Rusya piyasaları sarstı! Petrol fiyatlarında 7 yılın zirvesi...
Güncelleme Tarihi:
Rusya Devlet Başkanı Putin'in dün yaptığı açıklamalara piyasalar tepkisiz kalmazken, petrol fiyatları 7 yılın zirvesine tırmandı; küresel borsalarda ise sert düşüşler yaşandı. Hormuz Straits Partnership Direktörü Bora Bariman, ALB Yatırım Araştırma Müdürü Emre Çayırlı ve Inveo Portföy Fon Yönetim Müdürü Eral Karayazıcı borsalarda ve petrol fiyatlarında yaşanan tüm gelişmeleri hürriyet.com.tr'ye değerlendirdi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'daki tansiyonu yükselten açıklamaları ve Ukrayna'nın doğusunda bulunan Rusya yanlısı ayrılıkçıların sözde yönetimlerinin tanınmasına dair kararnameyi imzalamasıyla sıcak bölgede gerilim yeniden yükseldi. Jeopolitik risklerin yükselmesiyle borsalarda sert düşüşler gözlenirken; petrol fiyatları ise yaşanan arz endişeleriyle yükseldi.
ABD-Rusya ve Ukrayna üçgeninde yaşanan bu gelişmeler sonrası, taraflar arasında yaşanabilecek diplomatik çözüm olasılığından uzaklaşılırken; sıcak temas olma ihtimali yükseltti ve piyasalarda risk iştahı geriledi.
Küresel borsa endekslerinde güçlü satışlar yaşanırken; Inveo Portföy Fon Yönetim Müdürü Eral Karayazıcı endekslerde yaşanan satış dalgasıyla ilgili olarak, "Borsalarda hafta içinde test edilecek en düşüklerin 2022 yılının da en düşüğü olarak kayda geçebileceğini, Ukrayna'da tansiyonun düşmesi ile birlikte borsalarda rotanın yukarı döneceğini düşünüyorum" şeklinde değerlendirdi.
Altında Rusya yükselişi! Putin dengeleri bozduPETROL 7 YILIN ZİRVESİNİ GÖRDÜ
Putin’in imzası sonrası emtia fiyatlarında hızlı yükseliş gözlenirken; brent petrolün varil başı fiyatı 96,6 doları aşarak 2014 yılı Eylül ayından beri en yüksek seviyeye ulaştı. Yaklaşık 7 yılın zirvesini gören petrol fiyatlarındaki yükselişin ana sebebi, yaşanan jeopolitik krizden tedarik zincirlerinin etkileme olasılığı olarak öne çıkıyor.
Rusya, Suudi Arabistan'dan sonra dünyanın ikinci en büyük petrol ihracatçısı konumunda yer alırken; ayrıca, dünyanın en büyük doğal gaz üreticisi olarak öne çıkıyor.
Küresel piyasalar Rusya-Ukrayna arasındaki gelişmeleri ve ABD'nin Rusya'ya yapacağı olası yaptırım kararları takip edilecek.
İmalat sanayi kapasite kullanım oranı azaldıENERJİ FİYATLARI UZUN SÜRE YÜKSEK KALMAYI SÜRDÜREBİLİR
Emre Çayırlı - ALB Yatırım Araştırma Müdürü
Enerji piyasaları haftalardır diken üstünde, Batı ile Moskova arasındaki gerilim fiyatlara yansımaya devam ederken Brent petrol dün 100 dolar sınırını test etti. Rusya Devlet Başkanı'nı Vladimir Putin’in pazartesi günü yaptığı konuşmanın ardından enerji fiyatlarındaki yükseliş ivme kazandı. Yıl başına göre yüzde 30 yükselen Brent petrol fiyatında yaşanan yükselişi ise enflasyon üzerine etki yaratarak merkez bankalarını para politikalarının da belirsiz kalmasına neden olmakta.
Enerji piyasasına baktığımız ise Meksika Açmazına benzer bir belirsizliğin hâkim olduğu görülmekte. Avrupa, geçen yıl fiyatları dört katına çıkaran gaz arzı kriziyle boğuşuyor. Avrupa'nın en büyük gaz tedarikçisi olan Rusya ile yaşanan diyaloğun sonuçsuz kalması enerji piyasalarında fiyatları yükseltmeye devam ediyor. Avrupa’da doğal gazı emtialarında yüzde 13'e varan artışlara görülürken, Almanya’da elektrik ve kömür fiyatları son gelişmelerle hızla yükseldi.
Rusya karşısında bulunan Batı’da ise Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock cuma günü yaptığı açıklamada, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesi durumunda Kuzey Akım 2'nin yaptırım paketinin bir parçası olacağını söylemesi ve İngiltere, ABD gibi pek çok ülkenin çeşitli yaptırımları masada bulundurması piyasalardaki endişeyi artırmaya devam ediyor.
ABD ve müttefikleri, Rusya’nın yakında komşusunu işgal edebileceği konusunda uyarmaya devam ediyor ve Batı'nın hangi yaptırımları uygulamayı seçeceği, emtia piyasaları için kilit öneme sahip olacak. Hafta sonu İngiltere Başbakanı Boris Johnson Moskova'nın bir saldırı ile geçmesi durumunda İngiltere ve ABD'nin Rus şirketlerinin Sterlin ve Dolar ticaretini durdurabileceğini söylemesi de oldukça önemliydi.
Yaşananlardan dolayı piyasalar aylardır çok gergin olduğundan, görüşmelerin sonuçsuz kalması enerji fiyatları uzun bir süre daha yüksek kalmaya devam edebilir. Brent petrol fiyatı 2008 yılına başlayan düşüş eğilimini geçtiğimiz yılın ortasına bitirmesinin ardından 2018 yılında görülen en yüksek olan 87 dolarında üzerine geçişmesiyle hızlanan değer artışı beklediğimiz gibi 100 dolar sınırı test etmeye başladı. Fibonacci 61,8 bölgesi olarak izlediğimiz 100 dolar üzerine yerleşilmesi alımları 120 dolar ve devamında 130 dolar bölgesine kadar taşıyabilir.
KISA VADEDE FİYATLARI AŞAĞI ÇEKECEK ETKEN GÖRMÜYORUM
Bora Bariman - Hormuz Straits Partnership Direktörü
Petrolün 100 doların üstünde seyretmesi güçlü bir olasılıktır. Rusya-Ukrayna gerginliği olmasa bile, dünyanın petrol tüketimi Covid-19 sonrası inişini geride bıraktı ve tekrar günde 100 milyon varilin üzerine bu sene içinde ulaşacaktır.
Bu talep artışını dengeleyecek arzı artıracak kolay bir seçenek yok. Özel finansmanın yeni üretim projelere doğru aktarılmasına karşı yenilenebilir enerjiye yönelik politikalar engel oluyor. Avrupa Birliği doğal gaz stokaj tesislerini tam kapasiteye kadar doldurmak istiyor, ama zorlanıyor. Bir yandan normal Rus kaynaklara bağımlı olmak istenmiyor, ama öbür taraftan “enerji dönüşümü” amaçlayan politikalar Kuzey Deniz’de yeni doğal gaz sahaların geliştirilmesine engel oluyor.
Gelişmiş ülkelerin kendi politikaları OPEC ve Rusya’nın kilit pozisyonunu güçlendiriyor. Bu gerçeğin Putin’in hesaplarında önemli etken olduğunu düşünüyorum. Kısa vadede fiyatları önemli boyutta aşağıya çekecek etken görmüyorum.
TANSİYONUN DÜŞMESİYLE BORSALARDA ROTA YUKARI DÖNER
Eral Karayazıcı - Inveo Portföy Fon Yönetim Müdürü
Ukrayna'da her geçen gün daha da artan gerilim borsa endekslerinin değer kaybetmesine neden oluyor. Haftanın ilk bir buçuk gününde yüzde 3,5'e ulaşan kayıplara Borsa İstanbul (BIST) dün direndiyse de bugün ilk işlemlerde 2 bin puanın altına sarkarak yurtdışındaki akıma dahil oldu.
Aslında Ukrayna altı haftadır piyasa gündeminde ve etkili oluyor. Ancak dün yaşanan gelişmeler diplomatik çözüm olasılığını oradan kaldırıp sıcak çatışma riskini yükselttiği için görece daha şiddetli etki gösterdi.
Bakan Varank'tan otomotiv sektörünü heyecanlandıran açıklamaBir süre daha bu cephedeki gelişmeler borsa endekslerinin yönü üzerinde etkili olmaya devam edecektir. En korkulan senaryo Rus ordusun Kiev'i hedef alması. Ben halen bu senaryonun en azından yakın gelecekte şansı olmadığı görüşündeyim.
Bu nedenle borsalarda hafta içinde test edilecek en düşüklerin 2022 yılının da en düşüğü olarak kayda geçebileceğini, Ukrayna'da tansiyonun düşmesi ile birlikte borsalarda rotanın yukarı döneceğini düşünüyorum.
BIST 100 endeksinde test edilmesi durumunda tüm belirsizliklere karşın önemli bir alış fırsatı olarak görülebilecek adres neresidir derseniz 1900 puan civarının ajandalara not edilebileceği görüşündeyim.