Sadi ÖZDEMİR
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 29, 2004 01:43
İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) 26 yıldır sürdürdüğü "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" araştırmasına göre, 2003 yılındaki üretimden satışlarıyla listeye 85 yeni şirket dahil oldu. Sanayinin devler ligine giren 14 şirket isminin açıklanmasını istemedi.
TÜRK sanayisinin geleneksel "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" araştırması'na göre 'devler ligine' geçen yıl 85 yeni isim girdi. Bunlardan büyük bölümü ilk kez listede yer aldı. 500 Büyük Listesi'ne yeni geren 14 şirketin ismi ise kendileri istemediği için açıklanmadı.
İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) 36 yıldır kesintisiz süren "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" araştırmasıyla oluşan listeden geçen yıl düşen firmaların sayısı ise 65 oldu. Listeye girenlerle düşenlerin sayısındaki farklılık her iki yılın listesinde de ismi açıklanmayan şirketlerin düşenler listesine dahil edilememesinden kaynaklanıyor.
Sanayinin devler liginde doğal olarak İSO üyeleri büyük ağırlığını yine korudu. 500'lük listede İstanbul'dan 216 firma yer aldı. İstanbul firmalarının listenin ilk 100'lük bölümünde çok büyük yoğunlukla yer aldıkları görüldü. Listede sayı üstünlüğü bakımında İstanbul'u 44 firma ile Ege-İzmir izlerken üçüncü sırada Bursa 32 firmayla yer aldı. Başkent Ankara'dan listeye giren firma sayısı 20 olurken, Kocaeli'nden 13, Kayseri'den 13, Adana'dan 10 ve Gaziantep'ten de 9 firma listeye girdi.
İSTANBUL'UN PAYI BÜYÜK
Anadolu'da son yıllarda sanayileşme atağı yapan iller 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Listesi'ne girmek için yarışadursun, İstanbullu sanayiciler hızlı gelişimlerini sürdürüyor ve listedeki ağırlıklarını koruyor. Bu açıdan bakıldığında 500 Büyük Sanayi Kuruluşu içinde İSO üyeleri tüm verilerde geçen yıl da ağırlığını korudu. 500 büyüğün 103.3 katrilyonluk üretimden satış cirosunun 49.5 katrilyon lirasını İSO üyeleri gerçekleştirdi. 23.5 milyar dolarlık ihracatın da 13.3 milyar doları İstanbul sanayicilerine ait. Listede sadece özel sektör şirketleri baz alındığında İstanbul'un ağırlığı daha da artıyor ve İstanbullu sanayiciler 500 büyük içindeki özel sanayi şirketlerinin gerçekleştirdiği üretimden satışların yüzde 57.9'unu ihracatın ise yüzde 59.7'sini yapıyor.
Türkiye'de yüksek enflasyon ve yüksek faiz dönemlerinde 'faiz geliri ağırlıklı' Üretim Faaliyeti Dışı Gelirler kalemi çok yüksek olan sanayi şirketleri ilk kez geçen yıl büyük ölçüde normalleşme sinyali verdiler. Buna göre; 2003'te faaliyet dışı gelirlerin payı 1998'den beri en düşük seviyesine indi. 1998'de Diğer Olağan Gelirlerin Dönem Kar ve Zarar Toplamı İçindeki Payı yüzde 87,7'ye yükselmişti. Bu pay 1999'da yüzde 219, 2000 yılında yüzde 114.4 ve 2001 yılında yüzde 547 olmuştu. 2002 yılında krizli döneme nisppeten azalan ve yüzde 113.2'ye gerileyen pay geçen yıl yüzde 71.8'e indi. İSO uzmanları faaliyet dışı gelirlerin tamamının faiz geliri olmadığını ancak faiz gelirinin yüksek bir payı bulunduğunu belirtiyor.
Zorlu: 500 Büyük'te 6 şirketimiz var
Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu raporunda, Zorlu Grubu 6 şirketi ile yer aldı. Grup şirketlerinden Vestel Elektronik, Korteks, Vestel Komünikasyon, Vestel Beyaz Eşya, Zorlu Linen Dokuma ve Zorlu Enerji, İSO 500 sıralamasına girdi. Vestel Elektronik'in geçen yıl yaptığı 1 milyar 36 milyon 517 bin dolarlık ihracatıyla en çok ihracat yapan kuruluşlar sıralamasında altıncı kez ilk sırada yer aldı.
Manisa: 500 Büyük'ten 9 fabrika bizde üretiyor
MANİSA Ticaret ve Sanayi Odası ve TOBB Yönetim Kurulu Muhasip Üyesi Bülent Koşmaz, İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) açıkladığı ankette ilk 500'de yer alan firmalardan 9 tanesinin fabrikasının Manisa'da olduğunu söyledi. Koşmaz, ‘Bu anketlerde Manisa'da bulunan ve özellikle Manisa OSB'deki fabrikaların olması ve ankette yer alan şirketlerin Manisa'da yatırım yapmış ve yapıyor olmasının kentin, doğru yolda olduğunun en somut göstergesidir’ dedi. Koşmaz, ankette yer alan ve Manisa OSB'de faaliyet gösteren firmaların ‘Vestel Elektronik’, ‘Vestel Beyaz Eşya’, ‘Döktaş’, ’Bosch Isıtma Ürünleri’, ‘Merloni’, ‘Polinas’, ‘Kerim Çelik’, ’Yonca Ege Yağ’ ve ‘Hays Lammerz Jantaş’tan oluştuğunu söyledi.
500 Büyük Ligi’ne girenler (1.000.000 TL)
Adı Üretimden Satışlar
30 PROFİLO TELRA 481,983,566
37 EGE ÇELİK END 432,747,238
49 ÜLKER GIDA 371,205,391
50 ÜSTÜN GIDA 368,352,621
63 UNİLEVER 323,648,866
64 BESLER GIDA VE KİMYA 323,185,440
68 İSMİ AÇIKLANMADI
75 MKE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 304,004,965
91 LEVERELİDA TEMİZLİK ÜR. 252,637,339
94 TÜRK HENKEL 248,666,734
109 SAYMETAL DEMİR ÇELİK 207,191,562
124 İSMİ AÇIKLANMADI
129 MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM 174,792,730
134 BETEK BOYA 168,430,952
151 İSMİ AÇIKLANMADI
154 İSMİ AÇIKLANMADI
172 MUSTAFA NEVZAT İLAÇ 137,634,898
182 YILDIZ ENTEGRE AĞAÇ 131,841,674
193 YAZAKİ OTOMOTİV 126,493,410
205 İSMİ AÇIKLANMADI
216 İSMİ AÇIKLANMADI
224 DEĞİRMENCİ TEKSTİL 110,571,308
231 AKSA JENERATÖR 108,211,514
246 UNİKOM GIDA SANAYİ 103,853,465
260 MOBİL OİL TÜRK A.Ş. 99,601,256
267 FIAT-GM POWERTRAIN MEKANİK 97,019,762
272 NORMANDY MADENCİLİK 94,914,246
282 ISPARTA MENSUCAT 92,094,458
299 FINDIK TARIM SATIŞ 87,297,271
301 İSMİ AÇIKLANMADI
307 SAKOSA 83,734,903
314 UÇAK SERVİSİ A.Ş. 81,095,393
320 PAK TAVUK GIDA SAN 79,712,563
322 İSMİ AÇIKLANMADI
325 TAKANICHI OTOMOTİV 79,043,663
333 İSMİ AÇIKLANMADI
336 SUNJÜT 76,372,467
338 VENÜS GİYİM 75,480,764
350 ASKAM KAMYON 73,092,015
367 İSMİ AÇIKLANMADI
378 LİKİDGAZ 67,947,040
380 S.F.A. SOĞUTMA SANAYİ 67,662,517
387 METEKSAN 66,586,578
389 KUMTEL 66,409,391
390 SAGRA GIDA 66,373,001
392 POLİMER KAUÇUK 66,034,888
394 ÇUKUROVA İNŞAAT MAK 65,909,995
399 AKA OTOMOTİV SAN. 64,853,532
407 NURSAN ELEKTRİK 63,497,867
408 KILIÇLAR HURDACILIK 63,157,775
410 MODERN ENERJİ 62,467,044
411 ADOPEN 62,383,509
414 OYSA ÇİMENTO 61,716,114
417 AKSA ENERJİ 61,553,484
418 SARITAŞ ÇELİK 61,511,029
427 ARBEL BAKLİYAT 60,926,811
429 T.T.L TÜTÜN SAN. 60,720,599
434 BESAN BESİN SAN. 59,884,720
437 İLHANLAR HADDECİLİK 59,667,767
439 İSMİ AÇIKLANMADI
442 ORDU YAĞ 58,772,730
448 TANER TRİKO SAN 58,019,786
451 SYNGENTA TARIM SAN. 57,506,424
453 SUPERLİT BORU 57,447,520
455 LAY TEKSTİL 57,138,517
456 TMO AFYON ALKALOİD 57,053,453
461 DİVERSEY KİMYA 56,418,943
465 FEZA GAZETECİLİK A.Ş. 55,944,816
468 İSMİ AÇIKLANMADI
469 BAYMİNA ENERJİ A.Ş. 55,581,799
473 SCHOTT ORİM CAM SAN 54,840,733
474 ADEKA İLAÇ 54,720,780
477 CEVHER DÖKÜM 54,565,538
479 KARDEMİR HADDECİLİK 54,398,826
480 EKSUN GIDA TARIM 54,318,260
481 YURTBAY SERAMİK 54,244,748
483 KLİMASAN 53,995,930
484 RODİ GİYİM 53,353,015
485 KOÇAK FARMA İLAÇ 53,113,670
491 SY WİRİNG TECHNOLOGİES 52,562,152
492 İSMİ AÇIKLANMADI
495 EGE PROFİL 51,880,773
496 BOSCH FREN 51,856,402
498 İSMİ AÇIKLANMADI
499 ALPPLAS PLASTİK 51,317,259
Not: İsmi açıklanmayanlar nedeniyle listeye giren ve çıkanların sayısı farklı çıkmaktadır.
500 Büyük Ligi'nden çıkanlar
A.T.K. TEKSTİL
ABALIOĞLU TEKSTİL
AKSU GIDA SANAYİ
ALSTOM ELEKTRİK
AMCOR AMBALAJ
AYEN ENERJİ
BAĞ YAĞLARI
BARIŞ GIDA VE YAĞ SAN
BAŞTAŞ BAŞKENT ÇİMENTO
BAYER İLAÇ
BEYBO BOYA
BİRLEŞİM GIDA
BOSEN ENERJİ ELEKTRİK
CAMİŞ ELEKTRİK
ÇAYIROVA CAM
ÇETİNKAYA MENSUCAT
ÇİMTAŞ ÇELİK
CP STANDART GIDA
ÇUKUROVA ELEKTRİK
DANONESA TİKVEŞLİ
DEMİRER KABLO
DENİZ TEKSTİL
DİKTAŞ DİKİŞ İPLİK
DİVHAN-MADEN
EGE METAL
ELEKTROMED
FATOĞLU GIDA
GEMAK GEMİ İNŞAAT
GÜNEŞ TEKSTİL
HEMA DİŞLİ
HESFİBEL
İNCİ EXİDE AKÜ
İSTON
İZBETON
JANTAŞ
KEPEZ
MARET
M.K.E.K MÜHİMMATSAN
MKEK FİŞEKSAN
NETAŞ NORTHERN ELECTRİC
OCAK GAZ
ORJİN DERİ KONF
ÖZAK TEKSTİL
ÖZER TEKSTİL
PAGMAT
PETLAS
PNS PENDİK NİŞASTA
POLİBAK PLASTİK
RECKITT BENCKİSER
S.S. TARİŞ ÜZÜM
ŞA-RA ENERJİ
SCHNEİDER ELEKTRİK
SEK SÜT
SERKO TEKSTİL
SÜMER HOLDİNG
TAMTEKS
TEKSTİPLİK SANAYİ
TOSÇELİK
TTK KARADON TAŞKÖMÜRÜ
TÜGSAŞ GEMLİK GÜBRE
TUKAŞ GIDA
TÜP MERSERİZE TEKSTİL
TÜVASAŞ
VOLKSWAGEN ELEKTRİK
YENİ TEKSTİL MENSUCAT