Oluşturulma Tarihi: Temmuz 06, 2007 00:00
Seçim öncesinde yapılan son büyük ihalede 8 grup Petkim için yarışırken, Kazak-Rus ortaklığı TransCentralAsia Petrochemical yüzde 51’lik hisse için 2 milyar 50 milyon dolarla kazanan grup oldu.
Molalar sırasında Kitaro’nun The Silk Road’unun dinletildiği ihalede TransCentralAsia ile Socar&Turcas son ana kadar çekişti, Petkim’in toplam değeri 4 milyar doları aştı.
PETKİM Petrokimya Holding’in, 22 Temmuz seçimlerine 16 gün kala yapılan ihalesinde devler yarışırken, fiyat da beklentilerin üzerine çıktı. Artırım payının 5 milyon
dolar olarak belirlendiği ihalede, Kazak-Rus ortaklığı TransCentralAsia ile Azeri Socar ve Turcas-Injaz ortaklığı arasında 35 milyon dolarlık artırımları bulan çekişmeler yaşandı. Sonuçta, Petkim’in yüzde 51 hissesi için 2 milyar 50 milyon dolar veren TransCentralAsia yarışı kazanan grup oldu. Bu fiyatla, ihale öncesinde 1 milyar 422 milyon düzeyinde bulunan Petkim’in değeri 4 milyar 20 milyon dolara yaklaştı.
İHALE 1.05 MİLYAR DOLARDAN AÇILDI: Petkim’deki yüzde 51 oranındaki kamu hissesinin özelleştirme ihalesi dün Ankara’da gerçekleştirildi. ÖİB Başkan Yardımcısı Osman İlter’in başkanlık yaptığı nihai pazarlık görüşmesine katılan 8 grup, üst düzey yöneticileriyle temsil edildi. İhalenin ilk yazılı elemesiz turunda en yüksek teklif 1 milyar 50 milyon dolar oldu. Elemeli yazılı turda ise fiyat 1 milyar 439 milyon dolara yükseldi. Bu turda en düşük teklifi veren Fırat Plastik elendi. 3’üncü turda, en düşük teklifi veren Hokan Chemicals Ortak Girişim Grubu elenirken, en yüksek teklif 1 milyar 550 milyon dolara çıktı. 4’üncü turda, en düşük teklifi veren Naksan-Torunlar-Toray-Kiler Ortak Girişim Grubu elendi.
1.68 MİLYAR DOLARLA BAŞLADI: Ardından 5 grupla başlayan açık artırımda başlangıç fiyatı 1 milyar 680 milyon dolar, açık artırma aralığı da 5 milyon dolar olarak belirlendi. 2003 yılında Petkim’i Uzan Grubu’na kaptıran Zorlu, bu kez açık artırmayı başlatan grup oldu. 1 milyar 685 milyon dolarla başlayan yarışta, ilk molayı Carmel-Limak Ortak Girişim Grubu istedi. Molanın ardından artırım devam ederken, 2’nci turun sonunda fiyat 1 milyar 785 milyon doları buldu.
İLK ÇEKİLEN CARMEL-LİMAK OLDU: 3’üncü turda TransCentralAsia’nın verdiği 1 milyar 800 milyon doları Socar-Turcas ortaklığının 25 milyon birden artırması üzerine Carmel-Limak ihaleden çekildi. Artımın 5’inci turunda TransCentralAsia’nın 1 milyar 840 milyon dolarlık teklifi üzerine Socar&Turcas-Injaz’ın 30 milyon dolarlık artırımda bulunması üzerine de Zorlu yarışı bıraktı. TransCentralAsia ile Socar&Turcas-Injaz arasında en küçük artırımın 20 milyon dolara döndüğü yarışta, rakam 1 milyar 900 milyon doları bulunca Çalık-IOCL de ihaleden çekildi.
8’İNCİ TURDA 2 MİLYAR DOLARI BULDU: İhalede kalan 2 firma yarışa aynı hızda devam edince, 8’inci turda Socar&Turcas-Injaz’ın teklifiyle fiyat 2 milyar doları buldu. TransCentralAsia’nın 20 milyon dolarlık artırımının ardından mola isteyen Socar&Turcas-Injaz, dönüşte fiyatı 2 milyar 40 milyon dolara çıkardı. Ancak artırımın 10’uncu turunda TransCentralAsia teklifi 2 milyar 50 milyon dolar yapınca Socar&Turcas-Injaz ihaleden çekildi. Böylece TransCentralAsia ihaleyi kazanan grup oldu.
MOLADA KİTARO DİNLETİSİ: İhale salonunda mola sırasında müzik yayını yapıldı. İhaleye katılanlara ve salonda bulunanlara Kitaro’nun The Silk Road adlı parçası dinletildi. Türk televizyon izleyicileri 1980’lerin başında TRT 1’de yayınlanan İpek Yolu Belgeseli’nden hatırlayacağı bu parça, Kitaro’nun da ülkemizde de sevilmesine yol açmıştı. Japon NHK televizyonunun çektiği belgesel, Kitaro’nun dünya çapında ün kazanmasını sağlamıştı.
TransCentralAsia ciddi yatırımlar yapacakTRANSCENTRALASIA Petrochemical Holding Ortak Girişim Grubu’nun Danışmanı Haluk Ulusoy’un verdiği bilgiye göre grupta 3 ana ortak bulunuyor. Grubun finansman yatırımcısı Investment Bank Troika Dialog adlı bir Rus Bankası. Strejik yatırımcılar ise Kazakistan’da petrol işiyle uğraşan Caspi Neft ile Investment Industrial Group Eurasia. Bunların dışında ciddi enerji yatırımları yapan Kazak yatırımcılar da grubun içinde. Konsorsiyumun danışmanlarından biri ise Orta Asya’nın en büyük bankalarından Turan Alem Grubu, diğeri de Credit Suisse.Bu arada Ulusoy, grup olarak Türkiye’de çok ciddi enerji yatırımları yapmayı düşündüklerini söyledi. Petkim için çok büyük hedefleri olduğunu ifade eden Ulusoy, ilk etapta rafineri için ciddi bir çalışma başlatacaklarını açıkladı.
Petkim’in alıcıları kimlerINVESTMENT BANK TROIKA DIALOG: Rusya’da özel yatırım bankacılığında 16 yıllık geçmişe sahip. Menkul değer satış ve ticareti, yatırım bankacılığı, varlık yönetimi ve özel yatırım fonları (private equity) konularında pazar lideri. Şu anki işlem cirosu Rus hisselerinin yüzde 15’ine denk geliyor. Geçen yıl cirosunu ikiye katlayarak 160 milyar dolarlık işlem gerçekleştirdi.
INVESTMENT: Stratejik yatırımcılardan biri olan Investment Production Group Eurasia, Rusya ve Bağımsız Devletler Topluluğu’nda önde gelen gayrimenkul geliştirme şirketlerinden biri. Şirketin kontrolü Kazak yatırımcılarda.
CASPI NEFT: Diğer stratejik yatırımcı olan Caspi Neft JSC, Kazakistan’ın Hazar havzasında petrol arama ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan bir Kazak şirketi.
Biz onları Turan Alem’ci biliyoruzPETKİM ihalesini kazanan TransCentralAsia’nın Kazak-Rus ortaklığı olduğu açıklamalarına rağmen, sözü edilen ortakların Türkiye’de tanınmıyor oluşu bu grubu dair merak oluşturdu. Bu arada Şekerbank’ın ortağı Turan Alem’in TransCentralAsia’nın sahibi olduğu konuşuldu. Turan Alem’in ihalede danışmanlık hizmeti verdiği belirtildi. Ancak ihalede TransCentralAsia’ya karşı yarışan gruplardan birinin yöneticisi, "Daha önce onlarla konsorsiyum görüşmesi yaptık ve Turan Alem bünyesinde diye biliyoruz" derken, bir başka şirket yöneticisi de "Biz onları Turan Alemci olarak tanıyoruz" dedi.
İlter: Masada 17-18 milyar dolar döndüİHALEYE başkanlık yapan Özelleştirme İdaresi Başkan Yardımcısı Osman İlter, Petkim için verilen yüksek teklifin aynı anda Türkiye’ye duyulan güvenin bir göstergesi olduğunu söyledi. "Masanın etrafında 17-18 milyar döndü" diyen İlter, ihalede 7 yatırımcının da ortalama 2 milyar dolar vermeye hazır olduğuna dikkat çekti.
Petkim, bir gecede yüzde 182 değerlendiYÜZDE 38.5 hissesi halka açık olan Petkim’in dünkü kapanış fiyatları ile toplam piyasa değeri 1 milyar 422 milyon düzeyinde bulunuyordu. Petkim’in yüzde 51 hissesine 2 milyar 50 milyon dolar verilmesi ile kuruluşun yüzde 100 hissesinin değeri yaklaşık 4 milyar 20 milyon dolar oldu. İhalede oluşan rakamla şirket değerinin yüzde 182 üzerine çıkılırken,
hisse başına fiyat 25.42 YTL’yi buldu. İhale sonucuna göre Petkim’in satış çarpanı 27.3 oldu. Şirketin şu andaki piyasa değeri ile operasyonel kárı arasındaki ilişkiyi gösteren bu çarpan, Tüpraş’ta 10.39 olurken, Erdemir’de ise 13.49 olmuştu.
4 yılda 3.3 milyar dolar değer kazandıPETKİM’in yüzde 88’i 2003 yılında Uzanlar’a 605 milyon dolara satılırken, dünkü ihale ile değeri 4 yılda 3.3 milyar dolar artmış oldu. Uzanlar’ın verdiği değer üzerinden o günkü toplam değeri 680 milyon dolar olan şirket, Nisan 2005’te yapılan halka arzla 773 milyon doları bulmuştu. Ancak 3’üncü ihalede oluşan fiyatla biçilen değer 3 milyar 339 milyon dolar yükseldi.
Emekli Sandığı 144 milyon dolar alacakPETKİM’de blok olarak ihale edilen yüzde 51 hissenin yüzde 7’lik bölümü Emekli Sandığı’na ait bulunuyor. Emekli Sandığı’na ait yüzde 7’lik bölümün bedeli, özelleştirme sonunda bu kuruma aktarılacak. İhale sonucunda ortaya çıkan rakama göre Emekli Sandığı buradan 144 milyon dolar civarında bir gelir elde edecek. Petkim
’in halen yüzde 38.68’i de halka açık bulunuyor. İhale sonrası İdare’de kalacak yüzde 10.32’lik hisse ise daha sonra özelleştirme uygulamalarına konu olacak. Yüzde 51’lik hisse için ise bundan sonraki süreçte devre izin vermesi için Rekabet Kurulu’na başvurulacak.
Özelleştirme 20 yıl sürdü 2003’te Uzanlar’dan döndüPetkim 1 Eylül 1987’de özelleştirme kapsamına alındı. İhale süreci ise 20 Ocak 2003’te başları ve 2 Nisan 2003’de 5 yatırımcıdan teklif alındı.
Yüzde 88.86’lık hisse için 6 Haziran 2003’te yapılan ihaleyi Uzan Grubu’na ait Standart Kimya kazandı. Ancak, kuruluşlarına el konulması sürecine giren Uzanlar, gerekli ödemeyi yapamayınca ihale iptal edildi.
Petkim’in yüzde 88.86’sına tekabül eden ÖİB hissesinin blok satış yöntemiyle özelleştirilmesi amacıyla 26 Ağustos 2003’te yeniden ihaleye çıkıldı. Son teklif verme tarihi 30 Ocak 2004’de yeterli teklif verilmediği için ihale iptal edildi.
Nisan 2005 tarihinde Petkim’in sermayesindeki yüzde 34.5 oranındaki hissesi halka arz edildi. 267 milyon dolar gelir elde edildi.
Son olarak, kalan yüzde 51 hisse için blok satış ihalesine çıkıldı. 18 şirketin ön yeterlilik aldığı ihalede son teklif verme tarihi olan 25 Haziran’da 8 teklif alındı.