Savaşın adı bile piyasaları vurdu

ATO tarafından 4 ana sektör ile 13 alt sektörde yapılan ‘‘SavaÅŸ ve Piyasalar’’ araÅŸtırması, Irak'ta muhtemel bir harekatın olumsuz etkilerini ortaya koydu. AraÅŸtırmaya göre, sektörlerdeki daralma miktarı ÅŸimdiden ortalama yüzde 30'a ulaÅŸmış durumda.Ankara Ticaret Odası (ATO) tarafından gıda, imalat sanayi, ulaÅŸtırma ve tarım olmak üzere 4 ana sektör ile 13 alt sektörde yapılan ‘‘SavaÅŸ ve Piyasalar’’ araÅŸtırması, Irak'ta muhtemel bir harekatın olumsuz etkilerini ortaya koydu. AraÅŸtırmaya göre, sektörlerdeki daralma miktarı ÅŸimdiden ortalama yüzde 30'a ulaÅŸmış durumda. ATO'nun ‘‘SavaÅŸ ve Piyasalar’’ anketi, savaşın adının bile tüketicileri tedirgin etmeye yettiÄŸini ortaya koydu. AraÅŸtırmaya göre, tüketiciler, temel gıda maddeleri dahil bütün alımlarını erteleme eÄŸilimine girerken, perakendecilerden stoktan kaçınma, satışa göre sipariÅŸ verme eÄŸilimi gözlendi. Ãœretici ve sanayiciler talep daralmasının izlerini aza indirmeye çalışırken, dünya petrol fiyatlarının yükselmesinden dolayı da olumsuz etkileniyor. AraÅŸtırmaya göre, krizin etkilerini aÅŸmaya çalışan üreten ve tüketen kesimler Irak savaşının ÅŸok dalgasıyla yeni bir ‘‘kriz’’ sınavından yüz akıyla çıkmak için kemer sıkıyor, harcamaları erteliyor. ATO'nun araÅŸtırmasında bazı sektörlerdeki durum şöyle özetlendi: Otomobil sektöründe birinci el ve ikinci el satışlar durma noktasına geldi. Sektörde satışlar son dönemde, kriz yılları dahil olmak üzere son 10 yılın satış ortalamasına göre yüzde 27 oranında geriledi. Otomobil satışlarında düzelme olmaması halinde sektörde çalışan 150 bin işçinin iÅŸi tehlikeye girecek. Emlak alım, satım ve kiralama sektöründe son yılların en durgun günleri yaÅŸanıyor. Daralma yüzde 25-30'lar düzeyinde. Nakliyecilik sektöründe iÅŸler geçtiÄŸimiz aylara göre yarı yarıya düşük seyrediyor. Ä°nÅŸaat sektöründe alım ve satımlar donuk. Ä°nÅŸaat yapımına ara verildi. Ä°nÅŸaat malzemesi satıcıları ise müşteri bekliyor. Sektördeki gerileme önceki aylara göre yüzde 25. Beyaz eÅŸya ve kahverengi eÅŸya olarak adlandırılan mobilya sektöründe üretim de satışlarda yok denecek kadar az. Daralma önceki aylara göre yüzde 20 düzeyinde. SAÄžLIK DA DURDUÖzel saÄŸlık sektöründe, vatandaÅŸların saÄŸlık problemlerini kendi baÅŸlarına çözme eÄŸilimi nedeniyle güç günler yaÅŸanıyor. Sektör yüzde 15-25 oranında daraldı. Bankacılık sektörü de harcama eÄŸilimlerinin azalması sonucu kredimüşterisi bulmakta zorlanıyor. Tekstil sektöründe indirim günleri ve bayram alışveriÅŸleri beklenen satışları getirmedi. Hazır giyimciler sıcak savaÅŸa kadar ellerindeki stokları bitirme telaşında. Sektör indirime raÄŸmen geçen aya göre satışlarda yüzde 20 gerileme içerisinde. Süpermarketlerde gıda maddelerine bile talep azaldı. Sektördeki daralma yüzde 30'larda. Züccaciye, tuhafiye, mefruÅŸat sektörü yüzde 10-15 daraldı. Cep telefonu müşterileri ikinci eli tercih ediyor. Birinci elde telefon satışları yüzde 20-25 düştü. Akaryakıt satışlarında yüzde 25-28 gerileme var. Ok yaydan çıktı bir kere inÅŸallah bizi vurmaz Ankara Ticaret Odası (ATO) BaÅŸkanı Sinan Aygün, piyasalarda bu yönde geliÅŸmenin sürpriz olmadığını ancak, göstergelerin erken alınmaya baÅŸladığını belirterek, ‘‘Irak'ın önce artçı depremleri baÅŸladı’’ dedi. Aygün şöyle dedi: ‘‘Bizim dışımızda geliÅŸecek bir savaşın bizi ne derece yakından ilgilendirdiÄŸi ortada. Savaşın tarafı olmayan bir ulus olarak savaÅŸmadan kaybetmeyi içimize sindiremiyoruz. Amerikalı evinde rahat uyuyacak. Çünkü onların yanı başında bombalar patlamayacak: Turizm gelirleri düşmeyecek, üretim gerilemeyecek, faizler yükselmeyecek, petrol fiyatlarındaki artış onları etkilemeyecek. Türkiye'de ise savaşın içinde olmadığı halde hiç kimse uyuyamayacak. Bu nasıl bir savaÅŸ, bu nasıl bir adalet anlaşır gibi deÄŸil. Ok yaydan çıktı. Ok inÅŸallah gelip bizi vurmaz.’’ Â