Sanayinin ikinci ligini ihracat artışı kurtardı

Beybo Boya'nın ilk sıraya yerleÅŸtiÄŸi Ä°SO'nun Ä°kinci 500 Büyük Sanayi KuruluÅŸu Raporu, ikinci ligde durumun ilk 500 kadar iyi olmadığını gösterdi. Ãœretimden satışlarındaki yüzde 4.8, satış kárlılığındaki yüzde 4.3'lük artışlarla ilk 500'ün performansını yakalayamayan ikinci 500, ihracattaki yüzde 34.9'luk artışla moral buldu.Ä°STANBUL Sanayi Odası (Ä°SO) tarafından hazırlanan rapor, sanayi kuruluÅŸları ikinci liginin ilk 500 kadar baÅŸarılı olamadığını gösterdi. Ä°SO Ä°kinci 500 Büyük Sanayi KuruluÅŸu, üretimden satışlarında yüzde 4.8, toplam satışlarda yüzde 5.9 artış saÄŸlarken, yarattığı net katma deÄŸer eksi yüzde 1.3 oldu. Özellikle ilk 500'ün yüzde 13.1 oranında artan net katma deÄŸer katkısı ile karşılaÅŸtırıldığında sanayiinin ikinci liginde önemli bir performans düşüklüğü görüldü. Bunu karşın ikinci 500, dolar bazında yüzde 34.9'luk ihracat artışıyla artışla ilk 500'e yaklaÅŸtı. Ä°SO, bir ay kadar önce açıkladığı 500 Büyük Sanayi KuruluÅŸu'nun ardından, dün de Ä°kinci 500 Büyük Sanayi KuruluÅŸu'nu açıkladı. 2003 yılı üretimden satışlara göre yapılan sıralamada Beybo Boya Sanayi ve Ticaret A.Åž. 51 trilyon 17 milyar liralık üretimden satış hasılatıyla birinci sırada yer aldığı çalışma, ikinci 500'ün 2003 yılındaki üretim faaliyetleri sonucunda gelirlerini ve ekonomiye katkılarını yeterince artıramadıklarını ortaya koydu. Raporun ortaya koyduÄŸu bazı sonuçlar şöyle:Türkiye'nin en büyük ikinci 500 büyük sanayi kuruluÅŸunun 2003 yılındaki üretimden satışları 16 katrilyon 836 trilyon 732 milyar 659 milyon lira olarak gerçekleÅŸti. 4.1 milyar dolarlık ihracat gerçekleÅŸtiren kuruluÅŸlar, 177 bin 614 kiÅŸiye istihdam saÄŸladı.Ä°kinci 500 büyük sanayi kuruluÅŸunun 2003 yılı satış hasılatı 19.4 katrilyon lira, brüt katma deÄŸeri 3.8 katrilyon lira, net dönem kárı 344.6 trilyon lira, dönem zararı ise 746.2 trilyon lira oldu.Vergi öncesi dönem kárı cari fiyatlarla özel kuruluÅŸlarla yüzde 4.2 artış gösterirken, net kár artışı yüzde 71.3 oldu. Kamu kuruluÅŸlarında ise net kár bir önceki yıl olduÄŸu gibi negatif çıktı. Kamuda net kár cari fiyatlarla yüzde 164 oranında azaldı. Ä°kinci 500'de özel büyük sanayi kuruluÅŸlarında 2002'de yüzde 16.2 olan ekonomik kárlılık oranı, geçen yıl yüzde 15.5 düzeyinde gerçekleÅŸti. 12 kamu kuruluÅŸunda ise, 2002'de yüzde 19.5 olan ekonomik kálılık oranı geçen yıl (eksi) yüzde 7.2'ye geriledi.KATMA DEÄžER GERÄ°LEDİÖzel ve kamu toplamında ikinci 500'ünün net katma deÄŸeri sabit fiyatlarla yüzde 1.3 oranında geriledi. Oysa bu oran ilk 500'de yüzde 13.1 oranında artmıştı. Yaratılan katma deÄŸerin GSMH içindeki payı açısından bakıldığında birinci 500'deki yüzde 13.1'lik orana karşın ikinci 500'ün payı yüzde 1.1'de kaldı. Ä°kinci 500 büyüğün, Türkiye imalat sanayi katma deÄŸeri içindeki payı da bir önceki yıl yüzde 5.5 iken 2003 yılında yüzde 4.9'a geriledi. Ä°lk 500'ün Türkiye genelindeki payı ise yüzde 61.1 olmuÅŸtu.Ä°kinci 500 büyük en olumlu performansı ihracatta yaÅŸadı. Ä°lk 500'de yüzde 36.1'lik ihracat artışına yaklaÅŸan ikinci 500 geçen yıl dolar bazında ihracatını yüzde 34.9 oranında artırdı. Ä°hracatın yüzde 52.5'ini dokuma, giyim, deri ve ayakkabı alt sektöründe faaliyet gösteren 185 kuruluÅŸ gerçekleÅŸtirdi. Alınan faizlerin satışa oranı 2003'de ilk 500'de yüzde 1.1 iken, ikinci 500'deki özel büyükler için yüzde 0.8 oldu. Ä°kinci 500 içindeki özel büyük kuruluÅŸlarda, üretim faaliyeti dışındaki gelirlerin kár ve zarar toplamına oranı, 2002'de yüzde 134.9 iken, bu oran geçen yıl yüzde 110.5'e geriledi.Ä°lk bin ÅŸirketin 964'ü özel sektördenÄ°SO'nun açıkladığı iki raporun sonuçları birlikte deÄŸerlendirildiÄŸinde, Türkiye'nin ilk bin ÅŸirketinin 964'ünün özel sektörden, 36'sının ise kamu sektöründen olduÄŸu görülüyor. Bu bin ÅŸirket yarattığı katma deÄŸer ile GSMH içinden yüzde 14.2 pay alırken, Türkiye'deki toplam sanayi katma deÄŸerinin yüzde 56.9'unu oluÅŸturdu. Toplam imalat sanayii içindeki payı ise yüzde 66.6'yı buldu. Kısa vadeli borç azaldı özkaynağın payı yükseldiRAPOR, 500 büyük sanayi kuruluÅŸunda 2003'de varlık finansmanında görülen olumlu geliÅŸmeyle mali yapıların daha güvenilir hale geldiÄŸini gösterdi. Kısa vadeli borçların payı yüzde 37.8'e geriledi. Uzun vadeli borçların payı da yüzde 15.5 düzeyinde gerçekleÅŸti. 2003 yılında toplam borçların varlık finansmanı içindeki payı yüzde 53.3'e geriledi. Özkaynak payı ise 2003'de yüzde 46.8'e yükseldi. Liste baÅŸları ilk 500'den elenenlerBU yıl 103 yeni katılımın yanı sıra geçen yıl ilk 500 ÅŸirket arasında yer alan 54 ÅŸirket de ikinci 500 büyük istesine girdi. Listede ilk sıraları alan iki ÅŸirket de ilk 500 listesinden ikinci lige düşenler oldu. Ä°lk sıraya yerleÅŸen Beybo Boya , geçen yıl birinci 500 arasında 435'inci sıradaydı. Bu yıl ikinci 500 listesinde ikinci olan Hema DiÅŸli Sanayi ise, geçen yıl ilk 500 listesinde 320'inci sıradaydı. DoÄŸan'dan 3 ÅŸirketHÃœRRÄ°YET Gazetesi ile ilk 500 listesinde basım sanayiinin lideri olan DoÄŸan Grubu'ndan, ikinci 500 listesine de üç ÅŸirket girdi. Kağıt ve Kağıt Ãœrünleri ve Basım Sanayii listesinde DoÄŸan Burda Rizzoli (DBR), DoÄŸan Ofset ve Simge Yayıncılık ÅŸirketleri yer aldı. Genel sıralamada DBR 51'inci, DoÄŸan Ofset 151'inci, Simge Yayıncılık da 232'nci oldu.Küçük: Cari açıkta tehlike yok ama sıcak parayla sürmezÄ°SO BaÅŸkanı Tanıl Küçük, cari iÅŸlemlerdeki açığın tehlike boyutunda olmadığını ancak bunu sıcak parayla sürdürmenin de mümkün olmadığını söyledi. Ä°SO'nun Ä°kinci 500 Büyük Sanayi KuruluÅŸu Raporu'nun açıklandığı toplantıda cari iÅŸlemlerdeki açığa dikkat çeken Küçük, ‘Belki tehlike boyutunda deÄŸil ama sıcak parayla bunu sürdürmenin doÄŸru olmadığını ifade ediyoruz. Yatırımın altını bir kez daha çiziyoruz’ diye konuÅŸtu. KOBİ’lerin ekonomi için önemine dikkat çeken Küçük, Ä°SO’nun yüzde 95’ini KOBİ’lerin oluÅŸtuduÄŸu belirtti. Küçük, Ocak-Haziran 2004 döneminde tüketim malı ithalatının yüzde 109 oranında arttığına dikkat çekerek, ‘Bu kaygı verici bir geliÅŸmedir. Türkiye'de üretilen malı kullanma bilincinin geliÅŸtirilmesi ÅŸarttır’ dedi.Â