Oluşturulma Tarihi: Mayıs 06, 2005 00:00
Gima'nın satışında karşı karşıya gelen
Koç ve Sabancı grupları, Telekom için oluşturdukları konsorsiyumu bozdular.Türk Telekom’un özelleşme ihalesi için ortaklık yapan Koç Grubu’yla Sabancı Grubu, bu işbirliğini bitirdi. Koç Grubu, ‘Biz Telekom ihalesinde kararlıyız’ dedi. Sabancı Grubu, ‘Telekom stratejimiz belli değil’ duyurusu yaptı. Bu gelişme, ‘Gima konusunda yaşanan gerginliğe’ bağlandı.Türk’Telekom’un özelleştirme ihalesine oluşturdukları bir konsorsiyumla beraber girme kararı alan Koç ve Sabancı yollarını ayırdıklarını açıkladı. Böylece Türk Telekom için ön yeterlilik alan firmalardan İspanyol Telefonica ve Belçika Telekom’un geçen hafta çekilmesinin ardından, ihaleye 26 gün kala Koç ve Sabancı işbirliği de sona ermiş oldu.‘GERGİNLİK YOK’ SAVUNMASI: Her iki grup da, bu ayrılığın ‘gerginlik’ anlamına gelmediğini savunsa da, bu gelişme Migros’un görüşmeler yürüttüğü Gima ve Endi’yi sürpriz bir kararla Carrefoursa’nın almasına bağlandı. Koç ve Sabancı Holding dün ayrı ayrı yaptıkları açıklamalarda Türk Telekom için ortaklıklarının bittiğini duyurdu. 31 Mayıs’a kadar sürecek ihale sürecinden çekilmediğini açıklayan Koç’un yabancı ortaklık arayışının sürdüğü, henüz karar almadığını açıklayan Sabancı’nın ise Türk Telekom’dan vazgeçtiği öğrenildi. KOÇ YOLA DEVAM EDİYOR: Koç Holding’den İMKB’ye yapılan açıklamada, ‘Türk Telekom’un özelleştirme ihalesine ilişkin, yapılan değerlendirmeler ve bir süredir devam eden görüşmeler sonrasında, Sabancı Holding ile oluşturduğumuz konsorsiyumdaki ortaklığımızın 5 Mayıs 2005 tarihi itibariyle sona erdirilmesine birlikte karar verilmiştir’ denildi. Açıklamada, ilk müracaat çerçevesinde Koç Holding’in ihale sürecini devam ettirdiği belirtilirken , Sabancı Holding’le bugüne kadar devam eden iyi ilişkilere dayanan işbirliği anlayışının bundan böyle diğer işlerde de sürdürüleceği vurgulandı.SABANCI KARAR VERMEDİ: Hacı Ömer Sabancı Holding’den yapılan açıklamada da, Koç Holding ile Türk Telekom ihalesi için oluşturulan konsorsiyumdaki ortaklığın sona erdiğini bildirdi. Sabancı Holding, Türk Telekom ihalesine tek başına devam edip etmeyecekleri konusunda şirket Yönetim Kurulu tarafından şu aşamada alınmış bir karar bulunmadığını da belirtti. Sabancı Holding’ten İMKB’ye gönderilen açıklamada da, Koç Holding ile ilişkilerin bundan sonra da işbirliği anlayışı içinde sürdürüleceği ifadeleri yer aldı.ALİ’LER BİRARAYA GETİRMİŞTİ: Bazı işkollarında birbirlerine rakip olsalar da bunu ‘tatlı rekabet’ şeklinde yürütmeyi tercih eden Koç ve Sabancı grupları, zaman zaman bunu işbirliğine dönüştürmeyi de denemişti. Daha önce merhum Sakın Sabancı’nın girişimiyle aralarına Doğuş Holding’i de alarak THY’nin özelleştirmesine talip olması gündeme gelen iki grup, bunu hayata geçirememişti. Türk Telekom’a ortak teklif verilmesinde ise Koç ve Sabancı gruplarının üçüncü kuşak temsilcileri Ali Koç ile Ali Sabancı etkili olmuşlardı. Ancak, Hüsnü Özyeğin’in sahibi olduğu Fiba Grubu’na bağlı Gima ve Endi’nin sürpriz bir kararla Migros yerine Carrefoursa’ya satışı, yaklaşık bir yıldır süren çabaları boşa çıkardı.Rekabetleri aynı alanlara kayıyorGeçmişte farklı alanlarda faaliyet gösteren Koç ve Sabancı, artık birçok alanda rakip konumuna geldi. Koç Holding’de uzun yıllar çalışan bir yönetici, Koç Holding ile Sabancı Holding’in geçmişte farklı sektörlerde faaliyet gösterdiğine dikkat çekerek, şu yorumu yaptı: ‘Yıllar önce Sabancı, Akbank ile bankacılıkta, Koç da otomotiv sektöründe öncüydü. Lastik sektöründe Koç Grubu Uniroyal ile vardı, sonra Sabancılar kendi lastik şirketini kurdu. Yakın zamanda Koç Grubu, Koçbank’a girdi. Akbank ile doğrudan rekabeti olmadı, ama artık UniCredito ile ortak ve bankacılıkta da çok iddialı hale geldi. Otomotivde de Koç’un etkinliği varken, Toyota ile Sabancı bu sektöre de yatırım yaptı. Sonra Sabancı 1996 yılında Carrefour ile Koç’un Migros’la lider olduğu perakende sektörüne girdi. Sabancı bunun hemen ardından yine Koç’un öncü olduğu gıda sektörüne soyundu. Dolayısıyla artık birebir örtüşen bir rekabetin içine girdiler.’Yapı Kredi Bankası’nda da ibre Sabancı’ya döner miTürkiye’nin iki dev grubunun Gima yüzünden karşı karşıya gelmesinin ardından Türk Telekom’a dönük ortaklıktan da vazgeçilmesi, ‘Yapı Kredi Bankası’nda da sürpriz bir değişiklik olabilir mi’ sorusunu gündeme getirdi. Piyasada, ‘Koç-Unicredito, Yapı Kredi’ye 2 milyar 50 milyon
Euro fiyat biçmişti. Şimdi Sabancı Grubu çıkıp fiyat yükseltip, alabilir’ yorumları yapılmaya başlandı.Bu arada, 30 Nisan’da tamamlanan görüşmelerde Koç-Unicredito ortaklığının Yapı Kredi’nin değerini 50-100 milyon Euro kadar yükselttiği, Çukurova Grubu patronu Mehmet Emin Karamehmet’in ise ‘Biraz düşüneyim’ dediği öğrenildi.Carrefoursa: Gima’yı almakla kalmayızFİBA Holding’den Gima ve Endi’yi alarak Türkiye pazarında hızlı bir büyüme gerçekleştiren Carrefoursa Genel Müdürü Luc De Noirmont, ‘Türkiye’de önemli bir aktör olmak istiyorsak, mümkün olduğunca çok süpermarket satın almak gerekiyordu. Gima da öncelikli hedefimizdi’ dedi. Carrefour’un CEO’su Jose Luis Duran’ın geçtiğimiz şubat ayında Maltepe Carrefour’un açılışı için bir hafta sonu Türkiye’ye geldiğini hatırlatan Noirmont, ‘Haftasonu Başabakan Erdoğan’la ve Güler Sabancı Grubu tanıştı, görüştü. Pazartesi günü de bana yatırımları hızlandırma konusunda yeşil ışık yaktı’ diye konuştu. Noirmont, Carrefour’un Türkiye’de gelişmek istediğinin altını çizerek, şunları söyledi: ‘Bunu yapmak için önemli bir operasyon yapmamız lazımdı. Ulusal bir zincir satın almamız gerekiyordu. İki imkanımız vardı. Bunlardan biri Gima idi ve geçen hafta Gima’nın satışına ilişkin bilgileri aldığımızda sahiplerini çağırdım ve onlara sordum, , ‘Müzakereler açık mı’ diye. 24 saat içinde müzakereler başladı. Üç gün sürdü. Zannediyorum ki başarının sırrı hızda yatıyor. Ciddi davrandık, gayet ciddi çalıştık.’ Noirmont, satın alma işleminin resmi olarak haziran sonunda gerçekleşeceğini bildirend Noirmont, Gima’nın cirolarını yüzde 66 oranında artıracağını belirtti. Noirmont, Tansaş ‘a ilgileri olup olmadığına ilişkin ise, ‘Sadece düşünüyoruz’ dedi.En büyük gerginlik Garanti’de yaşanmıştıKoç ve Sabancı Aileleri, kurdukları değişik şirketlerde zaman içinde birbirlerine rakip oldu. İki grup arasında bugüne kadar ki en büyük anlaşmazlık, 25 yıl öncesine, her ikisinin de Garanti Bankası’na ortak oldukları yıllara dayanıyor. Garanti Bankası’nın hisselerini elinde tutan Sabancı Grubu’yla yaşanan anlanmazlık sonucu Vehbi Koç’un, Garanti’ yi Doğuş’a satarak bankacılık sektöründen çıktığı hatırlanıyor.CAN KIRAÇ ANLATIYOR: Koç Holding’de 40 yıldan fazla çalışan ve uzun yıllar üst düzey yöneticilik yapan Can Kıraç, Koç’ta yaşadıklarını aktardığı ‘Anılarımla Patronum Vehbi Koç’ adlı kitabında da Garanti Bankası gerginliğini anlatmıştı. Can Kıraç ile bu konuda yaptığmız görüşmede de, iki aileyi birbirine ilk yakınlaştıran ortaklığın Garanti Bankası olduğunu söyledi. Kıraç, Garanti Bankası’nın kurucu ortaklarının Vehbi Koç’a gelerek bankayı satın almasını teklif ettiklerini, 1980 yılında da Garanti’nin alındığını belirterek, o günlerde yaşananları şöyle anlattı:GERGİNLİK NASIL TIRMANDI: ‘Piyasadan da hisseler satın alındı ve Koç şirketleri Garanti Bankası’nın çoğunluk hissesine sahip oldu. İşte bu noktada Sabancı’nın bu girişime karşı tavrı ortaya çıktı. Bankacılık benim hayat alanımdır, başka bir rakibin gelişmesine müsade etmem diyerek Garanti hissesi toplamaya başladılar. Garanti’de sermaye artışı gibi önemli kararlar da müşterek hareket zorunluluğu ortaya çıktı. Koç Grubu’nun
hisse hakimiyeti tek başına karar almayı engelliyordu. Ben bankanın yönetim kurulu baÅŸkanıydım. Bu bir ticari mücadeledir. Sabancılar ‘Bankayı müşterek yönetelim’ diyordu. ‘Biz de sizin Akbank’ınız var, bu bankayı biz yönetelim’ dedik, bu gerçekleÅŸmedi. Sermaye artışı kararlarını Sabancı bloke etti, böyle olunca biz de Garanti Bankası hisselerini Ayhan Åžahenk’e satarak 1983 Eylül ayında bankadan çekildik.’Â
button