Shopping Fest indirimi işe yaramadı, enflasyon gıda ve giyimle yukarı döndü
Güncelleme Tarihi:
Nisan ayı enflasyonu tüketici fiyatlarıyla (TÜFE) yüzde 0.87, üretici fiyatlarıyla (ÜFE) yüzde 0.61 arttı. Böylece yıllık enflasyon TÜFE’de yüzde 4.26’ya yükselirken, ÜFE ise yüzde 8.21’e geriledi. Gıda fiyatlarındaki düşüşün etkisi olduğu nisanda, yıllık TÜFE’nin yükselmesinde ise giyim ve ayakkabının damgasını vurduğu sezon açılışı etkisini gösterdi.
NİSAN ayında gıda fiyatlarındaki düşüşe karşın, yeni sezon nedeniyle giyim, ayakkabı ve ev eşyası fiyatlarının yükselmesi enflasyonda etkili oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, nisanda tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) yüzde 0.87 artarken, üretici fiyatları endeksi (ÜFE) ise yüzde 0.61 oldu.
41 yıllık tarihi dipten çıkış
Son bir kaç aylık düşüş oranlarınla son 40-41 yılın en düşük seviyelerinde seyneden TÜFE, nisanda yeniden yükselişe geçerek, TÜFE’de 4.26’ya yükseldi. Enflasyonun 41 yılın en düşük düzeyine gerilediği mart ayında, bu oran yüzde 3.99 olmuştu. Bu arada TÜFE yılın ilk 4 ayı itibariyle yüzde 2.45 olurken, 12 aylık ortalamalara göre de yüzde 6.79 olarak hesaplandı.
Yıllık ÜFE artışı hız kesti
Nisan ayında ÜFE ise yüzde 8.21’e düştü. Böylece son 3 aydır çift hanede seyreden yıllık ÜFE, yeniden tek haneye geriledi. Merkez Bankası yıl sonu enflasyon tahminini ise yüzde 5.9’dan yüzde 6.9’a doğru güncellemişti. Bu 2011’in dört aylık döneminde yüzde 6.04 olarak hesaplanan ÜFE, 12 aylık ortalamalada göre de yüzde 9.17 oldu.
Vitrinleri bahar çarptı
TÜFE’de ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış, yüzde 10.91 ile giyim ve ayakkabı grubunda görüldü. Shopping Fest kapsamında yapılan indirimlere karşın, vitrinler yeni sezona pahalı bir başlangıç yaptı. Budaki yüzde 10.91’lik artış ana harcama grupları arasında en yüksek artış olurken, enflasyona 0.71 puan yansıdı. Giyim ve ayakkabıdaki yıllık artış ise yüzde 5.74 oldu.
Gıda ve içecek fiyatları düştü
TÜFE içerisinde en yüksek ağırlığa sahip olan gıda ve alkolsüz içeçek fiyatları ise nisanda aylık bazda geriledi. Bu kalemdeki yüzde 0.48’lik düşüşün enflasyona etkisi 0.12 puan oldu. Son iki aydır gerilemeye devam eden gıda fiyatlarındaki, yıllık enflasyon artışı da yüzde 2.8’e geriledi.
Ulaştırmada petrol etkisi sürdü
Bu arada haberleşme fiyatlarının yüzde 1.8 düştüğü nisan ayında, alkollü içecekler ve tütün grubunda ise değişim gözlenmedi. Ayrıca yaza hazırlık nedeniyle ev eşyası grubunda yüzde 1.76, petrol fiyatlarındaki artışın etkisiyle de ulaştırmada yüzde 1.04 artış gözlemlendi. Yıllık TÜFE’de ise en yüksek artış yüzde 8.21 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda görüldü.
ÜFE tarım fiyatlarıyla geriledi
Öte yandan yıllık ÜFE’nin ivme kaybetmesinde tarım fiyatları endeksindeki yıllık artış hızının yavaşlaması etkili oldu. Tarımdaki yıllık artış oranı yüzde 4.6’ya gerilerken, sanayi endeksindeki yıllık artış yüzde 9.09’a geriledi. Aylık bazda ise tarımda yüzde 3.43, sanayide yüzde 0.01 aylık değişim gözlendi. ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış yüzde 8.07 ile ham petrol ve doğalgaz çıkarımı sektöründe gerçekleşti.
Bu yıl hazır giyimde fiyatlar yüksek gidecek
BURSA Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Celal Sönmez, ÜFE ile TÜFE arasındaki makasın, yavaş yavaş kapanmaya başladığına dikkat çekerken, hazır giyim grubundaki artışı şöyle değerlendirdi: “Nisan ayında hazır giyim fiyatlarındaki yüzde 10.9’luk artış yeni sezona girişten kaynaklandı. Ancak hükümet, yerli üreticiyi korumak için tekstil ithalatına vergi kararı almıştı. Hazirandan sonra ithalat pahalanacağı için hazır giyimde fiyatlarının yüksek seyrettiği bir yıl yaşayabiliriz. Bu yerli tekstilci için nefes alma fırsatı olacak.”
Tezgahlarda en hızlı düşüş patlıcanda oldu
GIDA fiyatları, tüketici fiyatlarının aylık bazda gerilemesinde etkisini gösterirken, nisanda fiyatı düşen ürünlerin başında yüzde 33.41 ile patlıcan geldi. Fiyatında hızlı düşen ürünler arasında salatalık (yüzde 26.62) ve sivri biber (yüzde 19.99) de yer aldı. Domatesin fiyatı da yüzde 8.52, yumurtanın yüzde 8.15, ıspanağın yüzde 6.68 geriledi. Beyaz peynir, makarna, yoğurt, mazot, salam, tuvalet kağıdı, mercimek, bisküvi, kömür ücreti, bulgur, konserve fiyatı geçen ay fiyatı düşen diğer ürünler oldu.
Çekirdek enflasyon yıllık bazda yükseliyor
ÇEKİRDEK enflasyon yerine açıklanan özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi, nisanda aylık bazda mevsimlik ürünler hariç yüzde 0.49, işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 1.17 arttı. Bu oran enerji hariç gıda ve alkolsüz içecekler alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç fiyatlarda da yüzde 1.77 oldu. Enflasyon beklentilerinin oluşmasında etkili olan bu göstergeler yıllık bazda ise mevsimlik ürünler hariç yüzde 4.64, işlenmemiş
gıda ürünleri hariç yüzde 5.08, enerji hariç
yüzde 3.69, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 4.53 arttı. Enerji, gıda ve alkolsüz içecekler,
alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç yüzde 4.42 artış gösterdi.
Benzin 9 kuruş zamlandı, deponun maliyeti 20 lira arttı
AKARYAKIT ürünlerinden 95 ve 97 oktan benzinlerin satış fiyatı litrede 8-9 kuruş artırıldı. Geçen hafta cuma günü akaryakıtta yeni bir ayarlama yapması beklenen TÜPRAŞ’ın zammıyla birlikte 95 oktan benzinin litresi 4 lira 29 kuruşa, 97 oktan benzinin litresi de 4 lira 40 kuruşa kadar çıktı. Akaryakıtta yapılan son artışlarla birlikte, bu yılbaşında 195 lira olan 50 litrelik bir depoyu doldurmanın maliyeti 215 liraya ulaştı. Böylece depodaki maliyet artışı da 20 lirayı buldu.
5 liraya yaklaşıyor
Akaryakıt dağıtım şirketlerinden OPET’te 95 oktan kurşunsuz benzinin satış fiyatı Ankara ve İzmir’de litrede 4.22 liradan 4.30 liraya, İstanbul’da 4.23 liradan 4.32 liraya, Van’da ise 4.33 liradan 4.42 liraya yükseldi. BP ve Petrol Ofisi (PO) bayilerinde zam sonrası 95 oktan kurşunsuz benzinin litre fiyatı Ankara’da 4.21 liradan 4.30 liraya, İzmir’de 4.20 liradan 4.29 liraya çıktı. İstanbul’da ise BP bayilerinde benzinin fiyatı 4.21 liradan 4.30 liraya, PO’da ise 4.20 liradan, 4.29 liraya yükseldi. Van’da ise 95 Oktan kurşunsuz benzinin fiyatı BP’de 4.40 liraya, PO’da ise 4.39 liraya çıktı. Shell bayilerinde ise 95 oktan benzinin litre fiyatı Ankara ve İstanbul’da 4,30 lira, İzmir’de 4.29 lira, Van’da ise 4.40 lira olarak belirlendi. Bu arada zam sonrası 97 oktan benzinin litresi ise üç büyük şehirde, 4.40 liraya kadar yükseldi. Dağıtım firmalarının belirlediği tavan fiyatlar, rekabet ve serbesti nedeniyle şirketler ve kentlere göre küçük çaplı değişiklikler gösteriyor.
Faiz geriledi, borsa 70 bine yükseldi
PİYASALARIN beklentisi düzeyinde gelen nisan ayı enflasyonu faizde düşüşü beraberinde getirdi. Bonoda gösterge kağıdın bileşik faizi yüzde 8.30’a gerilerken döviz piyasası ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Bono (İMKB) yurtdışını takip etti. Nisan ayı enflasyonu açıklanmadan önce bono piyasasında gösterge kağıdın bileşik faizi açılışı yüzde 8.40 düzeyinden gerçekleştirdi. Enflasyon verisinden önce 8.37 düzeyinde olan bono faizi verinin açıklanmasıyla birlikte yüzde 8.31 düzeyine kadar geriledi. Beklentiler düzeyinde gelen enflasyonun etkisinin sınırlı kaldığı bono piyasasında faiz yeniden açılış seviyesi olan yüzde 8.40’a yükseldi. Bono faizi bugün valörlüde bu seviyelerden işlem gördü. Döviz piyasasında ise dolar yukarı yönlü bir işlem günü gerçekleştirdi. İMKB Ulusal 100 Endeksi ise Avrupa borsalarındaki kayıpları takip ederek güne başladı. Ancak enflasyon verisinin ardından borsada toparlanma başladı. Kapanışa doğru 70 bin puana yükselen borsada gün sonunda yüzde 0.79 oranında yükseliş gerçekleşti. Kapanış ise 70.072 puandan oldu. Bankalararası piyasada açılışı 1.52 liradan açılışla başlayan dolar bu piyasada 1.5330 liraya kadar değer kazandı. Pariteyi takip eden dolar bugün valörlüde 1.53 lira düzeyinden işlem gördü.
Nisanda en pahalı iller Antalya Isparta ve Burdur
NİSANDA aylık bazda tüketici fiyatlarının en fazla arttığı bölge “Antalya, Isparta, Burdur” oldu. Türkiye geneli için hesaplanan TÜFE aylık artış yüzde 0,87 düzeyindeyken, bu bölgedeki artış yüzde 1,51’i buldu. Fiyatlarının en az arttığı bölge de yüzde 0,33 ile Zonguldak, Karabük, Bartın oldu. yıllık bazda ise en yüksek artışın gözlendiği bölge yüzde 6.16 ile “Erzurum, Erzincan, Bayburt” oldu.
Etek fiyatı
Tüketici fiyatları bazında nisan ayında fiyatı en fazla artan ürün yüzde 17.40 ile etek oldu. Bunu, yüzde 15.86 ile erkek gömleği, yüzde 12.63 ile kadın pantolon-ceket takımı, yüzde 12.11 erkek takım elbisesi, yüzde 11.87 ile kadın ayakkabısı izledi.