinin öldüğü minibüs haberi 3. sayfa haberi oluyor.

- Bu sene satışlarda düşüş var mı?

Bizim geçen senenin ilk üç ayıyla bu yılın ilk üç ayını değerlendirdiğinizde satışlar aynı. Geçen sene de bu sene de 40 civarında motor sattık.
 
- Global satışlarda düşüş var mı?

İlk defa bu sene satışları düştü. Çok önemli birşey olmasa da ilk kez önceki senenin gerisinde kaldı.

- Harley Türkiye'de en çok nerelerde satılıyor?

Tabii ki en çok İstanbul. Onu İzmir ve Mersin izliyor. Ama Kıbrıs satışları da Mersin üzerinden yapılıyor. Sonra Antalya, Bursa ve Ankara geliyor.

- Harley satın alanların genel bir profili var mı?
 
Oldukça geniş aslında. 18 yaşında da alan var 65'inde de. Ama genelde 35-40 yaşlarındaki insanlar, o da bir yerde yönetici konumuna gelmiş, evi, arabası olan, işini garantiye almış ve artık kendi için bişeyler yapmak isteyen insanlar.

- İş sahipleri mi daha çok profesyonel çalışanlar mı alıyor?

İkisi de var. Genellikle iş sahibi gibi görünse de çok ciddi sayıda orta-üst düzey yönetici kullanıcı da var. Bir de biz aylık uygun taksitlerle alım fırsatı verdiğimiz için yaş seviyesi bayağı bir düştü.

İnsanların motosiklet almamasının birinci sebebi çevre baskısı, ikincisi para, üçüncüsü de kendi korkusu. Ama biz korkuyu yenmek için çok ciddi bir eğitim başlattık.

- Test sürüşü filan mı yapıyorsunuz?

Maslak'ta bir eğitim alanımız var ve hocalarımız orada hem küçük motosikletlerle hem de Harley'lerle ders veriyor. Zaten iş göründüğü kadar zor değil. Bir dersten sonra iki teker üstünde gidiyorsun zaten.

- Bisiklete binmeyi bilmesi lazım değil mi?

Hayır, hiç gerekli değil. Bu hocanın verdiği güvenle ve korkuyu azaltmakla ilgili.

- Şöhretlerden en son kim Harley aldı?

Fenerbahçeli basketbolcu Damir Mrsiç aldı.

- Sporculardan çok var mı?

Hayır yok. Bir ara Delgado niyetlenmişti ama kulüp izin vermedi. Böyle bir sorun var maalesef. Mesela Chelsea'de oynayan Drogba Harley kullanıyor ama ona özel üç tekerlekli yapıldı. Çünkü kontratında iki tekerli araca binemez yazıyor. Bizde böyle kontratlar yok ama motosiklet kullanımı ters geliyor. Mesela Damir antrenmana gittiğinde hocası onu motorda görünce bayağı bir bozulmuş.

- Başka kimler Harley kullanıyor?

Cem Yılmaz, Cem Boyner, Osman Çarmıklı, Cem Hakko, Ahmet Kocabıyık, Mehmet Gamgam... Birçok isim var.

- Sizde ne zamandan beri var?

1994'ten beri var. Ben motosikletçi değilim zaten, benim tutkum Harley.

- Arabanız var mı?

Alfa Romeo kullanıyorum. Onun da ruhu var, Harley gibi...