Rusya Türkmen gazını paylaşıyor
Güncelleme Tarihi:
A.A.
Oluşturulma Tarihi: Şubat 16, 2007 13:24
Rus Moskovskiy Novosti gazetesi, Rusya ve Batı Avrupa'nın Türkmenistan doğal gazını paylaşmaya başladığını ileri sürdü.
Rusya'da haftalık yayımlanan Moskovski Novosti gazetesinde “Aşkabat Gaza Bastı” başlığıyla yayımlanan haberde, Türkmenbaşı'nın ölümünün hemen ardından Türkmen doğal gazının ihracat yollarıyla ilgili sorunun gündeme geldiğini kaydetti.
Türkmen gazının 4 ana ihracat yöntemi olduğu belirtilen haberde, “Bunlardan birincisi, eski enerji politikasının devam etmesi ve Türkmenbaşı döneminde imzalanmış ortaklık anlaşmalarının değişmeden kalmasıdır” denildi.
Eski politikanın sürdürülmesinin özellikle Ukrayna'nın çıkarına olduğu belirtilen haberde, “Kiev, uzun süreden beri Aşkabat ile net doğrudan ilişki kurmak ve doğal gazı barter yolu ile ithal etmeyi düşünüyor. Ancak Ukrayna'nın bu düşüncesini Çin bitirebilir” ifadelerine yer verildi.
Çin'in Türkmenistan doğal gazına karşılık ucuz tüketim malları göndermek için daha fazla şansı olduğu belirtilen haberde, şu iddialara yer verildi: “Türkmen doğal gazının ihracatı için ikinci senaryo, Aşkabat'ın Moskova'ya doğru yönelmesidir. Türkmenistan'ın doğal gaz çıkarma ve ulaştırma altyapısı ciddi yenilemeye muhtaç ve Gazprom da defalarca Türkmenistan'a bu konuda yardımcı olabileceğini açıklamıştı. Bunu göz önünde bulundurabilecek Türkmenistan'ın yeni yönetimi Moskova'yı sadece eski altyapıyı yenilemek için değil, yeni doğal gaz yatakları bulmak için de ülkeye sokabilir. Böylece, Rusya Türkmen doğal gaz ihracat sistemini ele alarak bu ülkeden hem Ukrayna'ya, hem de Batı Avrupa ülkelerine gönderilecek doğal gaz fiyatlarını istediği gibi ayarlayabilecek. Ancak bu durum Ukrayna'nın hesabına hiç gelmiyor.”
Haberde, üçüncü senaryonun da Türkmenistan'ın tüm enerji hatlarını batıya yönelterek Trans-Hazar boru hattına bağlaması olduğu belirtilerek, şu görüşlere yer verildi: “Türmenistan'ın Hazar'ın altından döşenecek doğal gaz boru hattı ile Trans-Hazar boru hattına bağlanması konusu uzun süredir görüşülüyor ve batıda bunun aktif şekilde lobisi yapılıyor. Milyonlarca dolar harcayarak Hazar'ın altından geçecek bir boru hattı döşemek Aşkabat'ın hesabına gelmeyebilir. Ancak, AB ve ABD Türkmenistan'a düşük faizli krediler vererek hem Türkmenistan'ı, hem de Kazakistan'ı kendisine doğru çekebilir. Çünkü batı uzun süredir bu 2 devleti Rusya'dan koparıp kendisine doğru çekmeyi istiyor.”
Hazarın altından geçecek yeni boru hattı döşenmesi kararı alınsa bile bunun gerçekleşmesi için en az 2-3 yıl gerektiği vurgulanan haberde, bu yüzden Rusya ve Türkmenistan arasındaki doğal gaz anlaşmalarında yakın gelecekte köklü bir değişiklik beklenmediği ifade edildi.
SON SENARYO
Son senaryonun da Türkmenistan'da iç karışıklık meydana gelmesi ve iktidarın değişmesi olduğu kaydedilen haberde, şunlar belirtildi: “Bir çok uzman Türkmenistan'da yakın zamanda iç siyasi sorunların yaşanabileceğine dair uyarıda bulunuyor. Ancak Türkmenistan muhalefeti Berdimuhammetov'un gelişiyle ülkedeki dikta rejimin yeni boyuta ulaşacağını düşünüyorlar. Yakın gelecekte Türkmenistan'da iç siyasi durumun değişmesi söz konusu değil. Ancak, Berdimuhammetov'un seçim öncesinde, herkesin kesintisiz internet bağlantısına sahip olma yönündeki vaadi gerçekleşirse, ülkenin kapalı rejimden çıkışı sağlanabilir. Şu anda 5 milyonluk Türkmenistan nüfusunun sadece yüzde 1'i internet bağlantısına sahip.”
Türkmen gazının 4 ana ihracat yöntemi olduğu belirtilen haberde, “Bunlardan birincisi, eski enerji politikasının devam etmesi ve Türkmenbaşı döneminde imzalanmış ortaklık anlaşmalarının değişmeden kalmasıdır” denildi.
Eski politikanın sürdürülmesinin özellikle Ukrayna'nın çıkarına olduğu belirtilen haberde, “Kiev, uzun süreden beri Aşkabat ile net doğrudan ilişki kurmak ve doğal gazı barter yolu ile ithal etmeyi düşünüyor. Ancak Ukrayna'nın bu düşüncesini Çin bitirebilir” ifadelerine yer verildi.
Çin'in Türkmenistan doğal gazına karşılık ucuz tüketim malları göndermek için daha fazla şansı olduğu belirtilen haberde, şu iddialara yer verildi: “Türkmen doğal gazının ihracatı için ikinci senaryo, Aşkabat'ın Moskova'ya doğru yönelmesidir. Türkmenistan'ın doğal gaz çıkarma ve ulaştırma altyapısı ciddi yenilemeye muhtaç ve Gazprom da defalarca Türkmenistan'a bu konuda yardımcı olabileceğini açıklamıştı. Bunu göz önünde bulundurabilecek Türkmenistan'ın yeni yönetimi Moskova'yı sadece eski altyapıyı yenilemek için değil, yeni doğal gaz yatakları bulmak için de ülkeye sokabilir. Böylece, Rusya Türkmen doğal gaz ihracat sistemini ele alarak bu ülkeden hem Ukrayna'ya, hem de Batı Avrupa ülkelerine gönderilecek doğal gaz fiyatlarını istediği gibi ayarlayabilecek. Ancak bu durum Ukrayna'nın hesabına hiç gelmiyor.”
Haberde, üçüncü senaryonun da Türkmenistan'ın tüm enerji hatlarını batıya yönelterek Trans-Hazar boru hattına bağlaması olduğu belirtilerek, şu görüşlere yer verildi: “Türmenistan'ın Hazar'ın altından döşenecek doğal gaz boru hattı ile Trans-Hazar boru hattına bağlanması konusu uzun süredir görüşülüyor ve batıda bunun aktif şekilde lobisi yapılıyor. Milyonlarca dolar harcayarak Hazar'ın altından geçecek bir boru hattı döşemek Aşkabat'ın hesabına gelmeyebilir. Ancak, AB ve ABD Türkmenistan'a düşük faizli krediler vererek hem Türkmenistan'ı, hem de Kazakistan'ı kendisine doğru çekebilir. Çünkü batı uzun süredir bu 2 devleti Rusya'dan koparıp kendisine doğru çekmeyi istiyor.”
Hazarın altından geçecek yeni boru hattı döşenmesi kararı alınsa bile bunun gerçekleşmesi için en az 2-3 yıl gerektiği vurgulanan haberde, bu yüzden Rusya ve Türkmenistan arasındaki doğal gaz anlaşmalarında yakın gelecekte köklü bir değişiklik beklenmediği ifade edildi.
SON SENARYO
Son senaryonun da Türkmenistan'da iç karışıklık meydana gelmesi ve iktidarın değişmesi olduğu kaydedilen haberde, şunlar belirtildi: “Bir çok uzman Türkmenistan'da yakın zamanda iç siyasi sorunların yaşanabileceğine dair uyarıda bulunuyor. Ancak Türkmenistan muhalefeti Berdimuhammetov'un gelişiyle ülkedeki dikta rejimin yeni boyuta ulaşacağını düşünüyorlar. Yakın gelecekte Türkmenistan'da iç siyasi durumun değişmesi söz konusu değil. Ancak, Berdimuhammetov'un seçim öncesinde, herkesin kesintisiz internet bağlantısına sahip olma yönündeki vaadi gerçekleşirse, ülkenin kapalı rejimden çıkışı sağlanabilir. Şu anda 5 milyonluk Türkmenistan nüfusunun sadece yüzde 1'i internet bağlantısına sahip.”