‘Robin Hood’ torbaya girdi

HÜKÜMET, ekonomik yardıma ihtiyaç duyan kesimler ile engelliler, şehit yakınları ve gaziler için yeni haklar getiren düzenlemeleri ‘sosyal yardım paketi’ olarak Meclis’e sundu. 100 dolayında maddeden oluşan torba düzenlemede, fakir akrabaya nafaka ödenmesi, Afyonkarahisar’da cephanelikte şehit olan askerlerin ailelerine 70 bin lira dolayında tazminat, engellilik kriterlerinin değiştirilmesi gibi önemli hükümler yer alıyor.

AKRABAYA NAFAKA DAVASI

Meclis tatile girmeden önce iktidarın yasalaştırmayı planladığı tasarıya göre, Medeni Kanun’daki “Herkes, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan üstsoyu ve altsoyu ile kardeşlerine nafaka vermekle yükümlüdür” hükmünü, muhtaç vatandaş yerine doğrudan devlet işletecek. Vakıf, yardım talebinde bulunan ihtiyaç sahibi veya yaşlının yakınlarına ilişkin bilgileri toplayacak ve nafaka yükümlülerini defterdarlığa bildirecek. Nafaka yükümlülerinin ekonomik durumlarının tespiti için onayları aranmaksızın gelir ve mülkiyet durumları sorgulanacak. Mahkemelerce hükmedilecek nafaka miktarı defterdarlıkça akrabadan tahsil edilip ihtiyaç sahibine ödenecek. Muhtaçlık sınırı da yeniden düzenleniyor. Hane içinde kişi başına düşen gelir dikkate alınarak muhtaçlık tespit edilecek. Hanede her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle, kişi başına düşen ortalama aylık gelir asgari ücretin üçte birinden fazla olanlar muhtaç kabul edilmeyecek.

AFYON ŞEHİTLERİ

Afyonkarahisar’da cephanelikte şehit olan askerlerle ortaya çıkan yasal boşluk doldurulacak. TSK, Jandarma, Sahil Güvenlik ve Emniyet’te patlayıcı maddelerin incelenmesi, muhafazası, nakli ve imha edilmesinde oluşan zararlardan dolayı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Kanunu uygulanacak. Bu faaliyetlerde yaşamını yitirenlerin mirasçılarına en yüksek devlet memuru brüt aylığının (ek gösterge dahil) 100 katı tutarında (70 bin lira dolayında) ödeme yapılacak.

SOSYAL YARDIM AFFI

Yaşlılık, engellilik veya muhtaç durumda olup sosyal yardım alanlardan, daha sonra “yersiz ödeme aldığı” tespit edilenlere af geliyor. Yersiz veya fazla ödenmiş aylıklar nedeniyle bu kişilere çıkarılan borçlar, para cezaları ve bunların faizleri silinecek, adli soruşturmaları düşecek, icra takipleri kalkacak. Engellilerin evde bakımı özendirilecek. Hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı, asgari ücretin üçte ikisinden az olan engellilere 700 lira dolayında sosyal yardım ödenecek.

ŞEHİT YAKINLARI VE GAZİLER

Vazife malulü kamu görevlilerinden hayatını kaybedenlerin anne-babalarına aylık bağlamada aranan muhtaçlık şartı kaldırılıyor. Hayatını kaybedenlerin anne veya babasına bağlanan aylığın toplamı asgari ücretten az olamayacak. Malullük aylığı almakta iken hayatını kaybedenlerin dul ve yetimlerine ek ödeme ve eğitim öğretim yardımı yapılabilecek. Harp ve vazife malülleri ile vazife malullüğü aylığı alan dul ve yetimler de faizsiz konut kredisi kullanabilecek. Ayrıca harp veya vazife malulü sayılanlardan görev veya sınıf değiştirerek çalışmaya devam edenler de bu haktan yararlanabilecek. Ücretsiz seyahat hakkının kapsamı genişletiliyor. Vazife malullerinin anne ve babaları ile 25 yaşını doldurmamış çocukları ile çalışmaya başlamaları nedeniyle ödenmekte olan aylıkları kesilenlerin kendileri ile eşi, ana ve babaları ile 25 yaşını doldurmamış çocukları da ücretsiz seyahat hakkından yararlanacak.
 
ENGELLİYE HAKLAR

Eğitim kuramlarında dil, ırk, cinsiyet ve din ayırımını engelleyen hükümlere engellilik de yazıldı. Engellilere yönelik ayrımcılıkla mücadele mekanizmaları güçlendirilecek. 18 yaş altı engelli aylıklarında, engelli yakını da genel sağlık sigortası kapsamına alınacak. Engelliler için özel olarak oluşturulan “korumalı işyeri” sistemine teşvikler artırılıyor. Korumalı işyerlerinde çalışan engellilerin işsizlik sigortası işveren payı İşsizlik Fonu’ndan karşılanacak. Bu işyerlerinde gelir vergisi indirimleri artırılacak. Korumalı işyerleri çevre temizlik vergisi ödemeyecek.

YENİ ENGELLİ KRİTERLERİ

Türkiye’de halen kullanılan ve her kurum için farklı özellikler içeren engelliler ile ilgili sınıflandırma sistemi değişecek. Uluslararası geçerliliği olan bir sistemle yeni kriterler oluşturulması için Çalışma, Milli Eğitim, Aile, Maliye ve Sağlık bakanlıkları çalışma yapacak.

MOBİNGDEN KORUMA

İşe başvuru, alım, önerilen çalışma süreleri ve şartları ile istihdamın sürekliliği, kariyer gelişimi, sağlıklı ve güvenli çalışma koşulları dahil olmak üzere istihdama ilişkin konularda engellilere ayrımcı uygulama cezalandırılacak. Çalışan engellilerin aleyhinde sonuç doğuracak şekilde, engelinden dolayı diğer kişilerden farklı muamelede bulunması da ceza nedeni olacak. Engellilerin çalıştığı işyerlerinde makul düzenlemelerin sorumlu kuruluşlar ile işverenlerce yapılması zorunlu olacak.

ENGELLİ TAYİNİ

Kendisi, eşi veya birinci derece kan hısımlığı bulunan bakmakla yükümlü olduğu aile fertleri engelli olan memurların engellilik durumundan kaynaklanan yer değiştirme taleplerinin karşılanması amacıyla özel düzenlemeler yapılacak. Bunu Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı belirleyecek.
 
EV TİPİ SOSYAL HİZMET

SHÇEK yurtları yerine ev tipi sosyal hizmet modeli geliştirilecek. Çocuk, kadın, engelli ve yaşlılar ile bakım veya barınma ihtiyacı olan kişilere hizmet verilen mesken niteliğindeki yatılı sosyal hizmet birimleri kurulacak. Profesyonel koruyucu aile sistemine geçişin parçası olarak, koruyucu ailelerden sosyal güvencesi olmayan eşlerden birinin sigortasını devlet karşılayacak. Özel sosyal hizmet kuruluşlarının kapasitelerinin yüzde 3’ü bakanlıkça tespit edilecek kişilere ücretsiz kullandırılacak.

DOĞRUDAN KAPATMA

Özel sosyal hizmet kuruluşları; doğrudan tehdit, baskı ya da özgürlüğün keyfi engellenmesini de içeren, fiziksel, cinsel, tıbbi, psikolojik veya ekonomik açıdan zarar verecek her türlü tutum ve davranışta bakanlıkça doğrudan kapatılacak.

AVRUPA’YA BÜRO

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, çocukları devletçe alınan Türk ailelere yardımcı olmak amacıyla yurtdışında temsilcilikler açacak. Bakanlık, Türk kökenli ailelerin koruyucu aile olmaya teşvik edilmesi, ailelerin çocuk bakımı ve yetiştirilmesi, ebeveynlik hakları, nüfus ve vatandaşlık, kadın, yaşlı ve engelli hakları gibi konularda çalışmalar yapacak.

AA’DA HİSSE OPERASYONU

Anadolu Ajansı’nda sahibi bilinmeyen sahibi bilinmeyen hisselerin devrinde Türk Ticaret Kanunu’ndaki sınırlamalar aranmayacak. Ajans, kendi paylarını iktisap ederken veya rehin olarak kabul ederken kanundaki yüzde 10’luk sınırlamaya bağlı olmayacak. Ayrıca AA yönetimine, kendi sermaye artırımına katılması, kendisinin sahip olduğu hisselere ilişkin rüçhan hakkı ile kullanılmayan rüçhan haklarını kullanması olanakları tanınacak.