Güncelleme Tarihi:
OSMANLI’da saray camileri başta olmak üzere büyük camilerde uygulanan bir dini gelenek olan ve teravih namazının her 4 rekatlık bölümünün Türk müziğinin farklı bir makamıyla kılındığı Enderun usulü teravih namazı, bir asırlık aranın ardından Ramazan’da İstanbul’un 29 camisinde yeniden hayat buluyor. İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı’nın ‘Ramazan İstanbul’ etkinlikleri kapsamında her akşam farklı bir camide uygulanan ‘Teravih-i Enderun ve Cumhur Müezzinliği’ programıyla 60 bin kişi Türk müziği eşliğinde teravih namazı kılacak. İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı Yürütme Kurulu Başkanı Şekib Avdagiç, Enderun usulü teravih projesine 516 bin lira bütçe ayrıldığını belirterek, “Ramazan İstanbul etkinliklerinin tamamı için de 7 milyon lira katkı sağladık” dedi.
35 kişi eğitim aldı
Enderun usulü teravihin ilkinin Sultanahmet Camii’nde kılındığını ve ramazanda her akşam farklı bir camide devam edeceğini belirten Şekib Avdagiç, şu bilgileri verdi: “Klasik Türk Müziği yönetmenimiz Mehmet Güntekin projeyi getirdi. Bu yıl ‘Ramazan İstanbul’ konseptimiz olduğu için bu kapsamda ele alınabilecek proje olarak dikkate aldık ve kabul ettik. Osmanlı döneminde uygulanan bir Ramazan ritüelinin tekrar canlandırılması söz konusuydu. Geçtiğimiz yıllarda düşük yoğunluklu olarak bir kaç camide sistematik olmasa da uygulanıyordu. Enderun teravihinin İstanbul’un tamamını kapsayacak şekilde selatin camilerinde uygulanması konusunda ilk çalışmayı gerçekleştiriyoruz. Projeye 6 ay önce 35 kişilik kadronun eğitilmesi ile başlandı.”
7 bin 500 kitap
Eğitimlerin yanı sıra 6 aylık süre içerisinde Teravih-i Enderun ve Cumhur Müezzinliği’ni anlatan 2 CD ile birlikte 7 bin 500 kitap basıldığını da ifade eden Avdagiç, şunları söyledi: “Diyanet İşleri Başkanlığı’na, ilçe müftülüklerine, yurtdışındaki camilere dağıtıldı. Ayrıca 29 camide kılınan Enderun teravihi de her akşam kaydediliyor ve uygulama CD’leri olarak Diyanet İşleri Başkanlığı’na teslim edilecek. TRT Arapça kanalı da canlı yayın yapıyor. İlk gün Sultanahmet Camii’ndeki namazı canlı yayınladılar. 4 Eylül’de Beylerbeyi Camii’nde yapılacak program da yayınlanacak. Camilerin kapasitesine göre toplam 60 bin kişinin ulaşabileceğini düşünüyoruz. Bu konseptin uygulandığı camiler muhakkak doluyor. Proje için ayırdığımız bütçe ise 516 bin lira oldu.”
Namazın süresi 15 dakika uzuyor
İSTANBUL 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı ve İstanbul Müftülüğü’nün hayata geçirdiği projeyi Mehmet Kemiksiz yürütüyor. İstanbul Müftülüğü’nden alınan bilgilye göre, enderun usulü teravih şu şekilde işliyor:
Enderun usulü teravih namazında her dört rekat, Türk musikisinin beş ayrı makamında bestelenmiş ilahiler eşliğinde kılınıyor.
İlahiler okunurken enstrüman kullanılmıyor, ilahiler müezzinler tarafından seslendiriyor.
İmam teravih namazının her dört rekâtını başka bir makamda kıldırıyor, müezzinler de aralarda aynı makamdan Ramazan ilahileri okuyor.
20 rekâtlık teravih namazı böyle tamamlanıyor
Enderun usulü teravih ilahiler nedeniyle, normal teravih namazının süresine göre ortalama 15 dakika uzayabiliyor.
Eğitim gören 35 kişilik ekipten her akşam 6-7 müezzin görev alıyor.
Etkinlikler 2010’dan sonra da devam edecek
İSTANBUL 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı olarak, farklı bir logoya da sahip ‘Ramazan İstanbul’ konsepti oluşturduklarını da dile getiren Şekib Avdagiç, şöyle konuştu: “Enderun usulü teravihin yanı sıra Beyazıt, Feshane ve Üsküdar’da kültür etkinlikleri, sema töreni, türbe hazineleri sergisi, küllük sohbetleri ve Ramazanda Caz programını uygulamaya koyduk. Bu yıl 2010 AKB Ajansı’nın koordinatörlüğünde ve finansörlüğünde yapılıyor. Tüm programa ayırdığımız bütçe 7 milyon lira oldu. Ağırlıklı olarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İstanbul Valiliği için içinde oldu. Diyanet İşleri Başkanlığı, İstanbul Müftülüğü ve Diyanet Vakfı bu süreçlerin tamamının içinde oldu. Bütün bu çalışmaları ortaya koyarken sürdürülebilirliğe büyük önem verdik. AKB’den bağımsız bir kimlik oluşturduk. Önümüzdeki yıl da Ramazan İstanbul konsepti devam ettirilmek konumunda olacak.”
Kitap Fuarı taşındı 8 bin kişi geziyor
HER yıl Sultanahmet Camii’nde düzenlenen ve bu yıl 29’ncu kez gerçekleştirilen Türkiye Kitap ve Kültür Fuarı’nın Beyazıt Meydanı’na taşındığını aktaran Şekib Avdagiç, “Fuar için 4 bin metrekarelik kapalı ve klimalı alan oluşturduk. Şimdi 184 şirketin 42-44 bin eseri sergileniyor. Fuarı ilk haftadaki verilere göre haftaiçi günde 8 bin kişi, haftasonu da 14 bin kişi geziyor. Fuar alanı, her gün saat 11.00’den, gece 01.00’e kadar açık. Fuar sisteminin kurulması için 2 milyon 250 bin lira harcadık” diye konuştu.
Beyazıt ve Feshane’ye 5.5 milyon lira harcandı
SULTANAHMET’in istenilen seviyeye getirildiğini ve Beyazıt’ın ana etkinlik alanı olarak belirlendiğini kaydeden Şekib Avdagiç, şunları anlattı: “Sultanahmet’ten taşırken endişemiz oldu ancak günde ortalama 4-5 bin kişi etkinliklere katılıyor. Beyazıt’taki etkinlikler için kitap fuarının maliyetini de eklersek toplam 4.5 milyon lira bütçe ayırdık. Feshane’de devam eden etkinlikler için ise 1 milyon lira katkı veriyoruz. Beyazıt ve Feshane’de yapılan etkinliklerin Üsküdar ve Bağlarbaşı’nda yansıyan programları var. Oraya ek bütçe vermiyoruz. Bazı modüllerini tekrar ediyoruz.”