Putin’in gazına karşı, Amerikan kaya gazı umudu

AB ülkeleri, enerjide Rusya’ya bağımlılığı azaltma konusunu tartışırken, Amerikan kaya gazı da ön plana çıktı. Financial Times’da (FT) yer alan habere göre, Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti ve Slovakya’nın Washington büyükelçileri, ABD Senatosu ve Temsilciler Meclisi’nin önde gelen isimlerine ortak mektup yazarak, “ABD’den Avrupa’ya sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ihracatı yapılmasına destek olun” çağrısı yaptı. Fakat birçok analist, ABD’de çıkan kaya gazı sıvılaştırılarak Avrupa’ya ulaşsa bile, Rusya’ya rakip olamayacağı görüşünde. Ana nedeni ise bunun Rus gazından kat be kat pahalı bir seçenek olması. Buna göre, ya Avrupa kesenin ağzını açarak ucuz gazdan feragat edecek, ya da Amerikan gazı ihraç edilse dahi fiyatların daha cazip olduğu Asya pazarlarına yönelecek…

ENDİŞE VEREN TABLO

Putin için “Parasını petrolden, gücünü doğalgazdan kazanıyor” yorumları yapılıyor ve Rusya’nın bu iki koz ile ekonomik yaptırımları görmezden gelebileceği düşünülüyor. Avrupa Birliği, doğalgazının üçte birini Rusya’dan ithal ederken, Ukrayna’da ise bu oran üçte iki. İşte bu tablo, AB’yi hiç olmadığı kadar yeni kaynak arayışına zorluyor. Tam da bu noktada ABD’nin kaya gazından, TANAP Projesi’ne bazı farklı seçenekler tartışılıyor. ABD’ye mektup göndererek, “Avrupa’ya gaz ihraç edin” çağrısı yapan dört ülkenin büyükelçileri, doğalgazda yüzde 70 ila 100 oranında Rusya’ya bağımlı olduklarından yakınarak, “Böyle bir zamanda ABD müttefiklerine LNG ihracatını hızlandırmak için kongreden karar çıkması, bölge için kritik önem taşıyor” dedi. ABD, şu anda Avrupa’ya LNG satmıyor ve bu konunun tamamen ABD Enerji Bakanlığı’nın kontrolünde olduğu kaydediliyor.

EN UCUZ GAZ BORUDA

Enerji analistlerinin görüşü ise ABD’nin doğalgazını şu anda ihraç edemeyeceği yönünde. ABD’de doğalgaz ihracatı için hâlihazırda onayı olan altı projenin, en erken 2015’te hayata geçmesi öngörülüyor. Ancak ülkede ciddi bir kesim de doğalgazın ihraç edilmesi ile ekonomide rekabet avantajının kaybedileceği endişesini taşıyor. Diğer yandan, ABD’den gelecek doğalgazın, Rusya’nın Avrupa’ya sattığı en pahalı fiyatla ancak rekabet edebileceği vurgulanıyor. Analistler, Rusya’nın da gücünü Avrupa’ya olan yakınlığından aldığını dile getiriyor.

Kiev yerine Tokyo’ya

EN yüksek LNG fiyatlarının Asya’da olduğu, bu nedenle Amerikalı şirketlerin de Ukrayna yerine doğalgazı Japonya, Çin, Güney Kore gibi ülkelere satmak isteyeceği kaydediliyor. Bir analiste göre, Avrupalılar Japonya yerine Amerikan LNG’sini almak isterse, bugün LNG ithalatına ödediklerinden yüzde 37, Rus gazına ödediklerinden ise yüzde 63 daha fazla ödeyecek.

Kendi gazını çıkarsın!

BİR diğer öneriyse ABD’nin Ukrayna ve diğer AB ülkelerine doğalgaz yerine teknoloji ihraç etmesi. Uzmanlar, Polonya ve Ukrayna gibi ülkelerin kaya gazı açısından yüksek potansiyele sahip olduğunu, ABD’nin bu ülkelere kaya gazı konusunda destek olabileceğini dile getiriyor. Ukrayna’nın ayrıca doğalgazı en çok israf eden ülkelerden biri olduğu söyleniyor.