Sanayi atağı
Güncelleme Tarihi:
Ekim ayında sanayi üretimi yılın son çeyreği için büyük umut verdi. Geçen yıla göre takvim etkisinden arındırılmış olarak yüzde 4.6 büyüyen sanayi üretimi aylık bazda ise tarihinin en yüksek endeks verisine ulaştı. Kasım ayı ise özellikle otomotiv üretiminin etsiyle Rusya ve FED krizi öncesinde oldukça güçlü bir büyümeye gebe.
TÜRKİYE’nin sanayi üretimi sürprize doymuyor. Yılın son çeyreğinin ilk ayı olan ekimde takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi yüzde 3.9 olan beklentilerin aksine yüzde 4.6 büyüdü. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretimi ise yüzde 0.1 ile yüzde 0.2 düşüş beklentilerinin tersine arttı. Ekonomistler kasımda sanayide seçimin olumlu etkisiyle yine artış beklerken yılın son ayı aralık içinse Rusya krizi nedeniyle sorun yaşanmasını öngörüyor. Tabi bir de Amerikan Merkez Bankası’nın (FED) faiz kararının etkisi olacak. Yani yılın başından beri sanayide yaşanan trend değişmeyecek ve bir yükseliş bir düşüş şeklindeki seyir devam edecek. Sanayi üretiminde arındırılmamış veri ise 5 yılın zirvesine çıkarak yüzde 14.7 arttı bu büyük sürprizin gerekçesi ise geçen yıla göre 2.5 gün daha fazla çalışma günü olması.
BAŞ DÖNDÜREN HAREKET
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) dün açıkladığı verilere göre mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış endeks ekimde 126.6 ile hesaplanmaya başladığı 2012’den beri en yüksek seviyeye çıktı. İmalat sanayi yüzde 0.3’lük yükselişle zirveye çıkışta etkili olurken madencilik pozitif katkı sağladı, elektrik gaz grubu ise endeksi düşürdü. Hükümetin reform programları sanayide ve sanayinin en büyük katkıyı verdiği büyümede önümüzdeki süreçte belirleyici olacak. Geniş ekonomik sınıflamaya göre, yıl boyu dalgalanmaların gözlendiği tüketim malı üretiminde trend yine değişmedi. Eylüldeki yüzde 6.0’lık küçülmenin ardından dayanıklı tüketim malları üretimi ekimde yüzde 4.2’lik bir sıçrama gösterirken, eylülde yüzde 1.9 büyüyen dayanıksız tüketim malları üretimi ise yüzde 2.7 daraldı. Seçimlerden tek parti iktidarı çıkmasıyla yıl boyu en düşük seviyelerini gören tüketici güven endeksinin ani yükselişi kasım ayında sanayi üretimi verisinin çok daha güçlü olacağının habercisi. Sanayi üretiminin üçte birinden fazlasını oluşturan ara malı imalatı ekimde yüzde 2.21 ile son bir yıldaki en yüksek artışı kaydetti.
Sanayi üretiminin esas belirleyicisi olan imalat sanayinin sektör alt gruplarında ise otomotiv ve eczacılık ile metal ürünleri imalatı endeksi yükselten sektörler oldu.
OTOMOTİV TAM GAZ
Otomotiv sektöründe kasım ayında 126 bin üretimle gelen rekor da sanayi üretiminin kasım ayındaki hızını artıracak. Otomotivde ekimde geçen yıla göre üretim artışı yüzde 14.4 olurken tüm yıl sanayiyi destekleyen eczacılık ürünleri üretimindeki artış yüzde 18 olarak gerçekleşti. İhracatçı sektörlerden tekstilde yüzde 0.3’lük üretim kaybı yaşandı, yine ihracatçı sektör kimyada büyüme yüzde 8.1 oldu. Kasım sanayi için iyi haberlerle dolu. Ancak aralık Rusya ile gerilimin etkisinin hissedilmesi ve Amerikan Merkez Bankası’nın (FED) beklenen faiz artışı kararı nedeniyle sakıncalı gibi duruyor. ING Bank Ekonomisti Muhammet Mercan yayımladığı notta hem FED’in faiz artışının Türkiye’yi etkileyeceğine dikkat çekerken jeopolitik risklerin ise sanayi üretiminde aşağı yönlü risklere işaret ettiğini vurguladı.
Mercan “Siyasi risk priminin azaldığı seçim sonrası dönemde, yeni hükümetin yapısal reformlara odaklanması büyüme görünümünü destekleyebilir” değerlendirmesini yaptı.