Sertifikayı biriktiren evi kapar

GAYRİMENKUL sektöründe 1995 yılından sonra rafa kalkan ‘gayrimenkul sertifikası’nı yeniden uygulamaya koymak için harekete geçen Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) çalışmalarını tamamlayarak, taslak hazırladı. Gayrimenkul sertifikaları ile konut projelerindeki daireler metrekare metrekare satışa çıkacak. Bir metrekarelik bile olabilecek gayrimenkul sertifikası, projeler başlarken satışa çıkacak ve borsada ihraç edilecek. Proje tamamlanana kadar sertifika işlem görecek ve proje bittiğinde işlemden çekilecek. Bu noktadan sonra sertifika sahiplerinin önünde iki seçenek olacak: İsteyen yeterli sayıda sertifika toplayıp dairesini alabilecek, isteyen de sertifikalarının karşılığındaki tutarı alacak. Projeler prim yaptıkça, sertifikanın değeri de artacak.  �

EN AZ YARISI OLACAK

SPK, Gayrimenkul Sertifikalarının İhracına İlişkin Esaslar Tebliği Taslağı’nı yayımladı. Taslak, bir süre askıda kalarak görüşlere açılacak ve gerekli görülürse bazı değişiklikler yapılabilecek. Taslağa göre, gayrimenkul projesinin belirlenen adette bağımsız bölümleri gayrimenkul sertifikası olarak ihraç edilecek ve her bir bağımsız bölüme karşılık gelen gayrimenkul sertifikası adedi ihraç öncesinde belirlenecek. Projedeki bağımsız bölümlerin yüzde 50’sinden fazlası gayrimenkul sertifikası yoluyla ihraç edilemeyecek. Örneğin, 1000 konutluk bir projedeki 100 konutu sertifika yolula satışa çıkaracak olan firma, her bir konut için kaç sertifika toplanması gerektiğini belirleyecek. Firmalar, konutun şerefiyesini de talep edebilecek.

ARSA SAHİBİ OLMALI

Taslak, gayrimenkul sertifikası çıkaracak kuruluşlar için de bazı şartları içeriyor. Firmaların gayrimenkul sertifikası çıkarabilmesi için, sertifikaya konu olan projenin en az yarısı büyüklüğündeki bir projeyi 5 yıl içinde tamamlamış olması gerekiyor. Firmaların üstlendiği gayrimenkul projesini gerçekleştirebilecek mesleki ve teknik donanıma sahip olması ve projenin gerçekleştirileceği arsanın sahibi olması gerekiyor. Eğer arsanın sahibi değilse, kat irtifakı tesis edilmiş olması, zorunlu tutuluyor. Eğer arsa TOKİ veya İller Bankası adına tahsis edilmiş kamu arazisiyse ‘sahiplik’ şartı aranmayacak.

İlk sertifika 8 bin liraya Metropol’den

SERMAYE Piyasası Kurulu’nun (SPK) taslağını hazırladığı ‘gayrimenkul sertifikası’ ilk olarak Metropol İstanbul projesinde uygulanacak. Emlak Konut GYO ve Varyap-Gap İnşaat Ortak Girişimi tarafından İstanbul Ataşehir’de gerçekleştirilen Metropol İstanbul, nisan ya da mayıs ayında ilk gayrimenkul sertifikası ihracını yapmaya hazırlanıyor. Metropol İstanbul projesinde metrekare fiyatları 8 bin lrayı buluyor. Buna göre 8 bin lirası olan Metropol’den bir sertifika alıp projenin kazancına ortak olabilecek. Çalık Gayrimenkul Genel Müdürü Feyzullah Yetgin, inşaat sektörünün önünün açılması için bu uygulamanın gerekli olduğunu belirterek, “Sermaye piyasaları açısından çok değerli bir finansman yöntemi. Bir nevi halka arz bu” dedi. Varyap CEO’su Erdinç Varlıbaş, gayrimenkul sertifikası ile lüks projelere herkesin ulaşabileceğini belirterek, “Sermaye Piyasası Kurulu’nun sertifika tebliği güncellemesinin ardından, nisan-mayıs aylarında Metropol İstanbul projesinde uygulamaya geçeceğiz” diye konuştu.

Sertifika toplayanlar ne yapacak

PROJE bittiğinde gayrimenkul sertifikaları karşılığındaki konutu almak isteyenler, öncelikle firmaya başvuruacak ve belirlenen süre içerisinde yeterli sayıdaki gayrimenkul sertifikasını firmanın hesabına aktaracak. Firma da bu süre içerisinde gerekli hukuki işlemleri tamamlayacak. Sertifika toplayanların konut alabilmeleri için bu sertifikalar üzerinde haciz veya rehin olmaması gerekiyor. Proje bittiğinde, elinde yeterli sayıda gayrimenkul sertifikası olmamasına rağmen daire almak isteyenler için sertifikalar peşinat olacak.

Gecikirse kira bedeli ödeyecek

Sertifikaya açılan projenin gecikmesi durumunda, bir fizibilite raporu hazırlanacak ve bu raporda projenin tamamlanması için gerekli süre için SPK’ya başvurulacak. SPK ek süre verirse, bu durum sertifika sahiplerine duyurulacak. Ek süre sonunda proje tamamlanırsa, firmalar gayrimenkul sertifikası sahiplerine aylık kira bedelinden az olmamak üzere ek ödeme yapacak. Projenin gerçekleşmemesi durumunda ise SPK’ya ve sertifika sahiplerine bilgi verilecek.