Sigara paketinde tek tip ısrarı

Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu’nun sigarada tek tip düz paket (kara paket) uygulamasından vazgeçildiğini açıklamasına, Sigara ve sağlık Ulusal Komitesi(SSUK) ile Sağlık Enstitüsü Derneği tepki gösterdi. Bakanlığın uygulamayı, ellerinde “henüz faydasını sahiplenecek bir veri” bulunmadığı gerekçesiyle gündemden çıkarttığını hatırlatan komite, uygulamadan vazgeçilmesini eleştiren bir açıklama yayınladı.

Açıklamada şunlara değinildi:

“Tıp literatüründe düz paket konusunda yapılmış 190 bilimsel çalışma yer almaktadır. Yöntemin etkinliği konusunda yapılmış 37 bilimsel araştırmanın sonuçları aşağıdaki kanıtları saptamıştır. Bu çalışmalara göre;

- Tütün ürünleri gençler için cazip olmaktan çıkar, gençler renklerinden ve logolarından arındırılmış sigaraları daha az çekici, daha kalitesiz, daha tatsız, banal bulmaktadır.

- Daha az zararlı ürün aldatmacısına son verir. Sigara içenler daha açık renkli paketlerdeki ürünlerin daha az zararlı olduğunu düşünürler. Gerçekte rengi ne olursa olsun ürün aynı derecede zararlıdır. Sigara firmaları psikolojik etkisi nedeniyle farklı renkte paketler üretirler. Düz paket bu algı operasyonunu engeller.

- Resimli uyarıların etkisini arttırır, sigara paketleri üzerindeki resimli uyarılar sigara içenlerin bırakmasını sağlar. Tütün endüstrisi bu resimlerin etkisini azaltmak üzere logoları ve renkleri ile algı oyunları yaratır. Düz paket bu oyuna son verir. Uyarı resmini görünür kılar.”

Sigara firmaları düz paket uygulamasına girişen ülkelerin hükümetlerini ticaret kanunları ile korkuttuğunun belirtildiği açıklamada, “Avustralya hükümeti bir sigara firması tarafından dava edilmiş ve 2015 yılı Aralık ayında sigara firması davayı kaybetmiştir. Birçok ülke düz paket uygulamasını başlatmıştır. Avustralya’da uygulamaya geçilmiş, İrlanda, İngiltere ve Fransa’da kanun onaylanmıştır. Yeni Zelanda, Singapur, Finlandiya, Norveç ve İsveç’de ilk aşaması geçmiştir.

Tütün endüstrisi, tüketimi azaltacak en etkili yöntemlerden biri olan düz pakete karşıdır. Bu konuda yapılacak kanunları durdurmak için her ülkede aynı aldatıcı savları kullanır. Bilinen tütün endüstrisi iddiaları şunlardır:

Etkili olduğuna ilişkin kanıt yoktur. Endüstrinin ticari haklarına aykırıdır. Kaçakçılığı arttırır. Bireysel seçimlere hükümet karışmamalıdır. Sigara satışının düşeceğinden korkan endüstrinin yarım asırdır uyguladığı taktikler ortadadır. Hükümetler bu savları gerçek sanarak endüstrinin oyununa gelmemelidir.

Tütün kontrolünde çalışan sivil toplum temsilcileri olarak defalarca halkımızın sağlığı için en etkili kanunu talep ettik. Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi bileşenleri 2010’ dan beri konuyla ilgili 16 basın bildirisi yayınlamıştır. Bu bilgiler yazılı basında 136 kaynakta yer almıştır” denildi.