Sanayici gaza bastı

İstanbul Sanayi Odası (İSO), sanayi sektörünün devler ligini belirleyen ‘Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması’nın 2021 yılı sonuçlarını açıkladı. İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan tarafından 54.sü açıklanan ‘Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması’na göre, 2021 yılında üretimden satışlara göre en büyük kuruluş 136 milyar 793 milyon TL TÜPRAŞ (Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş.) oldu. Sıralamada ikinci 67 milyar 305 milyon TL ile Ford Otomotiv Sanayi A.Ş., üçüncü 55 milyar 187 milyon TL ile Star Rafineri, dördüncü 46 milyar 152 milyon TL ile Toyota Otomotiv ve beşinci de 38 milyar 669 milyon TL ile İskenderun Demir ve Çelik oldu.

TARİHİ REKOR KIRILDI

Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun üretimden satışları 2020’deki 1.2 trilyon lira olan seviyesinden, yüzde 73.8’lik artışla 2021 yılında 2 trilyon lirayı geçti. Artışın yüksek olmasında ihracattaki güçlü büyüme ile döviz kurları ve enflasyondaki hareketlenme etkili oldu. Geçmiş dönemlerle kıyaslandığında, İSO 500’ün üretimden satışlarında bundan daha yüksek oranlı artışların son olarak 1992-1997 dönemindeki yüksek enflasyon ortamında gerçekleştiği görüldü. Söz konusu dönemde İSO 500’ün üretimden satışlarının yıllık artış oranları o yıllarda da yüzde 78 ile yüzde 112 aralığında seyretmişti. İSO 500’ün ihracatı da yüzde 33.9’luk artışla 85.8 milyar dolara ulaştı. İSO 500’ün ihracat artışı, Türkiye genelinin 1.1 puan üzerinde gerçekleşti. Verilere göre hem Türkiye hem de İSO 500 ihracatı tarihsel rekor kırmış oldu.

Erdal Bahçıvan

Araştırmaya göre İSO 500’ün 2021’de faaliyet kârı yüzde 139 oranında artarak 143 milyar liradan 342 milyar liraya çıktı.

YÜZDE 14.8’E YÜKSELDİ

Böylece faaliyet kârlılığı 4 puan artışla yüzde 14.8’e yükseldi. Benzer şekilde faiz, amortisman ve vergi öncesi kâr da yüzde 120’ye yakın bir artışla 185 milyar liradan 405 milyar liraya sıçradı. Bunun sonucunda FAVÖK kârlılığı 3.6 puan artışla yüzde 17.5’e çıktı. Vergi öncesi kâr ve zarar toplamı ise yüzde 137 artarak 92.5 milyar liradan 219 milyar liraya yükseldi. Bu gelişme satış kârlılığını 2.5 puan artışla yüzde 9.5’e taşıdı.

İSTANBUL’DAN 158 FİRMA

İSO 500’de AR-GE harcaması yapan kuruluş sayısı 2021’de 265 olurken, AR-GE harcamaları anket verileri ile yaklaşık 9 milyar TL düzeyinde gerçekleşti. Bu durum 2020’ye göre yaklaşık yüzde 44’lük artışa işaret etti. Ayrıca İSO 500’de yer alan kuruluşların bağlı olduğu oda bilgilerine göre sıralanması sonucu sanayideki ağırlığın Anadolu lehine geliştiği görüldü. Son yıllarda sayısal olarak düşüş eğiliminde olmasına karşın en büyük pay 158 firma ile halen İstanbul Sanayi Odası’na ait olurken, İstanbul’u 41 kuruluş ile Kocaeli Sanayi Odası ve 40 kuruluş ile Ege Bölgesi Sanayi Odası izledi. Bu odaları da 33’er kuruluş ile Ankara Sanayi Odası ve Gaziantep Sanayi Odası, 18 kuruluş ile Kayseri Sanayi Odası ve 16 kuruluş ile de Bursa Ticaret ve Sanayi Odası takip etti.

BÜYÜMEYE EN YÜKSEK KATKI

İSO 500’ün ana bilanço göstergesine göre, 2021 yılında İSO 500’ün aktif toplamı yüzde 65.4 artarak 1.3 trilyon liradan 2.1 trilyon liraya yükseldi. Aktifler içerisinde ana kalemlerde dönen varlıklar yüzde 74 artışla 821 milyar liradan 1.4 trilyon liraya ulaşırken, duran varlıklar yüzde 51 artışla 467 milyar liradan 706 milyar liraya yükseldi. Özkaynaklar 407 milyar liradan 624 milyar liraya yükselerek yüzde 53 arttı. Erdal Bahçıvan, “Türkiye ekonomisi, geçen yıl dünya genelinin çok üzerinde gerçekleşen yüzde 11’lik büyüme ile son 10 yılın en güçlü performansını sergiledi. İSO 500’ün ihracat rakamlarında da görüleceği üzere bu durum özellikle dış talepteki artıştan kaynaklandı. Genişleyen iç talep de ekonomik büyümeyi destekledi. Sanayi sektörü yüzde 16.6, imalat sanayi de yüzde 17.2 artışla büyümeye en yüksek katkıyı sağladı” dedi.