Roket gibi

DÜNYA, güçlü doların fırtınasını yaşıyor. Doların altı büyük para birimi Euro, yen, sterlin, Kanada doları, İsveç kronu ve İsviçre frangı göre değerini gösteren dolar endeksi 100.53 seviyesine yükseldi. Bu tarihinin en yüksek seviyesi. Peki neden gücünü artırıyor dolar? Başında Amerikan Merkez Bankası’nın (FED) üyelerinin aralık ayında faiz artışının olacağına yönelik açıklamaları ve bu ihtimalin yüzde 94’ü aşması geliyor. Ve 2017’de yeni Başkan Donald Trump’ın politikaları öncülüğünde FED’den daha hızlı bir faiz artışı bekleniyor. Bu Türkiye dahil uluslararası piyasalarda doları güçlendirdiği gibi paranın da yine Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerden çıkmasına neden oluyor. Ayrıca Türk Lirası üzerinde Türkiye iç siyasi gelişmeleri ve Avrupa Birliği ile gerilen ilişkilerin baskısı var. Hepsi bir araya gelince Türk Lirası hızla değer kaybediyor ve dolar rekor üstüne rekor kırıyor. Dün de dolar 3.3279 liraya çıkarak yeni tarihi zirvesini gördü. Bu bir günde yüzde 1’in üzerinde değer kaybı anlamına geliyor. Paramız, dolar karşısında değer kaybettikçe öncelikle ithal malların, üretim için kullanılan ara mallarının ve dolar borcu olan reel sektörün maliyetleri artıyor. Bu da yıl sonu yüzde 7.5’lik hedefine ulaşması düşünülen enflasyonu baskı altına alıyor.

MALİYETLER ARTIYOR

Türk piyasalarında sadece dolarda yükseliş yok. FED’in faiz artıracağı ihtimalinin güçlenmesi gelişmekte olan ülkelerden para çıkışına yol açıyor. Bu da gösterge tahvil faizlerinde yükselişe neden oluyor. Türkiye’nin iki yıllık gösterge tahvil faizi dün yüzde 10.13’e, on yıllık gösterge tahvil faizi ise yüzde 11.13’e yükseldi. İki yıllık tahvil yüzde 10.12’ye on yıllık yüzde 10.05’e geriledi. Faizin yükselmesi de Türk Lirası’ndaki değer kaybını hızlandırıyor. Artış Türkiye’nin borçlanma maliyetlerini de artırıyor. Borsa İstanbul ise kayıpta. Bankalar endeksi öncülüğünde borsa düşüş yaşıyor. Dün Borsa İstanbul’daki kayıp yüzde 0.52 oldu. Borsa 74 bin 759 puandan günü tamamladı.

3.70 LİRA, ÜST 3.20 ALT

AHLForex Kaldıraçlı Alım Satım Birim Müdürü Veli Kocatürk, dolarda gelecek yıl 3.70 seviyesini hedeflediklerini belirterek, “3.33 lira seviyelerinde yeni zirve oluşabilir. Ancak bu seviyelerden kâr satışları ile yeniden 3.30 ve 3.26 seviyelerine çekilme görülebilir. Önümüzdeki haftalarda anayasa görüşmelerinde siyasiler uzlaşırsa ya da farklı olumlu bir haberle kısa süreli de olsa 3.20 seviyelerine çekilme görülebilir” dedi.

Bankalararası piyasada dolarda son işlemler 3.3230 liradan yapılırken serbest piyasada da günü 3.3230 liradan tamamladı.

ENFLASYONA ZARAR VEREBİLİR

XTB Menkul Değerler Araştırma Müdürü Arzu Toktay, dolar endeksinin yükselişe geçmesi ve gelişen ülke para birimleri genelindeki baskının dolar/TL paritesini rahatlıkla 3.35 liraya taşıyabileceğini belirterek, “Merkez Bankası nasıl bir karşı politika izleyecek bilmiyoruz? Bizlerin korkusu 3.30 lira üzerinde dolar paritesi ve sepet de yaşanan yükseliş bankanın orta vadeli enflasyon hedefine zarar verecek boyuta ulaştı. Dolar endeksinde yükseliş yerini kısa vadeli bir düzeltmeye bırakmadan içeride dolar paritesi 3.30 lira üzerinde kalmakta ve yeni rekorlar kırmakta istekli olacak” dedi.

REKORA DOYMAYACAK

AHLForex Kaldıraçlı Alım Satım Birim Müdürü Veli Kocatürk, doların rekora doymayacağını vurgulayarak, “3.30 lira psikolojik seviyesinin üzerini test eden dolar özellikle Trump sonrası yeni bir periyoda girdi. Dış piyasalarda Trump fiyatlaması devam ediyor. Bu durum içerideki siyasi konjonktürle birleşince rekor üstüne rekor kıran dolarda sular durulmuyor. Trump’ın vergi indirimleri ve alt yapı yatırımlarının enflasyonu daha hızlı artıracağı ve FED’in gelecek yıl daha fazla faiz artıracağı öngörüsüyle 2017 faiz fiyatlaması da başladı. Bu durum içeride doların gelecek yıl yeni rekorlar kıracağını gösteriyor” diye konuştu.

DIŞARISI KADAR İÇERİSİ DE ETKİLİ

IŞIKFX Başanalisti Gizmen Nalbantlı, dolar endeksinin 100 seviyesinin üzerinde kaldıkça önce 108, FED’in 2017 projeksiyonlarına göre 2017 yılında 120 seviyesine kadar çıkabileceğine dikkat çekerek, “Bu Euro-dolar paritesinin 1’in altına gelmesine neden olacaktır. 4 Aralık’ta yapılacak İtalya referandumu, önümüzdeki yıl yapılacak Almanya ve Fransa seçimlerinin yarattığı belirsizlik paritedeki düşüşü destekliyor” dedi. Türk Lirası’nda ise güçlenen dolar dışında AB ile olan süreç, yeni Anayasa, başkanlık tartışmaları ve sınır operasyonları Türk varlıkları üzerinde etkili olmaya devam ettiğini vurgulayan Nalbantlı, şöyle konuştu: “Kurda 3.30 lira üzerindeki kapanışların devam etmesi bizi 3.34-3.35 lira bölgesine götürebilir. FED’in aralık ayında yapacağı faiz artışına kadar kurda 3.37-3.40 bölgesi görülebilir.