Rantiye vergisi düşüyor

Vergi Reformu Tasarısı'nın, menkul sermaye iratlarını vergilendirilmesine uygulanan indirim oranını yükselten maddesi TBMM Bütçe ve Plan Komisyonu'nda kabul edildi. İndirim oranının hesaplanmasında getirilen yeni formülün, menkul sermaye gelirlerinden alınacak vergi oranını azaltacağı belirlendi. Komisyon'da kabul edilen maddeye göre, menkul sermaye iratlarından yapılacak indirim oranı, yeniden değerleme oranının yıl içinde yapılmış devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranına bölünmesiyle bulunacak. Bu yöntem, indirim oranını büyüterek, vergi oranını düşürecek.

BU YILKİ HESAP

1997'de elde edilen ve bu yıl vergisi ödenecek menkul sermaye iratlarından yapılacak indirim, geçen yıl ihraç edilmiş devlet tahvillerinin ortalama faizinin, yeniden değerleme oranına bölünmesiyle bulundu. Geçen yılki yüzde 118.9'luk ortalama tahvil faizinin yüzde 80.4 olarak belirlenen yeniden değerleme oranına bölünmesiyle, indirim oranı yüzde 67.6 olarak hesaplandı. Böylece menkul sermaye iratlarının yüzde 32.4'lük bölümü vergiye tabi oldu. Bu yolla bulunacak net kazancı l.5 milyar liranın altında kalanlar muaf tutulduğu için de geçen yıl brüt menkul sermaye geliri 4.6 milyarın altında kalanlar beyanname vermedi.

YENİ FORMÜL

Maliye Bakanı Zekeriya Temizel'in verdiği bilgiye göre, tasarı ile getirilen hesaplama yöntemi geçerli olsaydı, bu yıl vergisi ödenecek 1997 kazançlarına uygulanacak indirim oranı, yüzde 67.6 değil, yüzde 80 olacaktı. Buna göre menkul sermaye geliri elde edenler, bunun yüzde 20'lik bölümü için vergi ödeyecekti. Net 1.5 milyar liralık gelire göre de, geçen yıl brüt menkul sermaye iradı 7.5 milyar liranın altında kalanlar beyanname vermeyecekti. İndirim oranının yükselmesi, iç borçlanma faizinde esas alınan oranın farklılığından kaynaklanıyor. Daha önce yalnızca tahvil faizi esas alınırken, yeni formüle göre kısa vadeli bonolar da dahil tüm kamu kağıtlarının ortalama bileşik faizi kullanılacak. Bu durumda yeniden değerleme oranı daha düşük bir orana bölüneceği için çıkacak indirim oranı da yüksek olacak.