Rekabet Kurulu’ndan yeni karar: Meta’ya her gün için 4.8 milyon TL ceza kesecek

Kurul, META’nın, Instagram hesaplarına dayalı Threads profili oluşturan kullanıcıların verilerini, kullanıcılara onay seçeneği sunmaksızın birleştirmesinin, soruşturma tamamlanana kadar telafisi güç zararlara yol açacağını değerlendirdi. Meta’nın her bir hizmetten edindiği gücü ve birikimi diğer bir hizmetine aktarmasını mümkün kıldığı ve pazar gücünü arttırdığını tespit eden Kurul, “Mevcut bulgular çerçevesinde; Instagram ve Threads arasındaki veri aktarım mekanizması neticesinde oluşabilecek veri birleştirme davranışının engellenmesi yönünde geçici tedbir uygulanmasına karar verilmiştir” duyurusu yaptı. Kurul, Meta’nın veri birleştirmeden vazgeçmemesi halinde para cezası aşamasına geçeceğini de bildirdi.

GÜNLÜK 4.8 MİLYON LİRA CEZA

Rekabet Kurulu, 2021 yılında başlattığı soruşturmada ise Facebook, Instagram ve WhatsApp hizmetlerinden toplanılan verileri birleştirmek suretiyle hakim durumunu kötüye kullandığı gerekçesiyle Meta’ya yaklaşık 347 milyon TL ceza kesmiş ve ihlalin giderilerek pazarda etkin rekabetin tesisi görevi vermişti. Çevrim içi görüntülü reklamcılık pazarlarında faaliyet gösteren rakiplerinin faaliyetlerini zorlaştırdığı ve pazara giriş engeli yarattığı tespit edilen Meta’ya yükümlülüklerini yerine getirmesi için 9 Aralık 2023 tarihine süre tanınmıştı. İşte Kurul, dün yaptığı ikinci açıklamasında Meta’nın kendisine tanınan süre içinde etkin rekabeti tesis edecek yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle günlük 4 milyon 796 bin 152 lira para cezası uygulanmasına karar verdiğini duyurdu.

RED VEREN DE KULLANABİLSİN, ONAYA ZORLAMA

Kurul, bu cezanın gerekçesini kamuoyuna şöyle açıkladı: “META tarafından Facebook, Instagram ve WhatsApp hizmetleri arasında verilerinin birleştirilmesine yönelik tercihleri için kullanıcılara sunulacak olan ekran bildirimi, yeterli derecede şeffaf olmaması, bir başka deyişle kullanıcıları yeteri kadar bilgilendirme içermemesi ve kullanıcıları veri birleştirmeye onay verecek şekilde yönlendirici nitelikte dizayn edilmesi sebepleriyle soruşturma kapsamında ele alınan rekabet karşıtı endişeleri gidermesi hususunda yeterli görülmedi. Bunun üzerine 12 Aralık 2023 tarihinden başlamak üzere, META tarafından önerilecek uyum tedbirinin Rekabet Kurumu kayıtlarına girmesine kadar her gün için 2022 yılı gayri safi gelirleri üzerinden 4 milyon 796 bun 152,96 Türk Lirası idari para cezası uygulanmasına karar verdi.”

BEDAVA DEĞİL, VERİNİZLE ÖDÜYORSUNUZ

Rekabet Kurulu, Meta’nın Threads ve Instagram uygulamalarını birleştirmesi işlemine ilişkin verdiği ‘geçici tedbir’ kararında kişilerin, sosyal platformlarda hizmeti bedavaya satın almadığına, ödemeyi ‘veri’ aracılığıyla yaptığına dikkat çekilerek, özetle şu tespitler sıralandı: “Bu pazarlarda, ‘sıfır’ fiyatla ilgili hizmetlerden yararlanan kullanıcılar, bir ödeme yapmıyor oldukları algısında olsalar da ilgili platforma sağladıkları veri ile ödeme yapmaktadırlar. Dijital pazarların para birimi niteliğinde olan veri, tüketicilerce farkında olmadan sunulabilmekte veya kolaylıkla gözden çıkarılabilmektedir. Platformlar görünürde bedava olan bu hizmeti, tüketicileri platformuna çekmek ve sahip olduğu bu tüketici tabanını, gelir elde ettiği reklam verenleri veya ticari kullanıcıları cezbetmek için kullanmaktadır. Dolayısıyla tüketicilerin bu uygulamalar üzerindeki hemen her hareketini takip edebilen büyük platformlar tarafından elde edilen veri, teşebbüse muazzam bir güç vermektedir. Tekelleşmeye bu denli meyilli pazarlarda teşebbüslerce gerçekleştirilecek en ufak bir davranış dahi çığ etkisi yaratabilir.”