Sanayinin devlerinde ihracat ve talep rüzgârı... İSO 500’e göre 2022’de en büyük sanayi kuruluşu yine Tüpraş oldu

1968’den bu yana İstanbul Sanayi Odası tarafından açıklanan ‘Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması’nın 2022 yılı sonuçları belli oldu. Buna göre 2022’de, İSO 500’de üretimden satışlar yüzde 119 oranında artarak 2 trilyon 48 milyar liradan 4 trilyon 485 milyar liraya yükseldi. İSO 500’de şampiyonluk yine Tüpraş’ta kaldı. 2022 yılında üretimden satışlara göre en büyük kuruluş 418.4 milyar lira ile Tüpraş,  ikinci büyük kuruluş 189.2 milyar lira ile Star Rafineri, üçüncü ise 140.1 milyar lira ile Ford Otomotiv oldu. İlk 100 firmanın İSO 500 içindeki payı ise yüzde 65’lere ulaştı. Sıralamada 100-200 arasında kalan şirketlerin İSO 500’deki ağırlığı yüzde 14.4 olurken, geriye kalan 300 şirket de yüzde 20.6’lık pay aldı.  İSO 500’ün aktif toplamı da yüzde 83 artarak 2.1 trilyon liradan 3.9 trilyon liraya ulaştı. İSO 500’ün toplam istihdamı ise yüzde 4.1 artarak 788 bin kişi oldu.

DÜŞÜK FAİZ ETKİSİ

İSO 500’de üretimden satışların 2022 yılında yüzde 119 artarak 2 trilyon 48 milyar liradan 4 trilyon 485 milyar liraya çıktığını kaydeden İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, “Bu yüksek oranlı artışta, ihracattaki güçlü performansın yanı sıra canlı yurt içi talep, yükselen kur ve fiyatlar ile ihracat gelirlerinin TL karşılıklarındaki artışın belirleyici rol oynadığını söyleyebiliriz” ifadelerini kullandı. Finansman giderlerinin, uzun yıllardan beri İSO 500’ün en dikkat edilen unsurlarından biri olduğunu söyleyen Erdal Bahçıvan, İSO 500’ün finansman giderlerinin 2022’de yüzde 32.6 artarak 209 milyar liradan 277 milyar liraya yükseldiğini kaydetti. Bahçıvan, böylece finansman giderlerinin faaliyet kârına oranının belirgin bir düşüş göstererek yüzde 61.1’den yüzde 41.3’e indiği bilgisini verdi.

BÜYÜME ÖZKAYNAKLARDAN

Aktiflerdeki büyümenin geçmiş yıllardan farklı olarak borçlanmadan ziyade özkaynak yoluyla finanse edildiğine dikkat çeken Bahçıvan, 2022’de özkaynakların 624 milyar liradan 1.4 trilyon liraya yükselerek yüzde 124 arttığını, toplam borçların 1.5 trilyon liradan 2.5 trilyon liraya çıkarak yüzde 67 büyüdüğünü belirtti. Bahçıvan, yüksek kârların desteğinin yanı sıra borçlanma imkan ve eğilimindeki düşüşün etkisiyle, İSO 500 kuruluşlarında borçların payının yüzde 70.7’den yüzde 64.3’e gerilediğini, özkaynakların payının da yüzde 29.3’ten yüzde 35.7’ye çıktığını dile getirdi.

TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK 10 SANAYİ KURULUŞU

HALKA AÇILMADA REKOR

İSO 500 içinde halka açık kuruluşların sayısı 2017-2021 döneminde 65-69 bandında seyrettikten sonra 2022’de 8 adet artarak 73’e yükselerek bugüne kadarki en yüksek düzeyine ulaştı.

ISO 500’ÜN İHRACATI YÜZDE 14.1 ARTTI

- İSO 500’ün ihracatı yüzde 14.1’lik artışla 98 milyar dolara yaklaştı. İSO 500’ün ihracat artışı, Türkiye genelinin 1.2 puan üzerinde gerçekleşti.

- İSO 500’ün Türkiye sanayi ihracatı içindeki payı yüzde 40’lar civarında gerçekleşti.

- İSO 500’ün 2022’de faaliyet kârı yüzde 96 oranında artarak; 342 milyar liradan 671 milyar liraya çıktı. Buna karşılık faaliyet karlılığı oranı, yüzde 14.8’den 2 puan düşerek yüzde 12.8’e geriledi.

- Faiz, amortisman ve vergi öncesi kârın yüzde 100’e yakın bir artışla 405 milyar liradan 808 milyar liraya yükseldi.

- Aynı yılda FAVÖK kârlılığı oranı, aynen faaliyet karlılığında olduğu gibi 2.1 puan düşüşle yüzde 17.5’ten yüzde 15.4’e geriledi.

- Yine vergi öncesi kâr ve zarar toplamı yüzde 121 artarak 219 milyar liradan 485 milyar liraya yükseldi. Ancak satış karlılığı oranı 0.2 puan düşüşle yüzde 9.3’e indi.