Sigortacılık Yasası'na AB rötuşu

Hazine Müsteşarlığı, 14 Haziran’da yürürlüğe giren Sigortacılık Yasası ile getirilen düzenlemelere açıklık getirdi. Hazine’den yapılan açıklamada, daha önce yürürlükte olan Sigorta Murakabe Yasası’nda yer alan tarifeler, acenteler tarafından tahsil edilen primlerin şirkete intikali, ruhsat iptaline yetki veren bazı maddelerin Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildiği anımsatıldı. Bu kapsamda, diğer maddelerin de her zaman için itiraz yoluyla iptalinin mümkün hale geldiği kaydedilerek, “Bu noktada, eski kanundaki maddelerin büyük çoğunluğunun kanun hükmünde kararname ile değiştiği göz önüne alındığında yeni kanunun ivedilikle çıkarılması zorunluluk oldu” denildi.

SEKTÖRDE BÜYÜK ATILIM

Türkiye ekonomisi ve dünya ekonomisi ile entegrasyon politikaları çerçevesinde son yıllarda mali sektörde yaşanan gelişmelere paralel olarak sigortacılık alanında büyük atılımlar gerçekleştiği bildirildi. Yaygınlaşan sigortacılığa bağlı olarak sektörün artan ihtiyaçlarına cevap verici nitelikte ve rekabet gücünü arttırıcı yönde gerekli düzenlemelerin yapılarak sektörde bazı önlemler alınması ihtiyacının ortaya çıktığı belirtildi.

Bugün klasik sigorta anlayışı dışına çıkıldığı ve Sigortacılığın finansal kesimde önem arzeden bir hizmet haline geldiği ifade edildi. Açıklamada, bu noktada sigorta işletmelerinin de finansal kurum kimliği kazanarak finansal kesim içinde önemli bir paya sahip olduğu kaydedildi.

ÖZEL BİR TEMİNAT SİSTEMİ

Sigortacılık faaliyetinin diğer ticari faaliyetlere göre farklılık gösterdiği, bu alanda faaliyet gösteren şirketlerin diğer anonim şirketlerden farklı olarak özel karşılık ayırdığı, özel bir teminat sistemi bulunduğu anımsatıldı. Açıklamada, “Sigortacı elinde bulundurduğu parayı çok verimli ve rizikosu olmayan işlerde kullanmak, yatırımlarını ayarlamak zorundadır. Sigortacılık faaliyetlerinin güven ve açıklık içinde sürdürülebilmesi ve kamunun doğru bir biçimde bilgilendirilmesi de büyük önem taşımaktadır” denildi.

GÜVEN UNSURU ÖN PLANA ÇIKIYOR

Sigortanın, toplumun hemen her kesimini ilgilendirmesi nedeniyle güven unsurunun ön plana çıktığı bir hizmet sektörü olduğu ifade edilen açıklamada, sektörde denetimin önemine dikkat çekildi. Yeni Yasa ile sigorta ve reasürans şirketlerinin faaliyetleri, varlıkları, iştirakleri, alacakları, özkaynakları, borçları ile mali bünyeyi etkileyen tüm unsurlara ilişkin düzenlemelerle etkin bir denetimin sağlanacağı bildirildi. Ayrıca, bu denetimin sadece normatif denetimi içermediği, çok daha geniş ve idareye takdir hakkı tanıyan bir denetim sistemi öngördüğü ifade edildi.

REASÜRANS ARACILARI ÖNEMLİ

Sigorta sektörünün, sunumu zor bir alan olduğu, sigorta ve reasürans aracılarının, sigorta endüstrisinde oldukça önemli bir rol oynadığı kaydedilerek, “İlgilileri arayıp bularak müşteri çekmek esasına dayanan modern ekonomik düzende sigorta ve reasürans aracılarının taşıdığı değer ve önem de arttı. Sigorta aracılarının kullandığı yetkilerin daha açık bir biçimde tanımlanması, çerçevesinin çizilmesi ve ilkelerinin ortaya konulması, adil bir sigortacılık piyasasının oluşmasında önemli katkı sağlayacak bir husustur” yorumuna yer verildi.

Yasa’nın çerçeve yasa niteliğinde olduğu, ana kuralların belirlendiği ve ayrıntıların ikincil mevzuata bırakıldığı belirtildi. Bu kapsamda, AB mevzuatındaki olası değişikliklerin mevzuata yansıtılabilmesinin daha kolay olacağı belirtilerek, Yasa ile getirilen yenilikler şöyle sıralandı:

ÖN İZİN KALDIRILDI

-Şirket kuruluşunda ön izin kaldırıldı. Minimum sermaye 5 milyon YTL olarak öngörüldü.

-Minimum sermayeye ilave olarak branş bazında sermaye uygulaması kabul edildi.

-İlk 3 yıl için “İşletme Planı” hazırlanması ilkesi benimsendi.

-Ruhsat talebinin Müsteşarlıkça reddi açık kurallara bağlandı.

-Kurucu, yönetici ve denetçiler için “güvenilir kişi olma şartı” getirildi.

-Yükümlülük Karşılama Yeterliliği Uygulaması ve “minimum garanti fonu” düzenlemesi yapıldı.

-Teknik karşılıklar yeniden düzenlenmiş ve ilave teknik karşılıklar getirildi.

-Şirketler için iç denetim sistemi kurulması zorunlu kılındı.

-Mali bünye zafiyeti sayılan haller eskisine göre daha da somutlaştırıldı.

-Mali bünye zafiyeti durumundaki müdahale sistemi daha etkin kılındı.

-Teminat sistemi yeniden düzenlendi.

-Tarifelerde ilke olarak serbesti getirildi.

GARANTİ HESABININ KAPSAMI GENİŞLETİLDİ

-Garanti Hesabının kapsamı genişletilerek Güvence Hesabı oluşturulması öngörüldü.

-Sigortalı ile sigorta şirketi arasındaki ihtilafların hızlı çözümü için “Tahkim” müessesesi öngörüldü.

-Acente ve eksperler için TOBB bünyesinde mesleki örgütlenme getirildi.

-Sigortacılık Eğitim Merkezi kurulmuştur.

-Sigorta alanında sendikasyon türü yapılanmalara imkan verildi.

-Sorumluluk sigortaları dışındaki sigortaların da Bakanlar Kurulu’nca zorunlu hale getirilebilmesi mümkün kılındı.

-İdari ceza/adli ceza ayrımına gidilmiş, ekonomik suça ekonomik ceza ilkesi benimsenmiş ve yapılan düzenlemelerde, yeni Türk Ceza Kanunu ile Kabahatler Kanunu dikkate alındı.

EKSPERLİK YENİDEN DÜZENLENDİ

-Eksperlik ve acentelik sistemleri yeniden düzenlendi.

-Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği’nin yapılanması ve üyeliğe ilişkin uygulama esaslarında değişiklik yapıldı.

-Hayat dışı sigorta şirketleri için de aktüer çalıştırma zorunluluğu getirildi.

-Uluslararası uygulamalarda varolan “Ombudsman Sistemi”nin işleyişi esas alındı, ülkemizdeki hukuk sistemi ile paralellik sağlanmasını teminen Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nda yer alan tahkim sisteminin temel esas ve usulleri çerçevesinde sistem şekillendirildi.

-Acente ve eksperlerin Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesinde bir örgütlenme öngörüldü.