Rakıda düşük vergi için milli içki formülü
Güncelleme Tarihi:
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın 'milli içeceğimiz bira değil ayrandır" çıkışı kamuoyunda tartışılmaya devam ederken, hükümetin 2007 yılında Avrupa Birliği'nin (AB) yüksek Özel Tüketim Vergisi'nden kaçmak amacıyla rakı için milli içki başvurusu yapması kafaları karıştırdı.
Avrupa Birliği, uyum çalışmaları kapsamında 2007 yılında Türkiye’nin de içkilere, alkol derecesine göre ÖTV uygulamasını istemişti.
Maliye Bakanlığı da, bu çerçevede alkollü içkilerin yeni bir ÖTV rejimine bağlanması için çalışmalara başlamış ancak bu çalışmalarda, yerli içki rakının, yüksek alkol derecesine sahip olması nedeniyle, yeni sistemden olumsuz etkileneceği ortaya çıkmıştı.
UZO ÖRNEK ALINDI
Yapılan incelemelerde, benzer durumla karşı karşıya kalan Yunanlıların ’uzo’sunun, yüksek alkol derecesine rağmen, AB sistemi dışında vergilendirildiği anlaşıldı.
Çünkü, Uzo’ya uygulanan yüzde 50 ÖTV’den kurtulmak için Yunanistan'ın Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) başvurarak Uzo’yu "Milli içki" olarak tescil ettirmiş ve ardından da bu düzenleme ile ilgili AB’nin Yüksek Mahkemesi olan Avrupa Adalet Divanına başvurmuştu. Söz konusu mahkemenin de bu ülkeyi haklı bulmasının ardından AB’nin Uzo’ya düşük oranlı ÖTV’yi kabul ettiği tespit edilmişti.
DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI DEVREYE GİRDİ GİSDER'DEN AÇIKLAMA GİSDER’in 25 Nisan'da 3. yönetim kurulu toplantısında yapmış olduğu genel bilgilendirmelerin, Başbakan Erdoğan’ın “Milli İçkimiz Ayrandır” açıklamalarına karşı verilmiş bir cevap olarak gösterilmesi bizi son derece üzmüştür.
GİSDER'in amacı Avrupa’da alkollü içecek olarak tanınmayan Rakı’nın, Türkiye’de kendine özgü tekniklerle ve Türkiye’nin üzüm ve anasonu ile üretilen bir içki olduğunu tescil ettirebilmektir. GİSDER bu amaçla ilk olarak Türk Patent Enstitüsü’ne başvurulmuş, Rakı’nın yalnızca Türkiye’de üretilen bir içki olarak tanınması için coğrafi işaret tescili kabul edilerek 15 Nisan 2009 tarih ve 27426 sayılı resmi gazetede yayınlanmıştır.
Avrupa Birliği nezdinde ise 3. ülke sıfatı ile Türk Rakısı’nın coğrafi işaret olarak tescili için resmi başvuru henüz yapılmamış olup, çalışmaları sürdürülmektedir. AB resmi başvuru süreci çalışmaları başarılı olursa, Avrupa’da Rakı, Türkiye’ye özgü bir ürün olarak tanımlanacak, tanımlanırken de yalnızca Türkiye’de üretildiği hususu kayda geçecektir.
Egemen Demirtaş
GİSDER Yönetim Kurulu Başkanı
Bu nedenle de Maliye Bakanlığı, rakı için de DTÖ tarafından ’Türkiye’nin milli içkisi’ olarak tescili için Dış Ticaret Müsteşarlığına başvurmuştu.
Fakat yapılan girişimlerden sonuç alınmaması ve 2009 yılında AB'nin bastırmasıyla uyum değişikliği kapsamında diğer ülkeler tarafından milli içki olarak tescil ettirilen viski ve votka gibi ürünlerde ÖTV indirimine gitmiş ancak rakıdaki ÖTV artılmak zorunda kalmıştı.
SON GİRİŞİM GİSDER'DEN
Rakının milli içki olarak kabul edilmesine yönelik son girişim ise Türkiye Geleneksel Alkollü İçki Üreticileri Derneği'nce (GİSDER) tarafından başlatıldı.
GİSDER'in iki yıldır yürüttüğü çalışmalar kapsamında ilk olarak Türk Patent Enstitüsü'ne (TPE) 'Türk Rakısı' olarak tescil yaptırıldı. Ardından TPE aracılığıyla Avrupa ve dolayısıyla tüm dünyada Türk rakısının 'Türkiye'nin milli içkisi' olarak tescili için girişimde bulunuldu.
Doğan Haber Ajansı'na açıklamalarda bulunan GİSDER Başkanı Egemen Demirtaş Türk rakısının Avrupa'da henüz resmi olarak tanınmadığını belirterek şöyle konuştu:
"GİSDER'in bir başvurusu oldu. Avrupa'da da Türk rakısı, AB Komisyonu Kodeksi'nce bir ürün olarak tanımlanacak. Tanımlarken de Türkiye'de üretildiği hususu kayda geçecek. Dolayısıyla artık yurtdışı ve başka yerlerde bizim rakımıza uygun olmayan, tarifine uygun olmayan ürünler üretilemeyecek. 2 yıl önce AB Komisyonu Kodeksi'ne başvuru yapıldı. Önümüzdeki 1 yıl içinde tescil edilmesini bekliyoruz. Çünkü Avrupa'da da Kodeks'in içerisinde viski, brendi, şampanya, konyak var. Yeni bir ürün olarak rakının da eklenip yayınlanması gerekiyor."