Sanayi işçisi kamuda özel sektörün iki katı ücret alıyor

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Üç Aylık Sanayi İstihdam Anketi'nin 2007 yılı IV. dönem geçici sonuçlarına göre, kişi başına aylık ortalama brüt ücret imalat sanayii ortalamasında bin 512 YTL, kişi başına aylık ortalama brüt kazanç ise bin 718 YTL olarak gerçekleşti.

Aylık ortalama brüt ücretin kamuda 2 bin 590, özel sektörde ise bin 420 YTL olduğu belirlendi. Diğer ödemelerle birlikte aylık ortalama brüt kazanç da kamuda 2 bin 990, özel sektörde bin 611 YTL olarak gerçekleşti. Önceki yılın aynı dönemine göre brüt ücretler kamuda yüzde 9.9, özel sektörde yüzde 10.9, toplamda yüzde 10.9, brüt kazancın da kamuda yüzde 8.7, özelde yüzde 9.7, toplamda yüzde 9.5 arttığı belirlendi.

Anılan dönemde kamu sektöründe en yüksek ortalama brüt kazancın 4 bin 937 YTL ile “Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı” ve 4 bin 78 YTL ile “Basım ve yayım imalatı” sektöründe olduğu belirlendi. Özel sektörde de en yüksek ortalama brüt kazanç 4 bin 493 YTL ile “Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı” ve 3 bin 122 YTL ile “Kimyasal madde ürünleri imalatı” sektöründe gerçekleşti.

EN YÜKSEK KAZANÇ PETROL ÜRÜNLERİNDE

Aylık ortalama brüt kazançlar iki basamaklı ekonomik faaliyet kolu itibariyle incelendiğinde, en yüksek ortalama brüt kazancın 4 bin 779 YTL ile “Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı” ekonomik faaliyetinde olduğu belirlendi. Bu alt sektörü 3 bin 130 YTL ile “Kimyasal madde ve ürünleri imalatı” izledi.

Toplu iş sözleşmesi (TİS) kapsamındaki işyerlerinde; en yüksek ortalama brüt kazanç, 4 bin 937 YTL ile “Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı”nda gerçekleşirken, “Kimyasal madde ve ürünleri imalatı” ekonomik faaliyet kolun 3 bin 431 YTL ile ikinci sırada yer aldı.

TİS kapsamı dışındaki işyerlerinde, en yüksek ortalama brüt kazancın 5 bin 550 YTL ile “Tütün ürünleri imalatı” ve 4 493 YTL ile “Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı” ekonomik faaliyet kolunda olduğu görüldü.

BÜYÜK İŞYERİ YÜKSEK ÜCRET

İmalat sanayiinde işyeri büyüklüğüne göre kişi başına aylık ortalama brüt ücret ve kazançlar karşılaştırıldığında, işyeri büyüklüğü arttıkça kişi başına aylık ortalama brüt ücret ve kazancın da yükseldiği görüldü. Anılan dönemde, 10-49 ücretli çalışanı bulunan işyerlerinde, kişi başına aylık ortalama brüt kazanç bin 100 YTL, aylık ortalama brüt ücret ise 985 YTL oldu. 500 ve daha fazla ücretli çalışanı bulunan büyük ölçekli işyerlerinde ise kişi başına aylık ortalama brüt kazanç bin 969 YTL, kişi başına aylık ortalama brüt ücret ise bin 728 YTL olarak belirlendi.

TOPLU SÖZLEŞMELİ İŞÇİNİN KAZANCI YÜKSEK

İşyerinin doğrudan veya dolaylı toplu iş sözleşmesi kapsamında olup, olmama durumuna göre aylık ortalama brüt ücret ve kazançlar incelendiğinde, TİS kapsamındaki işyerlerinde ücretli çalışanların aylık ortalama brüt ücret ve kazançlarının, TİS kapsamı dışında bulunanlara göre daha yüksek olduğu görüldü.

TİS kapsamındaki işyerlerinde, 2007 yılının dördüncü döneminde kişi başına aylık ortalama brüt kazanç 2 bin 286 YTL ve kişi başına aylık ortalama brüt ücret bin 992 YTL oldu. TİS kapsamı dışında kalan işyerlerinde ise aylık ortalama brüt kazanç bin 292 YTL ve brüt ücret bin 151 YTL olarak gerçekleşti.

TİS kapsamındaki işyerleri ile TİS kapsamı dışındaki işyerleri arasındaki ücret farklılığı kamu-özel sektör ayrımında da değişmedi. Sonuç olarak, toplu iş sözleşmelerinin ücretler ve kazançlar üzerinde çok etkili olduğu görüldü.

BATI KARADENİZ’DEKİ İŞÇİ EN YÜKSEK KAZANCA SAHİP

İstatistiki Bölge Sınıflamasına göre 12 bölgedeki aylık ortalama brüt kazançlar incelendiğinde, en yüksek kişi başına aylık ortalama brüt kazancın 2 bin 208 YTL ile Batı Karadeniz Bölgesinde olduğu belirlendi. Bu bölgeyi 2 bin 182 YTL ile Kuzey Doğu Anadolu Bölgesi izledi. İstanbul Bölgesinde kişi başına aylık ortalama brüt kazanç bin 733 YTL olarak gerçekleşti.

İKRAMİYE PRİM ÖDEMELERİNİN PAYI

2007 yılının dördüncü döneminde ücretli çalışanlara yapılan ikramiye ve prim ödemelerinin aylık ortalama brüt kazanç içindeki payının kamu sektöründe yüzde 11,8, özel sektörde ise yüzde 8,5 olduğu belirlendi.

Ücretli çalışanlara yapılan sosyal yardımların brüt kazanç içindeki payı, kamu sektöründe yüzde 1.6, özel sektörde ise yüzde 3.3 olarak gerçekleşti.