Rusya, kendi TIR’larına iş çıksın diye Türkiye ile ticareti durdurdu
Güncelleme Tarihi:
Sadi ÖZDEMİR-Ceyhun KUBURLU
Oluşturulma Tarihi: Nisan 25, 2009 00:00
Dün aniden Türk TIR’larına belge vermeme kararı alan Rusya, bu kararından vazgeçme şartı olarak da taşımaların Rus TIR’larına yaptırılmasını öne sürdü. Bu karar Rusya’ya ihracatı durdurdu.
RUSYA Federasyonu’nun ulaştırma yetkilileri uluslararası kuralları ve hukuku hiçe sayarak yine Türkiye’nin ihracatına darbe vuran bir karar aldı. Dün aniden Türk TIR’larına belge vermeme kararı alan Rusya, bu kararından vazgeçme şartı olarak da taşımaların Rus TIR’larına yaptırılmasını öne sürdü. Rusya’nın iki ülke arasındaki protokolü yok sayıp, hak edilmiş geçiş belgelerini vermemesi nedeniyle 20 Mart 2009 (belge tarihi) itibarıyla bu ülkeye yönelik karayolu taşımaları tamamen durmuş oldu. Dün itibariyle, ihraç malı taşıyan 400’den fazla araç Rusya’ya gitmek için limanlarda ve sınır kapılarında bekliyor. TIR’ların içinde 20 milyon Euro’luk mal olduğunu söyleyen Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Başkanı Tamer Dinçşahin, uzun zamandır devam eden bürokratik ve teknik çalışmaların başarılı olamadığını söyledi. Hükümetin acilen soruna sahip çıkması gerektiğinin altını çizen Tamer Dinçşahin, şöyle konuştu: "Bugüne kadar yapılan bürokratik ve teknik çalışmalar sonuçsuz kaldı. Bürokratik düzeyde çözümlenemiyor. Artık siyasi otoritenin acilen devreye girmesini bekliyoruz. İhracatın da önünü tıkadığı için, sorun sadece taşımacıların sorunu değil, ülkenin sorunu olarak görülmelidir."
Anlaşmalar hiçe sayıldı
Rusya’nın tüm anlaşmaları ve protokolleri hiçe saydığını dile getiren Tamer Dinçşahin, şu bilgileri verdi: "Rusya tarafı, daha önce yapılan tüm anlaşma ve protokolleri hiçe sayarak, 2001 yılından bu yana başarıyla uygulanmakta olan "Bonus Sistemi"ni de uygulamadan kaldırdı. Dolayısıyla artık Rusya ne geçiş belgesi, ne de hak edilmiş "Bonus geçiş belgesi" vermiyor. Bu uygulama, güven bunalımı yaratıyor. Yaşanan bu sorun, iki ülke taşımacılarına da pazar kaybettiriyor. Rusya ve Türkiye pazarından, üçüncü ülkelerin taşımacıları daha fazla pay almaya başladı. Rusya, Türk taşımacılara engel çıkarırken, bundan üçüncü ülkeler yararlanıyor."
Dinçşahin, "Ne yazık ki artık umudumuz kalmadı ve sorun her geçen gün büyüyor. Rusya’nın bu tutumu yüzünden, ülkemiz ihracatı da tıkanmış durumdadır. İhracatçımız daha büyük zarar görmeden sayın bakanlarımızın acilen harekete geçerek bir çözüm bulmalarını bekliyoruz" dedi.
Rus TIR’ları işsiz kaldı önce bonusları kullanın
RUSYA’ya taşıma yapan firmalardan Günal Trans’ın sahibi Göksel Günal, Rusya’nın bu yaklaşımının tamamen küresel kriz nedeniyle işsiz kalan Rus plakalı TIR’lara iş bulma çabasından kaynaklandığını söyledi. Göksel Günal şöyle konuştu: "Türkiye ve Rusya arasında belge sistemi anlaşmayla sabit. Rusya Türkiye’ye yılda 5 bin civarında belge veriyor. Nisan ayı itibariyle vermesi gereken 500 belgeyi vermeme kararı aldı. Buna karşılık, ’Önce sizin Rusya’ya vereceğiniz 500 belgeyi kullanalım sonra biz size 500 belge verelim’ diyorlar. Çünkü Türkiye’den yük alan her Rus TIR’ı için bize 4 ek belgeyi bonus olarak veriyorlar. Bize belge vermeden önce Türkiye’nin Rusya’ya verdiği belgelerin ve bonuslarının bizim tarafımızdan kullanılmasını sağlamak istiyorlar. Bunun için Türkiye’de bir şirket de kurmuşlar."
2008’de 38 bin sefer yapıldı
TAMER Dinçşahin, 2001 yılından beri uygulanan sistemle ilgili şu bilgileri verdi:
2001 yılında 10 bin sefer seviyesinde olan Türkiye’den taşıma sayısı, 2008’de 38 bin seviyesine ulaştı.
Rusya’nın yarattığı sorunlar nedeniyle, Ocak-Mart döneminde Türkiye pazarında Moldova başta olmak üzere üçüncü ülke araçlarının taşıma payları arttı.
Ocak ayında yabancıların taşıma payı 272 seferle yüzde 23, mart ayında yabancı payı 511 sefer sayısıyla yüzde 41’e çıktı.
Türkiye’ye 5 satıp 1 alıyor
2008 yılı rakamlarıyla Rusya’nın Türkiye ihracatı 31.3 milyar dolar. Türkiye’nin Rusya ihracatı 6.4 milyar dolar. Rusya’nın Türkiye ithalatının 5 katı kadar ihracat yapıyor olmasına rağmen gümrüklerde sorun çıkarması ihracatçı firmalar tarafından tepkiyle karşılandı. Türkiye’nin Rusya’ya en çok ihraç ettiği ürürler otomotiv, yaş-kuru meyve, makina, sebze, demir-çelik şeklinde sıralanıyor. Türkiye’nin Rusya’dan en çok ithal ettiği ürünler arasında petrol ve ürünleri ile madenler bulunuyor.
Masadan kalktılar
DIŞ Ticaret Müsteşarlığı’ndan bir yetkili, birkaç gündür Moskova’da bu konuda iki tarafın ulaştırma yetkililerinin müzakeer yürüttüğünü söyledi ve "Rusya’nın katı tutumu nedeniyle çözüm bulunmadan masadan kalktılar. Yakın zamanda iki ülkenin ulaştırma bakanları başka bir vesileylebir araya gelecekler ve orada sorun aşılacak" dedi.
Anlaşmalar hiçe sayıldı
Rusya’nın tüm anlaşmaları ve protokolleri hiçe saydığını dile getiren Tamer Dinçşahin, şu bilgileri verdi: "Rusya tarafı, daha önce yapılan tüm anlaşma ve protokolleri hiçe sayarak, 2001 yılından bu yana başarıyla uygulanmakta olan "Bonus Sistemi"ni de uygulamadan kaldırdı. Dolayısıyla artık Rusya ne geçiş belgesi, ne de hak edilmiş "Bonus geçiş belgesi" vermiyor. Bu uygulama, güven bunalımı yaratıyor. Yaşanan bu sorun, iki ülke taşımacılarına da pazar kaybettiriyor. Rusya ve Türkiye pazarından, üçüncü ülkelerin taşımacıları daha fazla pay almaya başladı. Rusya, Türk taşımacılara engel çıkarırken, bundan üçüncü ülkeler yararlanıyor."
Dinçşahin, "Ne yazık ki artık umudumuz kalmadı ve sorun her geçen gün büyüyor. Rusya’nın bu tutumu yüzünden, ülkemiz ihracatı da tıkanmış durumdadır. İhracatçımız daha büyük zarar görmeden sayın bakanlarımızın acilen harekete geçerek bir çözüm bulmalarını bekliyoruz" dedi.
Rus TIR’ları işsiz kaldı önce bonusları kullanın
RUSYA’ya taşıma yapan firmalardan Günal Trans’ın sahibi Göksel Günal, Rusya’nın bu yaklaşımının tamamen küresel kriz nedeniyle işsiz kalan Rus plakalı TIR’lara iş bulma çabasından kaynaklandığını söyledi. Göksel Günal şöyle konuştu: "Türkiye ve Rusya arasında belge sistemi anlaşmayla sabit. Rusya Türkiye’ye yılda 5 bin civarında belge veriyor. Nisan ayı itibariyle vermesi gereken 500 belgeyi vermeme kararı aldı. Buna karşılık, ’Önce sizin Rusya’ya vereceğiniz 500 belgeyi kullanalım sonra biz size 500 belge verelim’ diyorlar. Çünkü Türkiye’den yük alan her Rus TIR’ı için bize 4 ek belgeyi bonus olarak veriyorlar. Bize belge vermeden önce Türkiye’nin Rusya’ya verdiği belgelerin ve bonuslarının bizim tarafımızdan kullanılmasını sağlamak istiyorlar. Bunun için Türkiye’de bir şirket de kurmuşlar."
2008’de 38 bin sefer yapıldı
TAMER Dinçşahin, 2001 yılından beri uygulanan sistemle ilgili şu bilgileri verdi:
2001 yılında 10 bin sefer seviyesinde olan Türkiye’den taşıma sayısı, 2008’de 38 bin seviyesine ulaştı.
Rusya’nın yarattığı sorunlar nedeniyle, Ocak-Mart döneminde Türkiye pazarında Moldova başta olmak üzere üçüncü ülke araçlarının taşıma payları arttı.
Ocak ayında yabancıların taşıma payı 272 seferle yüzde 23, mart ayında yabancı payı 511 sefer sayısıyla yüzde 41’e çıktı.
Türkiye’ye 5 satıp 1 alıyor
2008 yılı rakamlarıyla Rusya’nın Türkiye ihracatı 31.3 milyar dolar. Türkiye’nin Rusya ihracatı 6.4 milyar dolar. Rusya’nın Türkiye ithalatının 5 katı kadar ihracat yapıyor olmasına rağmen gümrüklerde sorun çıkarması ihracatçı firmalar tarafından tepkiyle karşılandı. Türkiye’nin Rusya’ya en çok ihraç ettiği ürürler otomotiv, yaş-kuru meyve, makina, sebze, demir-çelik şeklinde sıralanıyor. Türkiye’nin Rusya’dan en çok ithal ettiği ürünler arasında petrol ve ürünleri ile madenler bulunuyor.
Masadan kalktılar
DIŞ Ticaret Müsteşarlığı’ndan bir yetkili, birkaç gündür Moskova’da bu konuda iki tarafın ulaştırma yetkililerinin müzakeer yürüttüğünü söyledi ve "Rusya’nın katı tutumu nedeniyle çözüm bulunmadan masadan kalktılar. Yakın zamanda iki ülkenin ulaştırma bakanları başka bir vesileylebir araya gelecekler ve orada sorun aşılacak" dedi.