Sadi ÖZDEMİR
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 25, 2011 00:00
Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu listesindeki şirketlerin toplam satış hasılatı yüzde 18.1 artışla 46.4 milyar liraya çıktı. Bu şirketler, 2010’da 11 bini aşkın yeni istihdam yarattı. İSO Başkanı Tanıl Küçük, “2010’da tüm göstergeler olumluydu” dedi.
İSTANBUL Sanayi Odası’nın (İSO) Türk sanayisinin “ikinci ligi” olarak tanımlanan ‘Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması’nda 2010 yılında yaptığı 123 milyon 729 bin 722 liralık üretimten satış cirosuyla Erbosan Erciyas Boru San. ve Tic. A.Ş. birinci oldu. Erbosan’ı, 123 milyon 577 bin 911 lira ile
Koç Haddecilik, 123 milyon 505 bin 460 lira ile Tamsa Fayans izledi. İSO Başkanı Tanıl Küçük, “Kâlılıktaki artış, 2009’un gerisinde kalmasına rağmen, önceki yıldaki çok güçlü artışı izlemesi nedeniyle tatminkardır” dedi.
Ciro yüzde 18.1 yükseldi
İkinci 500’de 2009’da 32.2 milyar lira olan toplam satış hasılatı 2010’da 46.4 milyar liraya çıktı. Aynı dönemde Birinci 500’deki satışlar 186.6 milyar liradan 295.6 milyar liraya yükselmişti. İkinci 500 Büyük Sanayi Kurluşu’nun toplam satış hasılatı, 2010 yılında 2009’a göre sabit fiyatlarla yüzde 18.1 yükseldi. İSO’nun daha önce açıkladığı verilere göre Birinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun toplam satış hasılatı artışı yüzde 13.6 olmuştu. İkinci 500 özellerde üretimden satışlarda sabit fiyatlarla artış ise yüzde 15.6 oldu. Birinci 500 özellerdeki bu oran yüzde 14.3 olmuştu. Vergi öncesi dönem kâr ve zarar toplamı, ikinci 500 özellerde sabit fiyatlarla yüzde 12.3 arttı.
İhracat 8.2 milyar dolarİkinci 500’ün 2010’daki toplam ihracatı ise, 8.2 milyar
dolar oldu. Bu rakam Türkiye toplam ihracatının yüzde 7.2’sine karşılık geliyor. Bu kuruluşların ihracatı önceki yıla göre yüzde 13 artarak Türkiye toplam ihracatındaki yüzde 11.5’lik artışın üzerinde bir performansla yükseldi. İhracata alt sektörler itibariyle bakıldığında, Birinci 500’de ihracatta ilk sırada yüzde 26’lık payla taşıt araçları sanayi bulunurken, İkinci 500’de ilk sırayı yüzde 29.6’lık payla dokuma, giyim eşyası, deri ve ayakkabı sektörü aldı. Gıda, içki ve tütün sanayi ihracatı bir önceki yıla göre yüzde 10.9 oranında azalırken, diğer tüm sektörlerin ihracatı artış gösterdi. İhracatı en fazla artan sektör ise yüzde 183.3 ile kağıt, kağıt ürünleri ve basım sanayi oldu.
İkinci 500’de ücretle çalışan sayısı da 2010 yılında 2009’a göre yüzde 6.2 arttı. 2009’da 183 bin 856 kişi olan toplam çalışan sayısı 11 bin 384 kişi artarak 2010’da 195 bin 240 kişiye yükseldi. İkinci 500’den yaklaşık 3 kat daha fazla istihdam yaratan birinci 500’deki artış oranı yüzde 6.7 olmuştu. İkinci 500’de 2009’da yüzde 9.8 olan çalışanlara ödenen maaş ve ücretlerin satış gelirlerine oranı 2010’da yüzde 9.4’e düştü. Bu oran, Birinci 500’de de 6.3’ten 6.2’ye inmişti. İkinci 500’deki özel kuruluşlarda toplam borçlar yüzde 22.3 oranında artarken, toplam varlıklardaki artış da yüzde 22.7 ile bu orana çok yakın seyretti. İkinci 500’de yabancı sermaye paylı kuruluş sayısı ise 2009’a göre 1 azalarak 67’ye düştü.
Kârlılık fena değilİkinci 500’deki özel kuruluşlarda 2007 yılında yüzde 5.6 olan satış kârlılık oranı, 2008 yılında 2001 sonrası dönemin en düşük düzeyi olan yüzde 1.5’e gerilerken, 2009 yılında yüzde 5.4’e yükselmişti. 2010’da ikinci 500 özellerde satış kârlılık oranı, satış hasılatının yüzde 25.4, dönem kâr ve zarar toplamının yüzde 19.2 oranında artması sonucunda yüzde 5.1 seviyesinde gerçekleşti. Özel kuruluşlarda ödenen faizler ise yüzde 19 küçüldü ve bu küçülme kâr oluşumuna önemli katkı sağladı. İkinci 500 özellerdeki satış kârlılık oranları genel olarak birinci 500 özellerdeki oranların altında seyretti.
Küçük: Hükümetten hızlı adım atmasını bekliyoruzİSO Yönetim Kurulu Başkanı Tanıl Küçük, “İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu” araştırması sonuçlarını şöyle değerlendirdi: “Faiz ve finansman giderlerindeki düşüşler, 2010 yılında da devam etti. Hemen tüm göstergelerde olumlu performansa işaret etti. Küresel ekonomideki belirsizlikle, sanayiye destek büyük önem kazandı. Ankara ziyaretlerimize devam edeceğiz. Yapılması gerekenler konusunda hükümetle tam görüş birliği içindeyiz. Esas olan hızlı adım atılması.”
Erikli kâr, Mitaş Enerji ihracat şampiyonu olduTÜRKİYE’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması’na göre 2010 yılında en çok kâr eden kuruluş, 133.7 milyon lira net ciro ile 52.9 milyon lira kâr eden Erikli Su ve Meşrubat Sanayi ve Ticaret A.Ş., en çok ihracat yapan firma ise 250 milyon lira net ciro ile 123 milyon 895 bin dolarlık ihracat yapan Mitaş Enerji ve Madeni İnşaat İşleri Türk A.Ş. oldu.
26.6 milyar lira borçları bulunuyor İkinci ligdeki 500 şirketin toplam üretimden satış hasılatı 41.4 milyar lira oldu. Net toplam ciro ise 46.9 milyar liraya yükseldi.
Toplam ihracatı 8.2 milyar dolara yaklaştı. Artış yüzde 13 oldu.
Toplam zarar 537 milyon 654 bin lira, toplam kâr ise 2.9 milyar lira oldu.
İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşunun toplam borçları ise 26.6 milyar liraya ulaştı. Borçların 18.9 milyar lirası kısa vadeli borçlardan oluşuyor.
2010 yılında, İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşunda çalışan toplam 195 bin 240 kişiye 4.5 milyar lira maaş ve ücret ödendi.
İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu içinde 495 özel, 5 kamu kuruluşu yer aldı.
İkinci 500 kapsamına, 2009 yılında sıralamada yer almayan 125 yeni kuruluş katıldı. Bunların 43’ü 2009’daki birinci 500’den gelirken, 82’si 2009 yılı bin büyük sanayi kuruluşu dışından girdi.
İkinci 500’ün Türkiye GSYİH’ı içindeki payı, 2008 ve 2009’daki gibi yüzde 0.9 oldu. Birinci 500’ün GSYİH’ndaki payı 9.3 idi.