SGK'da primlerin gideri karşılama oranı yüzde 78.3'e çıktı

Olgaç, Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) ve SGK tarafından bir otelde düzenlenen “İşveren Uygulamaları, İş Sağlığı ve Güvenliği” konulu Güneydoğu Anadolu Bölge Toplantısı'nda, sosyal güvenlik reformuyla birlikte zihinsel bir değişim ve dönüşüm yaşandığını söyledi.

Reform kapsamında öncelikle tek bir emeklilik sistemi oluşturulduğunu belirten Olgaç, bugün herkesin eşit, kolay ve adil bir sağlık yardımı aldığını, vatandaşın memnuniyetini esas alan bir sistemin hayata geçirildiğini ifade etti.

2008'de radikal bir değişiklikle gerçekleştirilen reformla, sosyal güvenlik sisteminin artık sürdürülebilir bir hal aldığını vurgulayan Olgaç, şöyle konuştu:

“Makro açıdan baktığımızda 2008'den bugüne, reel olarak sosyal güvenlik prim gelirlerinin, reel olarak giderlerine göre daha fazla arttığını görüyoruz. Burada önemli husus sigortalı sayımızdaki artıştır. 2008 yılında 15 milyon seviyesindeki sigortalı sayımız 2012 yılı sonuna doğru 18,5 milyona ulaştı. Bu da 3,5 milyona yakın yeni sigortalı demek. Gelirlerin, pozitif olarak giderlere göre daha fazla artması, sosyal güvenlik açıklarının azalmasıyla, bu açıklara yapılacak olan transferlerin azalması, bu transferler tutarlarının da yatırıma dönüşmesiyle istihdamın, üretimin artması demektir. Ayrıca cari açığı minimize etmesi ve kişi başına düşen geliri de artırması gibi zincirler silsilesinin birer halkası olarak değerlendirebiliriz. Bu da gerçekten yapılan reform çalışmasının ne kadar olumlu olduğunun, ne kadar isabetli olduğunun bir göstergesidir.”

“SGK'nın prim gelirlerinin, 2009'da yüzde 63'ler seviyesinde olan giderlerini karşılama oranı, 2012 sonunda yüzde 78,3 seviyesine kadar çıktı” diyen Olgaç, bunun da kayıt dışı istihdamla mücadelenin önemini gösterdiğini dile getirdi.

Sosyal güvenlik açıklarının 2007'de yüzde 3'ler seviyesindeki gayri safi yurt içi hasıla içerisindeki oranının 2012'de yüzde 1,2 seviyesine kadar gerilediğini belirten Olgaç, bu oranın aynı zamanda uluslararası anlamda sosyal güvenlik sistemlerinin durumunu karşılaştırabilme oranı olarak değerlendirildiğini kaydetti. Olgaç, katılımcılara sağlanan teşvikler hakkında da bilgi verdi.

“Kayıt dışı istihdam oranı yüzde 38,5'a geriledi”

SGK Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele Daire Başkanı Yakup Süngü de kayıt dışı istihdamı, “çalışanların SGK'ya hiç bildirilmemesi, gün sayılarının eksik bildirilmesi ve alınan ücretin eksik bildirilmesi” olarak tanımladı.

Tarımda çalışanlar, çocuk işçiler ve seyyar satıcıların hiç bildirilmeyen kesimleri oluşturduğunu ifade eden Süngü, kayıt dışı istihdamın nedenlerini ise “İşsizlik oranının yüksekliği, iş gücünün eğitim seviyesinin ve verimliliğinin düşüklüğü, sosyal güvenlik bilgisi ve bilincinin yetersizliği, gelir dağılımındaki adaletsizlik ve yoksulluk, ortalama işletme ölçeğinin çok küçük olması ve genç emeklilik” olarak sıraladı.

Kayıt dışı istihdam sonucunda çalışanların, kıdem tazminatından, sağlık ve analık yardımlarından, iş göremezlik ödeneklerinden, ölüm, maluliyet ve yaşlılık aylıklarından mahrum kaldıklarını belirten Süngü, “İşverenler ise haksız rekabetin ortaya çıkması, iş kazası, denetim fobisi gibi risklerle karşılaşma riski ve hibe, kredi ve desteklerden yoksun kalırlar. Devlet ise vergi ve prim kaybı, aktif pasif dengesinin bozulması, primsiz ödemelerin artması, adaletsizlik, yoksulluk ve ahlaki dejenerasyon ile karşı karşıya kalır” dedi.

2002'de yüzde 52,1 olan kayıt dışı istihdam oranının geçen yılın kasım ayı sonu itibarıyla yüzde 38,5'a gerilediğini aktaran Süngü, “Bu çok önemli. Bir puanlık düşüşün bize katkısı 650 milyon TL” diye konuştu.

Kayıt dışı istihdamı önleyici çalışmalara devam ettiklerini kaydeden Süngü, bu kapsamda bir çok kurum ve kuruluşla işbirliği içerisinde çalıştıklarını vurguladı.

TÜRMOB Genel Başkanı Sanlı

TÜRMOB Genel Başkanı Nail Sanlı ise sosyal güvenlik konusunun birkaç yıl öncesine kadar Türkiye'nin kanayan yaralarından ve çözüm bekleyen konulardan biri olduğunu söyledi.

O günün şartlarında “ütopik” olarak değerlendirilen bazı konuların bugün gerçekleştiğini belirten Sanlı, “Türkiye'de sosyal güvenlik konusundaki bütün sorunlar çözüldü mü, sıkıntılar bitti mi? Hayır. Ama güzel çalışmalar yapıldı. SGK, son zamanlarda Türkiye'de yapılan önemli oluşumlardan birisidir” dedi.

İş sağlığı ve iş güvenliği konusunun önemli olduğunu vurgulayan Sanlı, bu konuda SGK ile işbirliği içerisinde “farkındalık yaratmak” amacıyla toplantılar yaptıklarını hatırlattı.

Bu kapsamdaki toplantıların 5'incisini Gaziantep'te gerçekleştirdiklerini vurgulayan Sanlı, 6 Mart'ta Antalya'da, son olarak da 13 Mart'ta Erzurum'da birer toplantı daha gerçekleştireceklerini kaydetti.

Gaziantep Serbest Muhasebeciler ve Mali Müşavirler Odası Başkanı Mehmet Nabioğlu ise Türkiye'nin iş kazalarının çok sık yaşandığı bir ülke olduğunu ifade ederek, “İş kazaları sıralamasında Avrupa'da 1'inci, dünyada 3'üncü sıradayız. 10 binlerce insan bu sebepten mağdur olmaktadır. Maalesef iş verenlerimiz gerekli güvenlik tedbirlerini almamaktadır. İşçiler ise güvenlik kurallarına uymamaktadır” diye konuştu.

Toplantıda daha sonra Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü Müdürlüğü Adana Bölge Laboratuvar Şefi Nazan Ekiz ile SGK Gaziantep İl Müdür Yardımcısı Cuma Budak, katılımcılara konuyla ilgili bilgiler verdi.