Sigara ve alkole sağlık vergisi

Sabah Gazetesi'nin haberine göre, hükümet sigara ve alkolden "sağlık vergisi" alınması için düğmeye bastı. Her bir paket sigara ve içki şişesinden elde edilen gelirin yüzde 1-2'si oranında Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) pay alması öngörülüyor.

Bu gelir, Türkiye'nin yılda 4-5 milyar lira harcadığı sanılan akciğer, gırtlak gibi kanser türleri, kalp ve damar hastalıkları gibi sigara ile alkole bağlı hastalıkların tedavisi için kullanılacak. Ayrıca, sigarayla mücadele ve bırakma kampanyaları için de bir fon işlevi görecek.
SGK Başkanı Emin Zararsız, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ile birlikte yürütülen çalışmayı bu yılın sonunda tamamlamayı hedeflediklerini belirterek, şunları anlattı:

"Her satılan sigara paketi ve alkolden yüzde 1-2 gibi bir pay alınması öngörülüyor. Bu sistemi Avrupa ülkeleri de uyguluyor. Böyle bir adımın atılması için sigara ve alkol fiyatlarında ayarlama söz konusu olacak. Bu uygulama ile özellikle sigara kaynaklı hastalıkların tedavisi için önemli bir gelir kapısı oluşacak. WHO uzmanları ile birlikte çalışıyoruz. Teknik bir altyapı hazırlığı zorunlu. Fiyat ayarlamasının nasıl yapılacağı önemli. Örneğin Maliye Bakanlığı aldığı vergilerden mi fedakârlık yapacak? Yoksa ilave bir vergi mi getirilecek? Sonuçta tütün ve alkolden alınan vergi devletin de önemli bir gelir kalemi. Çalışmamızı 2011'e kadar tamamlamayı hedefliyoruz."

TÜRKİYE'DE 20 MİLYON TİRYAKİ VAR

Türkiye'nin 2004'te imza koyarak taraf olduğu "WHO Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi", tütüne talebin azaltılması için fiyat ve vergi önlemlerini öngörüyor.

Sözleşme, "Taraflar, fiyat ve vergi önlemlerinin başta gençler olmak üzere toplumun çeşitli kesimlerinde tütün kullanımının azaltılmasına etkin ve önemli araç olduğunu kabul eder" hükmü taşıyor. Halen yüzde 73.25 olan sigara üzerindeki vergi yükünün 2012'ye kadar yüzde 80'nin üzerine çıkarılması hedefleniyor. Avrupa Parlamentosu da, AB ülkelerinde sigaraya uygulanan asgari vergi oranlarının aşamalı olarak artırılmasını destekliyor. Sigaraya bağlı hastalıkların başında akciğer, gırtlak gibi kanser türleri, kalp ve damar hastalıkları, kısırlık geliyor. Türkiye'de 20 milyon civarında vatandaş sigara kullanıyor. 120 bin kişi sigaraya bağlı nedenlerden hayatını kaybediyor. Bu rakam trafik kazalarında ölen 5 bin kişinin yaklaşık 25, terörle mücadelede 30 yılda kaybedilen 40 bin kişi sayısının ise 3 katı. Sigara kaynaklı hastalıkların tedavisi için Türkiye'nin yılda ne kadar para harcadığına ilişkin resmi bir veri yok. Ancak bu tutarın 4-5 milyar lirayı bulduğu sanılıyor. Sağlık vergisinin yaşama geçmesiyle birlikte bu giderlerin karşılanmasında önemli bir gelir kalemi doğmuş olacak.