Putin dalgası

Son dönemlerde dünyanın en önemli gündem maddesi Rusya-Ukrayna gerilimi. Dünya liderleri gerilimin azalması için birbiri ardına görüşmeler yapsa da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, önceki akşam Rusya’nın Ukrayna’daki ayrılıkçı bölgeleri tanıyacağını, bölgeye barış gücü yollayacağını açıkladı. İşte bu açıklama tüm dünyada şok etkisi yarattı. Petrol, diğer emtialarla birlikte geçen hafta ara verdiği rallisine tekrar başladı. Petrol fiyatları, Putin’in Doğu Ukrayna’nın ayrılıkçı bölgelerine asker gönderme emri vermesinin ardından son 7 yılın en yüksek seviyesine çıktı. Ons altında da benzer bir durum yaşandı. Altının ons fiyatı, Putin’in imzası sonrası 1 Haziran 2021’den beri en yüksek seviyeyi görerek, 8 ayın zirvesine ulaştı. Güne 13.69 liradan başlayan Dolar/TL gün içinde 13.90’a kadar çıkarken, günü 13.86 seviyelerinden kapattı. Diğer bir etki ise kripto para piyasalarında yaşandı. Kripto paralarda sert düşüş olurken, lider kripto para birimi Bitcoin yüzde 7, Ethereum da yüzde 8’e yakın kayıplar gördü.

GÜVENLİ LİMAN ALTIN OLDU

Rusya-Ukrayna arasındaki tansiyonun artmasıyla piyasalarda dengeler değişti. Riskli varlıklardan kaçış, güvenli limanlara doğru alımları hızlandırıyor. Altının ons fiyatı, Putin’in imzaladığı kararname sonrası dün 1.914 dolara kadar yükselerek, 1 Haziran 2021 tarihinden beri en yüksek seviyeyi gördü. Ons altın böylelikle yaklaşık olarak 8 ayın zirvesini test ederken, gün içinde 1914 dolar ile 1891 dolar aralığında hareket etti. Gram altın fiyatı ise yaşanan yükselişin etkisiyle 849 lira seviyesine kadar yükselerek 2 ayın en yüksek seviyesini yeniledi. Gram altın dün güne 838 lira seviyesinde başlarken; Türkiye piyasalarının kapanış saatinde 848 lira seviyesinde işlem görüyordu.

BRENT PETROLÜN VARİLİ 100 DOLARIN EŞİĞİNDE

Dünyanın ikinci büyük ham petrol ihracatçısı durumunda olan Rusya’nın, Ukrayna ile kriz yaşamasının ardından tedarik zincirlerinin etkileneceği düşüncesiyle petrol fiyatlarında artış yaşanıyor. Şubat ayı başından bu yana Rusya-Ukrayna gerilimi nedeniyle yüzde 10’un üzerinde artan brent petrol, Putin’in ayrılıkçı iki bölgeyi tanıdığını açıklamasının ardından sıçrama yaptı. Pazartesi günü 95.39 dolar seviyelerinde olan brent petrolün varil fiyatı, Putin’in söz konusu açıklamalarının ardından dün sabah itibarıyla gün içerisinde yüzde 5’in üzerinde artarak 99.50 dolar seviyelerini gördü. Bu artışla Brent petrol 2014 yılından bu yana en yüksek seviyelerine ulaştı. Brent petrol gün sonunda ise 97.48 dolar seviyelerindeydi. Öte yandan, gerek ABD ve AB’nin Rusya’ya yaptırım hazırlıkları gerekse artan savaş riski nedeniyle brent petrolde fiyatın kısa süre içerisinde 100 dolar ulaşacağı hatta bu seviyenin üzerine çıkacağı belirtiliyor. Rusya-Ukrayna üzerinden yaşanan gerilimin, pandemi nedeniyle artan küresel petrol talebine denk gelmesi ve stok sıkıntılarının yaşanabileceği bir döneme denk gelmesi etkisini iki kat arttırıyor.

BORSALARDA SATIŞ HAREKETİ

Küresel borsa endekslerinde yaşanan güçlü satış dalgası Borsa İstanbul’a da sıçradı. Borsa İstanbul 100 endeksi (BIST 100), dün gelen satış eğilimiyle 2 bin puanın altına çekilirken; gün içerisinde en yüksek 2 bin 32 puanı; en düşük ise 1979 puanı gördü. BIST 100 endeksi günü, yüzde 1.01 düşüşle 2.017 puandan tamamladı. Bir süre daha Ukrayna cephesindeki gelişmelerin borsa endekslerinin yönü üzerinde etkili olmaya devam edeceğini belirten Inveo Portföy Fon Yönetim Müdürü Eral Karayazıcı şöyle değerlendirdi: “En korkulan senaryo Rus ordusun Kiev’i hedef alması. Ben halen bu senaryonun en azından yakın gelecekte şansı olmadığı görüşündeyim.”

DOLARA KÜRESEL TALEP GÜÇLENDİ

‘Ukrayna krizi’nin etkisiyle küresel piyasalarda dolara olan talep güçlenirken; bu durum gelişmekte olan ülke para birimlerini de baskıladı. Bir süredir dar bantta hareket eden dolar/TL, küresel piyasalarda yaşanan bu yükselişin etkisiyle 10 Ocak 2022 tarihinden beri ilk defa 13.90 TL seviyesinin üzerini gürdü. Dolar kuru gün içerisinde en düşük 13.63 TL seviyesini görürken; Türkiye piyasaları günü 13.86 TL seviyesinde kapattı. Euro/TL ise, dün 15.7910 TL seviyesine kadar yükselirken, Türkiye piyasalarının kapanış saatinde 15.73 TL seviyesine geldi. Sterlin/TL de dün Türkiye piyasalarının açık olduğu saatte 18.8640 TL seviyesine kadar değer kazancı yaşadı.

BITCOIN AĞIR YARA ALDI

Kripto paralardaki düşüşün ana nedenini Rusya-Ukrayna sorunu oluştururken bir yandan da ABD Merkez Bankası Fed’in mart ayında faiz arttırımına gidecek olması ihtimali de gerilemeyi tetikliyor. En büyük düşüşlerden biri Bitcoin’de yaşandı. Tarihi zirvesinden olan 69 bin dolardan yüzde 46 geride seyreden Bitcoin 37 bin 500 dolar seviyelerinde alıcı buluyor. En büyük ikinci kripto para birimi olan Ethereum da gerilemeye devam ediyor. Ethereum ise 2583 dolar seviyelerinde işlem gördü. ABD’de başı davalarla belada olan Ripple’da kayıplar derinleşiyor. Ripple yüzde 10 oranında düşüşle 0.7012 dolar seviyesinde alıcı buldu. 260 dolara kadar yükselen Solana’da da toparlanma emaresi görülmüyor. Solana şu anda 84 dolar seviyesinde bulunuyor. Dogecoin de satıcılı seyirle 0.1292 dolardan alıcı buldu.