Psikolojiler bozuldu alışveriş iştahı gitti

Mobilya, enerji ve inşaat sektörlerinde faaliyet gösteren, özellikle Doğtaş ve Kelebek markalarıyla tanınan Doğanlar Holding, ülkeyi sarsan deprem felaketinden sonra 1200 kişilik istihdam seferberliği başlattı. Doğanlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Davut Doğan, deprem bölgesinde bulunan 50 mağazalarının 7’sinin yıkıldığını, oradaki bayileri ayakta tutmak için de çaba sarfettiklerini söyledi. Doğan, ‘Depremden sonra bütün ülkenin psikolojisi bozuldu, satışlar yavaşladı. Biz yüzde 3’lük bir kayıp hesapladık. Ama kayıplar telafi edilir’’ dedi. Doğan, bölgede 450 bin konutun mobilyalarıyla birlikte yok olduğunu ve tekrar mobilya ihtiyacı doğacağını ifade etti.

Sizin de mağazalarınız yıkıldı, kayıplarınız var. Neler yaptınız depremden sonra?

Evet Diyarbakır’da bir personelimizi kaybettik. Tabii depremden sonra tüm bayilerimizi aradık, yanlarında olduk. İlk andan itibaren bölgedeki bayilerimizin taşıma araçlarını AFAD’ın emrine verdik. Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız yatak talebinde bulundu. Lova Yatak’tan 1000’in üzerinde yatak gönderdik. Malatya ve İskenderun’daki çalışanlarımıza konteyner evler oluşturduk. Benim annem yakın zamanda vefat etti. Onun adına Ayşe Ali Doğan Eğitim Kültür Vakfı’nı kurduk. Ve bu vakıf üzerinden 50 öğrenciye 5 yılda 5 milyon TL’lik bir bütçe ayırdık. Aylık 2 bin TL burs vermeye başladık. Bir de istihdam seferberliğimiz var. Bu sene 750 kişi mobilya sektörüne olmak üzere 1200 kişiyi işe alacağız. Bu kapsamda kapılarımızı özellikle depremzedelere açacağız. Bu arada tabii ki mobilya yardımlarımızı da sürdürüyoruz.

İBRE MARKALI MOBİLYAYA KAYDI

Deprem, ülke ekonomisini de derinden etkiledi. Sizde durum nasıl, ciro kaybı olacak mı?
Bütün Türkiye etkilendi. Ruhsal, psikolojik sıkıntılar oldu. Tabii bu arada alışverişlerde de gerileme yaşandı. Bu bir süre daha devam eder. Biz bölgedeki satış kaybımızın yüzde 3 civarında olacağını düşünüyoruz. Diğer yandan 450 bin konut gitti. Mobilyalar yok oldu. Burada tekrar bir ihtiyaç doğacaktır. Kayıplar zamanla telafi edilir. Biz bütçelerimizi değiştirme gereği duymadık.

2022’yi nasıl kapatmıştınız?

2022 yılı planladığımız gibi geçti. Bizim Doğanlar Mobilya olarak 5 tane markamız var. Doğtaş, Kelebek, Kelebek Mutfak-Banyo, pandemi döneminde açtığımız Ruum Store ve Lova Yatak. Lova Yatak’ta yeni bayilikler verdik. Mobilya tarafında yüzde ciroyu yüzde 100 artırarak 3.8 milyar TL’ye ulaştık. Net kârı bir önceki yıla göre 6 kat artırdık. Totalde 657 satış noktasına ulaştık. 2022 aynı zamanda bizim için yurtdışında ciddi bir atılım yılı oldu. Doğtaş olarak Senegal’de ve Amerika’da kendi şirketlerimizi kurduk.

Hem e-ticaret yapıyoruz hem de fiziksel bir mağaza ve lojistik merkezi açtık. Amerika gibi Kıbrıs’ta da bir şirket kurduk. Orada da perakendede büyümeye çalışıyoruz.

Sektörün büyümesi ne oldu peki?

Yüzde 10-20 civarında olduğunu düşünüyorum. Çünkü KDV indiriminin kalıcı olması nedeniyle özellikle markasız mobilyacılarda bir miktar düşüş oldu. Sektörde ibre markalı mobilyacılara kaydı diyebiliriz. Bu da sektörün birazcık kayıt altına girmesi açısından önemli.

Siz bu ciro artışını nasıl sağladınız?

Beklediğimizden daha çok bayilik talepleri geldi. Bunu da markanın gücüne bağlıyoruz. Hem yurtiçi hem yurtdışından çok talep aldık ve yurtdışında da yeni mağazalar açtık. Fransa’ya, Amerika’ya, Londra’ya mağazalar açtık. Nijerya’da bir lojistik merkezi de kurduk.

Felsefe okumayı çok seviyordum, ‘kitap okumaktansa ders çalışayım’ deyip, İstanbul Üniversitesi’nde felsefe okumaya başladım. Benim en büyük hobim ders çalışmak. Sınava girmek de benim için bir heyecan oluyor.

LONDRA VE AMERİKA’DA HIZLI BÜYÜYORUZ

Bundan sonrası için yurtdışına dair nasıl bir yol haritası belirlediniz?

Amerika’da Doğtaş markamızı büyütmek istiyoruz. Kelebeği de İngiltere’de büyütmek istiyoruz. Onun için de Londra’da Kelebek Mağazası açtık ama orada e-ticaret fırsatları daha çok. İlk tepkilerde beklediğimizin üzerinde gidiyor.

Yurtdışı yatırımlarımızın meyvelerini önümüzdeki süreçte alacağımızı düşünüyoruz. Çünkü Londra henüz 4-5 aylık, Amerika’da 7-8 aylık falan ama buna rağmen ilk tepkiler, ilk satışlar gayet iyi. Önümüzdeki süreçte bu mağaza sayılarını arttırmayı düşünüyoruz. Amerika’dan bazı bayilik talepleri gelmeye başladı. Orada bayiliklerle yayılacağız. Ama Londra’da daha çok e-ticaretle var olmak istiyoruz.

Lojistik maliyeti rekabetçi olmaya engel değil mi, mesela Amerika pazarında?

Amerika piyasası fiyat olarak bizim üzerimizde olduğu için sıkıntı yaşamıyoruz. Aynı durum Londra için de geçerli.

"Türkiye’de 650 mağazamız var. Yıllık müşteri adetimiz 100 bine ulaşmış durumda. Türkiye’de kurulan her on evden birine giriyoruz. Şimdi mutfak için de ayrı bir fabrika kurduk. Artık o alanda da daha fazla büyüme potansiyelimiz var."

DUYGUSAL SEKTÖR

2023 hedeflerinizi değiştirmiyor-sunuz. Nasıl beklentileriniz?

Doğanlar olarak baktığımızda bizim 2022’de 6 milyar lira gibi bir grup ciromuz oluştu. 2023 için de grup olarak 10,5 milyar TL hedef belirledik. Mobilya sektörü biraz daha duygusal bir sektör. Her yıl 1.3-1.4 milyon konut satılıyor. Her yıl 600-700 bin insan evleniyor. Ve bu insanların evinde bir yatağa, bir kanepeye ihtiyacı var. Hani bir şeylerden feragat edebilirsiniz ama hani mobilyayı almak durumundasınız. Bir mutfağınız olmalı. Buna karşın boşanmalar da ciddi oranda arttı artık. Evliliklerin neredeyse üçte biri boşanmayla sonuçlanıyor. Ve onlar da yeni bir ev açıyorlar. Türk milletinde yeni konut demek yeni mobilya alımı demek.

ÇÖPLERİN METAN GAZINDAN ELEKTRİK ÜRETİYORUZ

Son yıllarda Biotrend şirketinizle enerji sektöründe hızla büyümeye başladınız. O cephede işler nasıl gidiyor?

Evet yatırımların sonuçlarını da almaya başladık. Geçen yıl içerisinde elimizde 2 tane hidroelektrik santralı vardı. Onları sattık. Dolayısıyla şu anda elimizde 18 tane enerji tesisi var. Bu 18 tesisin Aydın ve Çanakkale’deki 2’si biyokütle tesisi ve burada orman atıkları yapıyoruz. Diğer 16 tesisimizde de belediyelerin çöplerini ayrıştırıyoruz. Ayrıştırdığımız çöpleri firmalara geri satıyoruz. İçindeki metan gazını da çok güçlü hava çekicileriyle alarak burada metan gazından elektrik üretiyoruz. Beton gazı çekildikten sonra kalan kısmı artık organik gübre oluyor bu. Bu gübreyi de satıyoruz. Sıfır atık dediğimiz şey tam da bu aslında.

Bir yandan karbon satışımız da sürüyor. Londra piyasasında bunun bir fiyatı var. 20 milyon dolarlık bir anlaşma yaptık. 4 milyon ton sera gazını metreküpü yaklaşık 5 dolardan sattık. Önümüzdeki dönemde de yine karbon satışımızı devam ettireceğiz.

"Yakın zamanda vefat eden annem adına Ayşe Ali Doğan Eğitim Kültür Vakfı’nı kurduk. Bu vakıf üzerinden 50 depremzede öğrenciye 5 yılda 5 milyon TL’lik burs vereceğiz. Deprem bölgesine mobilya yardımlarımız da sürüyor."

EVLER KÜÇÜLÜYOR MOBİLYA FONKSİYONELE DÖNÜYOR

Son yıllarda evlerin metrekareleri küçülüyor, mobilyalar da küçülüyor mu?

Bir 10 yıl öncesine kadar 1 artı 1’lerinin ne olduğunu bilmiyorduk. Bugün en çok satan evler 1 -1’ler. Evlerde küçülmeler var ama bu sefer daha pratik, daha fonksiyonel, mobilyalar ön plana çıkıyor. Bizim kendi tasarım ve AR-GE merkezlerimiz var. Dolayısıyla tüketici beklentilerine göre pozisyon alıyoruz.

ARAPLAR ÇİÇEKLİ GÜLLÜ AVRUPALI SADE PASTEL

Mobilya seçimi ülkelere göre farklılık gösteriyor mu?

Biz 30 senelik ihracatçıyız. Artık hangi ülkenin mobilya tercihi nasıl, iyi bir şekilde öğrendik. Mesela Amerika’da bu koltuğu satamazsınız. Çünkü insanlar bize göre daha uzun. Amerika’da biraz daha büyük koltuklar satılıyor ve genelde beyaz düz desenler gidiyor. Araplar ise çiçekli, güllü, koyu renk ve mutlaka bir ahşabı olan ürünleri tercih ediyor. Avrupa’da ise daha sade ve pastel ürünler gidiyor.

1 MİLYAR TL’LİK YATIRIM PLANIMIZ VAR

Yeni yatırımlar var mı?

Sürekli yatırım yapıyoruz. Geçen sene bina ve makine yatırımlarımız oldu. Bu yıl da gelirlerimizin yüzde 5-8’ini yatırıma ayıracağız. Mobilya grubunda 7 milyar liralık bir satış beklentisinde, 350-400 milyon TL civarında bir yatırım hedefimiz var. Ölçek büyüdükçe daha rekabetçi olabiliyoruz. Enerjide de 20 milyon dolarlık bir yatırım planımız var. Geçen yıl grup olarak 1 milyar TL’lik yatırım yapmıştık. Bu yıl da bu rakama ulaşırız.

ARTIK KOLTUKLAR 5-6 YILDA BİR DEĞİŞİYOR

Mobilya eskiden ömürlük alınırdı. Şimdi nasıl?

Evet evladiyelik derlerdi hatta. Ama şimdi mobilya değiştirme süreleri 5-7 yıla kadar düştü. Yani değişim hızında Avrupa’ya yaklaştık. Avrupa’da 5 yılken bizde 8 civarında idi. Avrupa’da hâlâ 5 yıl. Ama bizde de 5-6 yıl seviyelerine yaklaştı. Tabii burada koltuğu baz alıyorum. Büfesi, duvar üniteleri, yatak odaları o kadar hızlı değişmiyor. En çok kullanılan ve eskiyen grup döşeme grubu. Bir de aslında insanlara gösterdiğiniz ürünlerde değişim olduğunu görüyoruz. Yatak odası biraz mahrem.

HER YIL YURTDIŞINDA 15-20 MAĞAZA AÇARIZ

Yurtdışı satışların toplam satış içindeki payı yüzde kaçlarda şu anda?

Yurtdışının toplam satışlar içindeki payı yüzde 12 seviyesindeydi. Bu yıl bu rakamı 15’e taşıyoruz. Amerika’da Amazon’la bir işbirliğimiz var. Bir de Senegal’de bir mobilya fabrikası da kurduk. O da faaliyete başladı. Önümüzdeki 5 yılda, yurtdışı operasyonumuzu her yıl yüzde 5 oranında arttırarak, toplam satışlar içindeki payını yüzde 30-35’e çıkarmayı planlıyoruz. Şu anda yurtdışında 67 mağazamız bulunuyor. Hedefimiz her yıl yurtdışında 15-20 yeni mağaza açmak. Mesela Afrika ülkelerinin kendi içinde sıfır gümrük politikası var. O yüzden Afrika da bizim için ihmal edilmeyecek bir pazar. Orada büyüme potansiyelimiz yüksek diye düşünüyoruz.

ESENYURT’TA BAYİİMİZ DE MÜŞTERİLERİMİZ DE SURİYELİ

Peki yabancı alışverişleri cironuz içinde önemli bir paya ulaştı mı?

Daha önceleri Ege’de Almanlara ve İngilizlere satış yapıyorduk. Şu anda başka ülkelerden de girişler var. Bayilerden duyduğumuz yabancılara çok mal satıyor. Kayda değer bir artış var. Mesela Beylikdüzü ve Esenyurt’ta Suriyelilere çok ciddi satış yapılıyor. Orada bir bayimiz var, Kendisi de Suriyeli ve Suriyelilere inanılmaz satış yapıyor.

DAVUT DOĞAN KİMDİR?

1960 yılında Çanakkale’nin Biga ilçesinde doğan Davut Doğan, ilk ve orta öğrenimini Biga’da tamamladı. Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi mezunu olan Doğan, halen eğitim hayatına İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü’nde devam ediyor. 1986 yılında devlet memurluğundan istifa eden Doğan, 1987’de kardeşleri ile Doğtaş A.Ş.’yi kurdu, 1988 yılında da şirketin üretim tesisini kurarak sanayiciliğe başladı. 2011 yılında Türkiye’nin en eski mobilya markalarından biri olan Kelebek’i Doğtaş bünyesine katan Doğan, Doğyap şirketiyle inşaat sektörüne, Biotrend isimli şirketle de enerji sektörüne giriş yaptı. 2003 yılında Türkiye’deki markalı mobilya üreticilerini bir çatı altında toplayarak Türkiye Mobilya Sanayicileri Derneği’ni (MOSDER) kuran ve bir süre dernek Başkanlığı da yapan Doğan’ın “İzdüşümü” “İzlenimler” ve “İşte Tecrübelerim” adlı üç kitabı bulunuyor. Davut Doğan, aynı zamanda da bir melek yatırımcı.