Saddam korkusunun faturası 612 milyar dolar
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 20, 2002 02:15
Saddam Hüseyin'in füze menzilindeki 12 ülke 10 yılda 612 milyar dolarlık askeri harcama yaptı. En yüklü fatura, 207 milyar dolarla Suudi Arabistan'a çıktı. Saddam'ın işgal edip çekildiği Kuveyt de savunması için 10 yılda 36.2 milyar dolara kıydı.
Ortadoğu ekonomisini altüst eden, Körfez Savaşı'ndan bu yana ambargolu, kaçak ticaretli 10 yıl geçti. Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin ABD ile müttefik tüm ortadoğu ülkelerinin kabusu oldu.
Stockholm International Peace Research Institute'nin (SIPRI) verilerine göre Irak dışındaki 12 ortadoğu ülkesinin 1991-2001 dönemini kapsayan 10 yıllık askeri harcama faturası 612 milyar 162 milyon dolara ulaştı. Bu faturanın en büyük bölümünü ise 206 milyar 961 milyon dolar ile Suudi Arabistan ödedi. Saddam Hüseyin'in birinci körfez krizinde işgal ettiği ve savaş sonucunda çekildiği Kuveyt ise savunması için 10 yılda 36 milyar 216 milyon dolarlık harcama yaptı. 2001 yılında Ortadoğu bölgesindeki ülkelerin askeri harcamaları ise rekor düzeyde arttı.
Ortadoğu'da en yüksek askeri harcama yapan ülkeler listesinde ABD ile müttefik oldukları için Saddam riski taşıyan ancak başka saldırı riskleri de bulunan Türkiye ve İsrail de yer alıyor. Türkiye 10 yılda 87.1, İsrail ise 89.1 milyar dolarlık askeri harcama gerçekleştirdi. Saddam Hüseyin ile sorunlu görünmeyen bazı ülkelerin askeri harcamaları bile bölgedeki dengelerin belirsizliği yüzünden her yıl arttı.
12 ülkenin 612 milyar dolarlık askeri harcamasının büyük bölümü silah alımına gitti. Çünkü Saddam riski 10 yıllık bir süreyi kapsadı ve bu uzun sürede birçok hafif ve ağır silah demode oldu. Irak ordusunun, insan ve konvansiyonel kara silahları gücü ayrıca önemli risk oluşturdu. Bu yüzden tank alımı, yenilemesi, hafif silah değişimi gibi konular da büyük önem kazandı.
RUSYA VE ABD
Suudi Arabistan, Kuveyt, Türkiye, İran, Suriye, Umman ve Yemen'in askeri harcamaları geçen yıl dikkat çekici şekilde artış kaydetti. Bir yılda en yüksek miktarda askeri harcamasını 1991'de 28.6 milyar dolar ile gerçekleştiren Suudi Arabistan, 2001'de 26.6 milyar dolarlık harcama yaptı. Arabistan geçen 10 yıl boyunca sadece 1998 ve 2000 yıllarında 20 milyar dolar sınırını aşmıştı. Kuveyt'in ise 2001'de ne kadar askeri harcama yaptığı henüz bilinmiyor. Bu ülke 1999'da 2 milyar dolar olan harcamasını 2000'de 2.5 milyar dolara çıkarmıştı. 1999'da 6.1 milyar dolarlık askeri harcama yapan İran ise 2001'de bu rakamı neredeyse ikiye katladı ve 11.5 milyar dolara çıkardı.
Irak ile Rusya'nın silah ilişkileri resmi verilerde pek görünlüyor. Ancak Rusya'nın Suriye ve İran'a ciddi miktarda silah satışı yaptığı biliniyor. Rusya'nın Suriye'ye ağırlıklı olarak Su-27 uçakları, PGM (güdümlü cephanesi) SA-10 ve 15 uçaksavar füzeleri sattığı ileri sürülüyor.
ABD'nin bölgedeki diğer muhalifi İran da Rusya ve Çin ile silah ilişkisi içinde. İran'ın son olarak Rusya ile 10 milyar dolarlık yeni bir silah projesine imza attığı bildiriliyor. İki ülke arasındaki silah işbirliğinde T-72 tankları, 122 ve 152 milimetrelik obüs, güdümlü füze, Mi-8T silahlandırılmış holikopter, Su-29 hava destek uçakları yer alıyor. İstihbarat kaynaklarına göre İran yine Rusya ile AB-205, AB-214, AH-1J Twin Cobra helikopterlerini ve F-5 uçaklarını yenileme ya da lisanssız üretme pazarlığı da yapıyor.
Ortadoğu'daki askeri harcamalarda ABD'nin müttefiki konumundaki Mısır ise ABD ile işbirliği içinde M1 Abrahams tanklarının ve hava kuvvetlerinin uçak sayısını artırıyor. ABD bu işbirliğinde Mısır'ı Rus ve Çin yapımı silahlardan arındırmaya çalışıyor. ABD'nin koruması altındaki Suudi Arabistan da birinci körfez savaşından sonra aldığı ağır ve hafif silahların modernizasyonu için büyük paralar harcıyor. Ayrıca, yeni helikopterler, savaş ve nakliye uçakları alımı da gündemde.
Stockholm International Peace Research Institute'nin (SIPRI) verilerine göre Irak dışındaki 12 ortadoğu ülkesinin 1991-2001 dönemini kapsayan 10 yıllık askeri harcama faturası 612 milyar 162 milyon dolara ulaştı. Bu faturanın en büyük bölümünü ise 206 milyar 961 milyon dolar ile Suudi Arabistan ödedi. Saddam Hüseyin'in birinci körfez krizinde işgal ettiği ve savaş sonucunda çekildiği Kuveyt ise savunması için 10 yılda 36 milyar 216 milyon dolarlık harcama yaptı. 2001 yılında Ortadoğu bölgesindeki ülkelerin askeri harcamaları ise rekor düzeyde arttı.
Ortadoğu'da en yüksek askeri harcama yapan ülkeler listesinde ABD ile müttefik oldukları için Saddam riski taşıyan ancak başka saldırı riskleri de bulunan Türkiye ve İsrail de yer alıyor. Türkiye 10 yılda 87.1, İsrail ise 89.1 milyar dolarlık askeri harcama gerçekleştirdi. Saddam Hüseyin ile sorunlu görünmeyen bazı ülkelerin askeri harcamaları bile bölgedeki dengelerin belirsizliği yüzünden her yıl arttı.
12 ülkenin 612 milyar dolarlık askeri harcamasının büyük bölümü silah alımına gitti. Çünkü Saddam riski 10 yıllık bir süreyi kapsadı ve bu uzun sürede birçok hafif ve ağır silah demode oldu. Irak ordusunun, insan ve konvansiyonel kara silahları gücü ayrıca önemli risk oluşturdu. Bu yüzden tank alımı, yenilemesi, hafif silah değişimi gibi konular da büyük önem kazandı.
RUSYA VE ABD
Suudi Arabistan, Kuveyt, Türkiye, İran, Suriye, Umman ve Yemen'in askeri harcamaları geçen yıl dikkat çekici şekilde artış kaydetti. Bir yılda en yüksek miktarda askeri harcamasını 1991'de 28.6 milyar dolar ile gerçekleştiren Suudi Arabistan, 2001'de 26.6 milyar dolarlık harcama yaptı. Arabistan geçen 10 yıl boyunca sadece 1998 ve 2000 yıllarında 20 milyar dolar sınırını aşmıştı. Kuveyt'in ise 2001'de ne kadar askeri harcama yaptığı henüz bilinmiyor. Bu ülke 1999'da 2 milyar dolar olan harcamasını 2000'de 2.5 milyar dolara çıkarmıştı. 1999'da 6.1 milyar dolarlık askeri harcama yapan İran ise 2001'de bu rakamı neredeyse ikiye katladı ve 11.5 milyar dolara çıkardı.
Irak ile Rusya'nın silah ilişkileri resmi verilerde pek görünlüyor. Ancak Rusya'nın Suriye ve İran'a ciddi miktarda silah satışı yaptığı biliniyor. Rusya'nın Suriye'ye ağırlıklı olarak Su-27 uçakları, PGM (güdümlü cephanesi) SA-10 ve 15 uçaksavar füzeleri sattığı ileri sürülüyor.
ABD'nin bölgedeki diğer muhalifi İran da Rusya ve Çin ile silah ilişkisi içinde. İran'ın son olarak Rusya ile 10 milyar dolarlık yeni bir silah projesine imza attığı bildiriliyor. İki ülke arasındaki silah işbirliğinde T-72 tankları, 122 ve 152 milimetrelik obüs, güdümlü füze, Mi-8T silahlandırılmış holikopter, Su-29 hava destek uçakları yer alıyor. İstihbarat kaynaklarına göre İran yine Rusya ile AB-205, AB-214, AH-1J Twin Cobra helikopterlerini ve F-5 uçaklarını yenileme ya da lisanssız üretme pazarlığı da yapıyor.
Ortadoğu'daki askeri harcamalarda ABD'nin müttefiki konumundaki Mısır ise ABD ile işbirliği içinde M1 Abrahams tanklarının ve hava kuvvetlerinin uçak sayısını artırıyor. ABD bu işbirliğinde Mısır'ı Rus ve Çin yapımı silahlardan arındırmaya çalışıyor. ABD'nin koruması altındaki Suudi Arabistan da birinci körfez savaşından sonra aldığı ağır ve hafif silahların modernizasyonu için büyük paralar harcıyor. Ayrıca, yeni helikopterler, savaş ve nakliye uçakları alımı da gündemde.