Rusya: Unutmayın, 25 yıldır size kesintisiz gaz veriyoruz

SON yıllarda doğalgaz ihtiyacının yaklaşık 3’te 2’sini Rusya’dan karşılayan Türkiye, Rus enerji devi Gazprom’un da en büyük müşterileri arasında bulunuyor. Son olarak nükleer santral yapımı içinde Ruslarla anlaşma imzalandı. Ancak bu gelişmeler Türkiye’de “Enerjide Rusya’ya fazla bağımlıyız” algısı giderek güçleniyor. Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Vladimir Ivanovskiy ise iki ülke arasında 25 yıldır süren ilişkilere devam etti.
25 yıldır sorun çıkmadı
Büyükelçi Ivanovskiy, son dönemde enerji portföyüne eklenen büyük projelerle ivme kazanan Türkiye-Rusya ilişkilerini değerlendirdi. Ivanovskiy, Türkiye’deki endişelere karşılık şunları söyledi:  Türkiye’nin doğalgaza ihtiyacı olduğunu ancak bunu hangi hattan alacağına kendisinin karar vereceğini vurgulayarak, şu yanıtı verdi: “Biz Türkiye ile ilişkilerimizi geliştirmek istiyoruz. Bazı meslektaşlarım bile Türkiye’nin enerjide Rusya’ya bağımlılığı artıyor tezini savunuyor ve Türkiye’nin Rusya ile olan dengelerini düşünmesi gerektiğini söylüyor. Bu tamamen Türkiye’ye kalmış. Altını çizmek isterim ki biz 25 yıldır Türkiye’ye kesintisiz doğalgaz ve petrol satıyoruz. Bugüne kadar hiçbir problem yaşamadık.”
Tüm teklifleri yaptık
Rusya’nın Türkiye ile enerjide işbirliğini arttırmak istediğini vurgulayan Ivanovskiy, şunları dile getirdi: “Türkiye bizim için hem çok enteresan, hem de çok faydalı bir ülke. Türkiye-Rusya enerji ilişkilerinin Mersin Akkuyu Nükleer Santral inşası, Samsun-Ceyhan Boru hattı projesi ve Güney Akım olmak üzere üç ana başlıkta iler lediğini anlatan Büyükelçi, “Türkiye’ye tüm tekliflerimizi açıkça yaptık. Gerisi Türkiye’nin takdirinde.”

Güney Akım’ın rotası Karadeniz olabilir

GÜNEY Akım projesine önem verdiklerinin altını çizen Vladimir Ivanovskiy, şunları dile getirdi: “Güney Akım konusunda bizim kaynaklarımız ve boru hatlarımız var, Avrupa’da da bir pazar var. Türk hükümeti, Karadeniz’de çalışma yapmamız için istediğimiz izni bize verdi. 4 Aralık 2009’da fizibilite çalışmalarına başladık. Şunu söyleyeyim ki Türkiye’nin izni çok önemliydi. Karadeniz belki de Güney Akım’ın gelecekteki rotası olacak.”

200 milyar metreküplük doğalgazı var

RUSYA’nın 200 milyar metreküp doğalgaz kapasitesi olduğunu kaydeden Vladimir Ivanovskiy, yürüyen çalışmalar hakkında şu bilgileri verdi: “Bu yıl yeni bir Kuzey Hattı’na başlıyoruz. Bu hattı iki yılda bitireceğiz. Yaklaşık 60 milyar metreküp doğalgazı Avrupa’ya vermeyi planlıyoruz. Bu Avrupa’ya satabileceğimiz miktar. Daha fazla satamayız, çünkü Rusya’nın da, Çin’in de, Japonya’nın da, Güney Kore’nin de gaza ihtiyacı var. Bunlar gözönüne alındığında, herkes pozisyonunu ve çıkarlarını bulacak noktada olmalı.”

Nükleer için her gün çalışıyoruz

BAŞBAKAN Tayyip Erdoğan’ın Moskova ziyaretinde nükleer konusunda iki ülke arasında önemli işbirliği çalışmalarına imza atıldığını anımsatan Büyükelçi Vladimir Ivanovskiy, şu bilgileri verdi: “Bu ayın sonuna kadar nükleer için teknik çalışma grupları oluşturulması kararlaştırıldı. Biz de bugünlerde bu konuda sona yaklaşıyoruz. İki tarafın heyetler aracılığıyla bazı konularda anlaşmaya ihtiyacı var. Bunlar nükleerdeki temel konular. İki taraf da şu anda her gün yoğun çalışıyor. Çalışma grupları nükleer için iki ayrı anlaşma hazırlayacak. İlki teknik detayları içeren bir milletlerarası anlaşma olacak. İkinci de projenin mali boyutunu içerecek. Öncelikle ifade edeyim ki bunlar milletlerarası anlaşma statüsünde olacak. Anlaşmalar nükleerle ilgili pazarlıkların ilk noktasını oluşturuyor. İlk hazırlanacak anlaşma genel bir anlaşma olacak ve nükleerle ilgili bütün detay ve imkânları içerecek. İkincisi de projenin mali planı olacak. Anlaşmalar bütün temel fikirleri ve projenin ilk tasarısını ele alacak, daha sonra son halini içererek ilerleyecek.”

Nabucco’yu da değerlendiririz

NABUCCO’nun da bir ticari proje olduğunu ve mutlaka Rusya tarafından değerlendirileceğini anlatan Vladimir Ivanovskiy, “Burada iki sorun var. Biri projenin maddi kaynağı, diğeri de arzı” dedi. Rus gazını Türkiye ve sonrasında İsrail ve Hindistan’a ulaştıracak Mavi Akım2 hattını da Türkiye’ye kendilerinin teklif ettiklerini anlatan Büyükelçi, “İhtiyacınız varsa anlaşırız, eğer yoksa anlaşmayız. Ama biz bu alanda çalışmak istiyoruz” dedi.

Enerji ilişkileri

Türkiye’nin Rusya ile Batı Hattı-1, Batı Hattı-2 ve Mavi Akım olmak üzere toplam 28 milyar metreküplük 3 doğalgaz kontratı bulunuyor.
Türkiye doğalgaz ihtiyacını yaklaşık yüzde 62’sini Rusya’dan sağlıyor.
Mersin Akkuyu nükleer santralinin milletlerarası anlaşma modeliyle Rusya tarafından inşa edilmesi planlanıyor.
Boğazlardaki petrol trafiğini azaltacak.Türkiye, Rus doğalgazını aracısız Avrupa’ya ulaştıracak.