Güncelleme Tarihi:
Ekonomik krizin giderek ağırlaştığı Rusya'da, para birimi rublenin hızlı değer kaybı tüketim çılgınlığı yarattı. Hiçbir ekonomik kuralın uygulanmadığı Rusya'da bir litre benzin 2 rubleyken, bir litre suyun fiyatı 12 rubleye yükseldi. Tuvalet kağıdının fiyatı ise havyarı geçti.
İkinci Dünya Savaşı sonrasının en ağır ekonomik bunalımını yaşayan Rusya, vekil başbakanla krizi aşmaya çalışırken, mali ve finansal piyasalardaki sıkıntı, tüketimi de etkiliyor. Tüm piyasalar kaos içinde ve yazılı olmayan kurallarla işliyor. Krizin getirdiği yokluk ve kargaşada pek çok ürün akılalmaz fiyatlarla satılıyor. Rublenin her dakika değer kaybetmesi nedeniyle herkesin elindeki parayı tüketime harcadığı Rusya'da ithal tuvalet kağıdının fiyatı havyarı geçerken, bir litre su alabilmek için 6 litre benzin bedeli ödemek gerekiyor.
Dün sabah 1 dolar 17 ruble üzerinden işlem görürken öğleden sona dolar 24 rubleye fırlayınca halk arasında yeni bir panik dalgası oldu. Rusarın mağazalara hücum ederek sonucu özellikle un, şeker ve yağ stokamaya başladı. Yüksek talep sonucu temel gıda ürünlerinin fiyatları hızla yükseldi. Moskova'da bir litrelik Pet şişe suyun fiyatı 12 ruble. Oysa hâlâ devlet kontrolünde olduğu için fiyatı yükselmeyen benzinin litresi 2 ruble düzeyinde. Bu rakamları Türkiye'ye uyarladığımızda, bir litre su alabililmek için ödenen para yaklaşık 1.5 milyon liraya denk geliyor.
VOTKA ZAMLANMADI
Bir litre bitkisel yağ, iki kavanoz havyar fiyatına satılıyor. 1 kilogram tavuğun fiyatı 22 ruble, dondurulmuş morina balığının fiyatı ise 18 ruble. Ayda ancak 420 ruble kazanan bir kadın deliye dönen fiyatlar karşısında, ‘Aylığımla ancak 7 şişe ayçiçek yağı satın alabilirim’ diyor. Rusya'da şimdilik fiyatı değişmeyen tek şey vodka. Vodka eskiden olduğu gibi şimdi de 23 rubleye satılıyor. Rusya'da pazarlarda fiyatı değişmeyen ürünlerin başında ise Azeriler'in sattığı Astrahan bölgesi karpuzları geliyor. Kriz öncesi kilosu 2.5 ruble olan karpuz, dün daha da ucuzlayarak 1.5 rubleye geriledi.
Dolar yükselince döviz borsası yine kapandı
Rusya'da dolar, ruble karşısında hızla değer kazanmaya devam ediyor. Daha önce rublenin değer kaybını önleyemeyince resmi piyasalardaki işlemleri geçersiz sayan Rusya Merkez Bankası, dün de bankaların bir dolar için 50 rubleye ulaşan teklifler vermesi üzerine 7 Eylül tarihli borsa işlemlerini geçersiz ilan etti. Böylece, ‘‘Dolar artacağı kadar artsın, tırmanış kendiliğinden durur’’ görüşündeki Merkez Bankası'nın bu yaklaşımının doğru olmadığı ortaya kondu. Rusya'da krizin patlak verdiği 17 Ağustos’ta 6.2 ruble seviyesinde olan dolar, üç haftada yaklaşık yüzde 400 devalüe oldu. Dün piyasalarda dolar 25 rubleden işlem gördü.
Merkez Bankası Başkanı istifa etti
Ruble'nin hızlı değer kaybını bir türlü önleyemeyen Rusya Merkez Bankası'nın Başkanı Sergei Dubinin, dün istifa mektubunu Devlet Başkanı Boris Yeltsin'e verdi. Tass Haber Ajansı, Dubinin'in istifa mektubunda istifasının parlamentonun alt kanadı Duma'nın sıradan insanların mevcut ekonomik ve mali krizden korunmasını amaçlayan yasaların geçirememesinden kaynaklandığını belirttiğini bildirdi. Dubinin, bu yasaların tasarrufların korunması, Merkez Bankası'nın altın ve döviz rezervlerinin korunmasını amaçladığını söylemişti. Yeltsin de Merkez Bankası Başkanı Sergei Dubinin'in istifasını, ‘‘gecikmiş bir istifa’’ olarak niteledi.