Sabancı Holding CEO’su Cenk Alper: Sürdürülebilirlik stratejik önceliğimiz

Sabancı gibi Türkiye’nin en büyük topluluklarından biri için ‘Sürdürülebilirlik’ ne anlama geliyor? Sürdürülebilirlik konusunda bir açıklamanız olmuş ve ‘yapıyormuşuz gibi yapma şansımız kalmadı’ demiştiniz. Bizi bu acil eyleme zorlayan neden sizce ne?

Sürdürülebilirlik, Sabancı Topluluğu olarak her zaman ajandamızda önemli bir yer tutuyordu. Şu anda da beş stratejik önceliğimizden biri tanesi. Sürdürülebilirliği çevresel, sosyal ve yönetimsel olmak üzere tüm boyutlarıyla ele alırken, bu yaklaşımı baştan aşağıya Topluluğumuzun her bir şirketine, her bir birimine entegre ediyoruz.

Bu kapsamda Topluluk vaadimizi tekrar gözden geçirdik. Başta Yönetim Kurulu Başkanımız Sayın Güler Sabancı olmak üzere tüm yönetim kurulumuzun destek ve onayını alarak, topluluk vaadimizi ‘Sürdürülebilir bir yaşam için, öncü girişimlerle Türkiye ile dünyayı birleştiririz’ olarak değiştirdik. Diğer yandan, sürdürülebilirlik konusunun en üst düzeyde temsili ve sahipliği için, “İnsan Kaynakları Grup Başkanlığı”mızı, “İnsan Kaynakları ve Sürdürülebilirlik Grup Başkanlığı” olarak yeniden kurguladık. Sürdürülebilir kalkınma konusunda dünyanın önde gelen iş dünyası platformlarından olan Dünya Sürdürülebilir Kalkınma İş Konseyi’nin (WBCSD) Türkiye’den tek üyesi olduk. Türkiye’de Sürdürülebilir Kalkınma Derneği’nin (SKD) yönetim kurulundayız. Yine aynı zamanda MSCI endeksinde Sabancı Holding’in sürdürülebilirlik notu, son 9 ay içinde iki kademe yükseldi.

Tabii tüm bunları yaparken, iş alanlarımızı ve gelecek hedeflerimizi de sürdürülebilirlik temelinde şekillendiriyoruz. Yenilenebilir enerji, elektrikli araçlar gibi örnekleri kapsayan sürdürülebilir iş alanlarını, Sabancı Topluluğu’nun yeni nesil büyüme alanları olarak konumluyoruz.

100’DEN FAZLA PROGRAM

Geçtiğimiz günlerde bir taahhütte bulundunuz ve 2050’ye kadar ‘sıfır emisyon’ dediniz. Bugünün dünyasında baktığınızda sizce bu ulaşılabilir bir hedef mi? Bu hedefe ulaşmak için şimdiden hayata geçirdiğiniz uygulamalar oldu mu?

Şu anda şirketlerimiz 100’den fazla program ortaya koydu. Enerji tüketimimizde yüzde 20’den fazla, karbon salınımında yüzde 20’den fazla iyileştirme sağladık. Su tüketimimizi yüzde 17’ler seviyesinde iyileştirdik.

Öncü ve örnek olmak, Sabancı’nın genlerinde var. Bugüne kadar ülkemizde sürdürülebilirlik konusunda çok önemli işlere, projelere imza attık. Ama bununla da yetinmedik ve sizin de dediğiniz gibi Türkiye’de uzun vadeli sürdürülebilirlik vaadinde bulunan ilk holdingi olduk. Dedik ki “Biz 2050’de net karbon sıfır olacağız ve sıfır atığa ulaşacağız.” Ama bu iş bununla sınırlı değil. Bizim 3 odak adımımız var. Bir tanesi iklim krizinin çözümüne öncü adımlar atmak ki net sıfır emisyon ve sıfır atık bunun en önemli adımı.

İkincisi; insan ve toplum odaklı düşünmek bizim şirketlerimizin DNA’sında var. Bu pozitif etkiyi artıracağız. Bununla birlikte Sabancı Holding’de Sabancı Gönüllülerimiz ile kadınları ve gençleri odağımıza alarak projeler yürütüyoruz. Hatta Sabancı Gönüllüleri platformumuz, geçtiğimiz yıl bu kapsamda Birleşmiş Milletler tarafından örnek proje ilan edildi.

Ayrıca Sabancı Ailesi tarafından kurulan Vakfımız, 47 yıldır insan odaklı çalışmalarıyla ülkemizin toplumsal kalkınmasına çok kıymetli katkılar yapıyor. Yönetim Kurulu Başkanımız Güler Sabancı’nın liderliğinde yapılan ve tüm Sabancı ailesinin çok önemsediği bu çalışmalar, Hacı Ömer Sabancı’nın ‘Bu topraklardan kazandıklarımızı bu toprağın insanları ile paylaşmalıyız’ prensibi doğrultusunda kesintisiz şekilde sürdürülmektedir.

Topluluk şirketlerimiz de her yıl Sabancı Vakfı’na katkıda bulunuyor. Sabancı Vakfı da bu desteklerle beraber sivil toplum kuruluşlarına projeleri bazında katkı sunuyor, toplumsal ve sosyal etkinin sürdürülebilirliğini sağlıyor. Sivil toplumun bu kapsamda gelişmesi bizi mutlu ediyor. Üçüncüsü de, sürdürülebilir iş modellerini teşvik etmek. Biz bu yola sadece Sabancı Topluluğu’nun geleceği için çıkmıyoruz; dünyamızın, ülkemizin, insanımızın daha sürdürülebilir bir geleceği kavuşması için taşın altına elimizi koyuyoruz. Bize yakışan, bizden beklenen de bu. Bununla da gurur duyuyoruz.

3 ANA KONU VAR

Sürdürülebilirliğin bir de yatırımcı ayağı var. Sabancı Topluluğu çatısı altındaki 6 şirketinizle BIST Sürdürülebilirlik Endeksi’nde yer alıyorsunuz. Yatırımcılarınız açısından bu hedeflerin karşılığı var mı, bu hedefler onların yatırım kararlarını etkiliyor mu?

Kesinlikle. Aslında bu mevcut kapitalizm anlayışını da baştan aşağı dönüştüren bir yaklaşım. Burada 3 ana konu var. İlki finansman. Artık hissenizi satın alacak fonların çoğu, ‘eğer siz bunlara uymuyorsanız, ben senin hisseni satın almıyorum’ diyor. Bankalar da aynı şekilde. Finans sektörü kendi kabuğundan çıktı. İkinci olarak; Avrupa Topluluğu ‘yeşil mutabakat’ konusunda çok ciddi. Tüm coğrafya kendini yeşil anlamda farklılaştıracaksa bunun dışında kalmanız mümkün değil. Üç; pandeminin öğrettikleri. Pandemi nispeten ulaşım ve benzeri konuların azalmasıyla çevrenin iyileşebileceği konusunda bir sinyal verdi. Ama bu 2050 için’1,5 derece’ hedefine bizi ulaştırıyor mu, ulaştırmıyor. Yani sadece evlerimizde oturarak bu işi çözemeyiz. Bu 3 öğrenim bütün şirketler için bunu öne çıkardı. Bu arada Akbank ve Enerjisa’nın isimlerini de söylemeden geçemeyeceğim. Akbank, 2030 yılına kadar 200 milyar TL sürdürülebilir kredi verme konusunda bir taahhütte bulundu. Enerjisa Üretim, bu yıl 7 banka ile Türkiye’nin en büyük sürdürülebilir yatırım finansmanı anlaşmasına imza attı.

İŞLERİMİZİ SÜRDÜRDÜK

Biraz da Topluluk faaliyetlerinden söz edersek; bir yılı pandemi etkisiyle geçirdik. Sizler açısından pandemi süreci nasıl yönetildi?

Bu dönemde ilk olarak çalışan sağlığımızı her türlü faaliyetimizin temeline koyduk. Pandeminin başında hiçbir çalışma arkadaşımızı geride bırakmama kararı aldık ve her aşamada bu sözümüze bağlı kaldık. Hemen hemen bütün operasyonlarımızı kesintisiz şekilde uzaktan yönetirken, üretim şirketlerimizde işlerimizi sürdürdük.Önceliğimizi, işlerimizin sürekliliğini sağlarken pandemi sonrası fırsatları anlamaya ve işlerimizin geleceğine odaklanmaya verdik. Burada özellikle son yıllarda yaptığımız dijital dönüşüm yatırımlarının çok önemli olduğuna inanıyorum. Bizim tüm faaliyetlerimizin temelinde teknoloji ve inovasyon var. 2020 yılında elde ettiğimiz finansal sonuçlar da küresel zorluklara rağmen portföyümüzün ne denli dayanıklı ve dengeli olduğunun bir göstergesi.

İnovasyon konusunda gelecek dönemlerde neler göreceğiz. Sabancı bu konuda da öncülük üstlenebilir mi?

Teknoloji ve inovasyon, Topluluk olarak en iddialı olduğumuz ve büyüme stratejimizin temeline koyduğumuz unsurlar. Sabancı Topluluğu bünyesinde toplam 7 Ar-Ge merkezimiz var. Bugün geldiğimiz noktada Kordsa, Mars’a gidecek olan uzay aracı Orion kapsülü için malzeme üretiyor. Enerjisa’nın, elektrik direklerine çıkan arkadaşlarımızı sanal gerçeklik gibi uzaktan kamera ile takip edip çalışma iznini tek bir merkezden veren uygulamaları var. Enerjisa Üretim, bugün İstanbul’daki merkezden, tüm hidroelektrik santrallarını uzaktan yönetebilir hale geldi. Çanakkale Köprüsü’nün içinde yer alan beton smart (akıllı) beton dediğimiz malzemenin içindeki çipler sayesinde, köprüdeki yorgunluğu ya da ne zaman herhangi bir hasara maruz kalacağını görebiliyoruz. İnovasyon Sabancı Topluluğu’nun genlerinde var. Bu uygulamaları hayata geçirebilecek teknolojinin hepsine sahibiz.

EKONOMİK KALKINMAYA DESTEK

Yurtiçinde ve dışında sizi en çok heyecanlandıran iş, yatırım, proje vs hangisi?

Burada bizim heyecanımız, misyonumuzla kol kola yürüyor. Öncü ve örnek projeleri hayata geçirdiğimiz noktada bu heyecanımızı da kendi içimizde pekiştiriyoruz. Baktığımızda Brisa’nın Aksaray’daki fabrikası bizleri çok heyecanlandıran bir yatırım. Endüstri 4.0 uygulamalarının en çarpıcı örneklerinden biri. Kordsa, kısa bir süre öncesine kadar bir lastik takviye malzemeleri şirketiydi. Bugün aklınıza gelebilecek uzay araçlarında, uçaklarda Kordsa’nın ürettiği ürünler var. Çimsa, beyaz çimentoda dünya liderliğine oynuyor. Enerjisa, yenilenebilir enerji yatırımına öncülük ediyor. Sabancı Ventures, SabancıDx. Tüm şirketlerimiz için benzer başarı hikayelerinden bahsetmek mümkün. Bizim en büyük heyecanımız; ülkemizin toplumsal ve ekonomik kalkınmasına destek olmak; ülkemiz ekonomisini dünyada hak ettiği seviyelere taşıyacak atılımların içinde olmak. Tüm bu yatırımların ana paydası da bu.

YOL HARİTASI HAZIR

Yurtiçinde yeni bir proje var mı?

Hazırladığımız 2021-2025 stratejimiz dahilinde önümüzdeki 5 yıllık dönemle ilgili yol haritasını hazır. Yenilenebilir enerji kaynaklarının ağırlığının artırılmasını öncelikli olarak ele alıyoruz. Aydın, Çanakkale ve Kayseri’de toplam 560 megavatlık rüzgâr lisansımız var ve şu an yer tespit çalışmalarını tamamlamak üzereyiz. Sanayi iş kolumuz yatırımlarda öne çıkan diğer bir alan. Brisa Aksaray ve İzmit fabrikalarımızda ciddi yenileme ve küçük de olsa kapasite artırıcı yatırımlarımız var. Perakende tarafında dijitalleşme, çoklu kanal stratejisi ve müşteri deneyimi özel olarak odaklandığımız konuların başında geliyor. CarrefourSA’da geçtiğimiz yıl içinde başlattığımız bayilik modeline devam edeceğiz.