OluÅŸturulma Tarihi: Nisan 25, 2003 00:00
Ä°stanbul Defterdalığı'nın son 5 yılda satılmış evlerin rayiç ve beyan satış bedelleri arasındaki farkın peÅŸine düşmesi vatandaşı da siyasileri ÅŸaşırttı. Uzmanlar, ‘‘Vergi Usul Kanunu bu konuda maddi delil ister. Onu zor bulurlar. GeçmiÅŸi bırakıp geleceÄŸe dönük etkili düzenleme yapsınlar’’ dedi.Vergi Barışı, Ek Vergi, normal vergi, Damga Vergisi derken, Ä°stanbul Defterdarlığı'nın 5 yıl içinde satılmış evlerin satış bedellerinin peÅŸine düşmesi herkesi ÅŸaşırttı. Uzmanlar da Vergi Usul Kanunu'nun bu tür incelemelerde maddi delili esas aldığını, bu tür delile ulaÅŸmanın da son derece zor olduÄŸunu söylüyor. AKP yönetiminde ise ‘‘bürokratların vergi kıskacını daraltarak hükümeti halkın gözünde yıpratabileceÄŸi’’ görüşü ağırlık kazanıyor.Eski Gelirler Genel Müdürü ve CHP Milletvekili Mehmet Akif Hamzaçebi, daha önce satılmış gayrimenkullerin rayiç deÄŸerden beyan edilip edilmediklerini tespit etmenin çok zor olduÄŸunu belirterek, hükümetin bunun yerine gayrimenkul konusunda vergi sistemine enflasyon muhasebesini eklemesini önerdi. Hamzaçebi şöyle konuÅŸtu:‘‘Satış bedelinin rayiç bedel olmadığı iddia ediliyorsa bunun ödemesiyle ilgili maddi delil gerekir. O da çok zordur. Hem Emlak Vergisi Kanunu'na hem de Vergi Usul Kanunu'na göre maddi delil gerekli. Öyle takdir komisyonu kararı ile 'bu evin fiyatı bu olmalı, aradaki farkın vergisini öde' diyemezsiniz. Ödemeyle ilgili tek tek delilleri ortaya koymalısınız. Bu yüzden böyle bir çalışmanın teknik olarak baÅŸarılı olacağını sanmıyorum.’’BAKAN'IN HABERÄ° VAR MI?Hamzaçebi, gayrimenkul vergilerinde rayiç bedelin fiilen geçerlilik kazanması için vergi sistemine enfalsyon muhasebesinin dahil edilmesi gerektiÄŸini belirterek, ‘‘Bu kayıtlardaki açıklık ancak o zaman düzelir. Çünkü ÅŸu anda gayrimenkul alım satımlarında rakamı düşük göstermek hem alıcının hem de satıcının iÅŸine geliyor. Ä°nÅŸaatın maliyeti enflasyona endekslenmediÄŸi için daha inÅŸaatın bittiÄŸi, satışın olduÄŸu sırada ortaya çok farklı deÄŸerler çıkmaya baÅŸlıyor’’ diye konuÅŸtu. Vergi Barışı Projesi'nin mimarları arasında yeralan AKP Genel BaÅŸkan Yardımcısı Bülent Gedikli ise böyle bir inceleme varsa bunun siyasi sorumlusunun bilgisi dahilinde yürümesi ve açıklanması gerektiÄŸini belirterek, ‘‘Maliye Bakanı'mızın bu konudan haberi var mı bilmiyorum. Ancak bu konularda bürokratların sürekli konuÅŸmasını ve hergün vergiyle ilgili bir konunun onlar tarafından açıklanmasını yanlış buluyoruz’’ dedi. Aynı zamanda Eski Gelirler Genel Müdür Yardımcısı da olan Bülent Gedikli bir konuya odaklı olarak toplu vergi incelemeleri yapılabileceÄŸini, genel bilgilerin toplanabileceÄŸini ama böyle konuların yansımalarının da düşünülmesi gerektiÄŸini kaydetti. Gedikli ÅŸunları söyledi: ‘‘Genel bilgilerin tapu ve resmi kuruluÅŸlardan toplanması mümkündür. Vergi mevzuatı çerçevesinde bir incelemeden birtakım sonuçlar da çıkabilir. Ama bu konularda bürokratlar açıklama yapmamalı. Bunu doÄŸru bulmuyorum. Çünkü açıklama yapma yetkisi zaten yasal olarak Bakan'ındır ve siyasidir. Elbette Maliye'nin vergi inceleme yetkisi vardır. Ama böyle bir konuda görev verilince bu yetki kullanılır. Bu görevi bakan mı vermiÅŸ, bilmiyoruz.’’Defterdarlığın planı ne?Ä°stanbul Defterdarlığı, 5 yıllık dönemde, kendi kuracağı komisyonun belirlediÄŸi deÄŸerler altında satış beyan edenleri inceleyecek. Aradaki fark için hem alıcıdan hem de satıcıdan binde 15 tapu harcı ayrı ayrı alınacak. Harcın yanısıra her ay için yüzde 7 gecikme faizi ve vergi cezası istenecek. Uygulama villa ve lüks daire satışlarından baÅŸlayacak ve Türkiye geneline yayılacak.Gelir vergisi oranları arttıBazı hükümleri dün, bazıları ise 1 Temmuz 2003 ve 1 Ocak 2004 tarihlerinde yürürlüğe girecek olan ‘‘Bazı Kanunlarda DeÄŸiÅŸiklik Yapılması Hakkında Kanun’’ ile gelir vergisi oranları, dünden geçerli olmak üzere yeniden düzenlendi. Buna göre gelir vergisinde ilk oran işçi ve memurlar dışındaki kesimler için yüzde 15 yerine 20'den baÅŸlayacak ve yüzde 45'te sona erecek. Ãœcrette ilk dilim yüzde 15’ten baÅŸlayacak.Emekliye de yılda bir kez vergi iadesi2004 başından itibaren ücretlilerin vergi iadesinde yeni sistem devreye girecek. Yeni sistemde, emekliler de yılda bir kez fatura ve fiÅŸ verecek. Emekliler, 3 ayda bir avans niteliÄŸinde iade alacak. İşçi ve memurlar eÄŸitim, saÄŸlık, gıda, giyim ve kira harcaması için verecekleri belgelerin 3 milyar liraya kadarki bölümü için yüzde 8, 3-6 milyar lirası için yüzde 6, 6 milyar liranın üstü için de yüzde 4 vergi iadesi alacak.Matrah artırım oranları indiVergi Barışı kapsamında matrah artırımını düzenleyen yasa 27 Mart'tan geçerli olmak üzere yürürlüğe girerken Maliye Bakanlığı da bir tebliÄŸle uygulamaya açıklık getirdi. Kalkınmada öncelikli yörelerde (KÖY) kaydı bulunan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için asgari matrah artırım tutarları yüzde 50, diÄŸer illerde ise yüzde 25 indirimli olarak uygulanacak. Maliye Bakanlığı tebliÄŸle gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin 1998, 1999, 2000 ve 2001 yılları için asgari matrah artırımı tutarlarını belirledi. Buna göre, KÖY'lerde faaliyette bulunan basit usulde vergilendirilenler hariç gelir vergisi mükellefleri matrahlarını 1998 yılı için 1 milyar 250 milyon, 1999 yılı için 1.5 milyar, 2000 yılı için 1 milyar 875 milyon ve 2001 yılı için 2.5 milyar liradan az olmamak üzere artıracaklar.Â
button