Rusya’dan acil gaz istedik ’Ukrayna çalıyor’ dediler

RUSYA Devlet Başkanı Vladimir Putin, önceki gün Kremlin Sarayı’nda düzenlediği yıllık basın toplantısında Ukrayna’nın doğalgazda hırsızlığa varan davranışlarını gazetecilere anlatırken, Enerji Bakanı Hilmi Güler, aynı saatlerde Rusya Sanayi ve Enerji Bakanı Viktor Hristenko ile telefon görüşmesi yaparak acil gaz talebinde bulundu. Rusya hükümetinin resmi yayın organı konumundaki Rossiyskaya Gazeta’nın haberine göre Hrsitenko’yu arayan Güler, "Türkiye’deki kötü hava koşulları nedeniyle artan gaz ihtiyacını karşılayabilmek için sizden ek sevkıyat rica ediyorum" dedi. Hrsitenko, Türkiye’den gelen ek gaz talebine, "Rusya, anlaşmalar gereği üzerine düşen gaz sevkiyatını yerine getirdiği gibi boru hatlarına gerekenden çok daha fazla gaz pompalamakta. Ancak bizim müşterilerimizi tatmin etme çabamız maalesef Ukrayna tarafından baltalanıyor. Kiev yönetimi transit borulardan bile alenen gaz çekmeye devam ediyor. Türkiye ve Avrupa’ya bizim ek gaz göndermemiz değil, Ukrayna’nın varılan anlaşmalara sadık kalması gerekiyor. Birçok ülkeyi kötü durumda bıraktığını Ukrayna idrak etmeli" yanıtı verdi.

ZOR DURUMDA KALMAYIN: Kremlin Sarayı’nda Başkan Putin’in yakın çevresinden bir kaynak Hürriyet’e açıklamasında "Türkiye enerji alanında bizin en güvenilir partnerlerimizden biri. Türkiye’nin üçüncü taraf davranışları yüzünden, tüm iyi niyetine rağmen mağdur durumda kalması Rusya yönetiminde endişe yaratıyor. Türkiye’nin zor durumda kalmaması için elimizden geleni yapmaya çalışacağız" dedi.

İKİNCİ GAZ KRİZİ: Türkiye’nin de aralarında bulunduğu birçok Avrupa ülkesi soğuk kış günlerinde enerji sıkıntısı çekerken Moskova ile Kiev’den gelen son haberler yeni bir gaz krizinin kapıya dayandığını gösteriyor. Rusya ile Ukrayna arasında patlak veren gaz savaşı 4 Ocak’ta Rus Gazprom ile Ukrayna Naftogaz şirketi arasında Moskova’da yapılan görüşmelerle tatlıya bağlanmıştı. Sözlü olarak anlaşan tarafların 1 Şubat tarihine kadar mutabakatı kağıt üzerine anlaşmaya dönüştürmesi gerekiyordu. Ancak Ukrayna hala anlaşmanın altına imza atmış değil. Gözlemciler oluşmaya başlayan yeni gaz kriz karşısında Rusya yönetiminin siyasi karar alarak Avrupa’yı gazsız bırakma pahasına boruyu kapatabileceği uyarsında bulunuyor.

Türkiye ve ABD’den Rusya’ya ortak müdahale

TÜRKİYE, Rusya’nın dünyada tekel olmayı hedefleyen uzun vadeli "doğalgaz oyunu"na karşı ABD ile birlikte ortak müdahalede bulundu. Rusya’nın Gazprom firması, Özbekistan, Kırgızistan ve Kazakistan’daki doğalgaz piyasasından sonra dünyanın en büyük doğalgaz rezervine sahip Türkmenistan’a da el atınca Türkiye ve ABD harekete geçti. Türkiye’nin Aşbakat Büyükelçisi Hakkı Akil ile ABD’nin Aşkabat Büyükelçisi Tracy Jacobsen hafta başında Türkmenistan Devlet Başkanı Türkmenbaşı Saparmurad Niyazov’la görüşerek Rusya’nın bu oyununu durdurmaya çalıştı. Akil ve Jacobsen, Türkmenbaşı ile yaptıkları görüşmede Rusya’nın teklifine karşı "Hazar geçişli doğalgaz boru hattı yapalım" önerisinde bulundu. Ancak Mavi Akım’dan dolayı Türkiye’ye kırgın olan Türkmenbaşı, bu öneriye olumlu veya olumsuz bir yanıt vermedi. Türkmenbaşı’nın Türkiye ve ABD’nin bu önerisini Rusya’ya karşı pazarlık marjı olarak kullanma ihtimali ağır basıyor. Türkmenbaşı’nın Türk ve ABD teklifine sıcak bakması için, Hazar geçişli projeden Türkmenistan’ın daha fazla gelir elde edeceğinin net şekilde ortaya konması gerektiği bildirildi. ABD, Gazprom’un Türkmenistan doğalgazını da eline geçirdikten sonra bu sektörde dünyada tekel olmasından ve Rusya’nın stratejik çıkarlarına göre piyasa belirlemesinden çekniyor. Konuyla ilgilinen kaynaklar, Gazprom’un İran ve Azerbaycan’ı rahatlıkla devre dışı bırakabileceğini, dünya tekeli olduktan sonra da özellikle Avrupa piyasasını çok zor durumda bırakabilecek enerji politikaları uygulamasından endişe edildiğini ifade ettiler.