Güncelleme Tarihi:
Maaşların iyileştirilmesi için Başbakan Bülent Ecevit'e kadar çıkan üniversite rektörleri, önümüzdeki hafta ortak bir deklarasyon yayınlayacak. Rektörler, profesör maaşlarının general maaşı düzeyine çıkarılmasını istiyor.
Üniversite öğretim üyeleri uzun süredir maaşlarının iyileştirilmesi için çaba gösterirken, isyanın eşiğine geldiler. Üniversite rektörleri önümüzdeki hafta bir deklarasyon yayınlayarak yapacakları eylemleri açıklayacak. Rektörler, Başbakan Bülent Ecevit ile yaptıkları görüşmelerde profesör maaşlarının general maaşı düzeyine çıkarılmasını isterken, YÖK hazırladığı raporda, maaşların dolara endekslenmesini önerdi.
YÖK, maaşların araştırma görevlisi için 700 dolar, öğretim görevlisi için 1.100 dolar, yardımcı doçentler için 1.500 dolar, doçentler için 1.800 dolar, profesörler için de 2 bin dolar düzeyine çıkarılmasını istiyor.
KIZILAY'A YÜRÜRÜZ
ODTÜ Rektörü Prof. Dr. Ural Akbulut sorunlarını dile getirirken, ‘‘Bu şartlarda rektörlük yapmayı istemiyorum. Gerekirse Kızılay'da yürürüz’’ diye isyan etti. Akbulut, öğretim üyelerinin maaşlarının son yıllarda giderek düştüğüne işaret ederek, soruna dikkati çekmek için hükümet yetkililerini ziyaret ettiklerini hatırlattı. Ziyaretler sırasında, sorunun giderilmesi yönünde vaatlerde bulunulduğunu belirten Akbulut, ekonomik krizle koşullar değiştiği için maaş konusunu gündeme getirmediklerini anlattı. Akbulut şöyle devam etti:
‘‘Kanun Hükmünde Kararname çıkararak hiçbir gruba ayrıcalık tanımayacaklarını açıkladılar ancak gözümüze baka baka, 12 Mayıs'ta yayınlanan Resmi Gazete'de yer alan kararla Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı'nda çalışan personele aylık tazminat ödenmesine karar verildi. Sessiz kalan öğretmenler, doktorlar, kamuda çalışan memurlar sokağa dökülmedikleri için cezalandırıldı. Türk yükseköğretimi çökertiliyor. Bu gidişe dur demek için susmayacağız ve her türlü eylemi yapmaya kararlıyız. İstiyorlarsa beni ve benimle birlikte olacak rektörleri görevden alsınlar. Bu şartlarda rektörlük yapmayı ben şahsen istemiyorum.’’
Diğer üniversitelerin rektörleriyle görüşerek ortak bir deklarasyon yayınlayacaklarını ifade eden Akbulut, ayrıca yapacakları eylemleri de açıklayacaklarını söyledi. Eylem türlerinin üniversite senatolarınca belirleneceğini kaydeden Akbulut, ‘‘Gerekiyorsa Anıtkabir'e cüppelerimizle yürürüz. Kızılay'da yürürüz. Yayımlayacağımız deklarasyonu mektup haline getirip, cumhurbaşkanına, başbakana ve bakanlara gönderebiliriz. Bazı acil önlemleri almaları için belli bir süre tanıyabiliriz’’ diye konuştu.
BİZ NE YAPALIM?
Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi ve ÖES Genel Başkanı Doç. Dr. Hayri Kozanoğlu, rektörlerin geç de olsa öğretim üyelerinin sıkıntılarını anladığını belirtti.
Kozanoğlu, ‘‘Rektörler de öğretim üyelerinin üretemeyeceğini artık gördü. Ancak rektörlerin talep ettikleri ücretler de öğretim üyelerinin sıkıntısını çözmüyor. Nasıl bir patron, fabrikasındaki işçisine, yeniden üretime geçmesi için geçimini sağlayacak asgari ücreti veriyorsa, rektörler de öğretim üyelerinin yeniden üretmeye başlamaları için asgari miktarı istiyor’’ dedi. Memur maaşlarında düzenleme öngören KHK'nin süresinin dolmasına az bir süre kaldığını kaydeden Kozanoğlu, öğretim üyelerinin özlük haklarında yeterli bir iyileştirmenin yapılmaması durumunda bir dizi eylemi uygulaya koyacaklarını bildirdi. Kozanoğlu, ‘‘Bu koşullarda bizler gelecek ders yılında çalışamayız’’ dedi.
En ucuz profesör Türkiye'de
Ekonomik krizle birlikte maaşları 700 dolar düzeyine inen Türk profesörlerin maaşları yabancı meslektaşlarının çok gerisinde kaldı.
Memur maaşlarına enflasyon farkının yansıtılmasının ardından birinci derecedeki bir profesörün maaşı 754 milyon 103 bin, 7 derecedeki bir araştırma görevlisinin maaşı da 315 milyon 942 bin liraya yükselirken, maaşlar dolar karşısında önemli ölçüde değer kaybetti. Ekonomik kriz öncesinde 1000 dolar düzeyinde olan profesör maaşı yaklaşık 700, araştırma görevlisi maaşı da 300 dolar düzeyine geriledi.
Maaşların dolar karşısında değer yitirmesi, Türk akademisyenlerinin maaşları ile yabancı meslektaşlarının maaşları arasında 4-5 katlık farkların oluşmasına yol açtı. Türkiye'de bir profesörün yıllık kazancı, ders ücretleri ile birlikte 10-12 bin dolar düzeyinde kalırken, ABD'de bir profesör yılda 67 bin 415 dolar, bir doçent ise 49 bin 695 dolar kazanıyor. Ayrıca, profesörler Avustralya'da 68 bin 11 dolar, İngiltere'de 45 bin 176 dolar, Kanada'da 51 bin 41 dolar, Güney Afrika'da ise 33 bin 918 dolar elde ediyor. Türkiye'deki profesör maaşları bazı ülkelerin öğretmen maaşlarının bile çok gerisinde kalıyor. Öğretmenler Japonya'da yıllık 52 bin 867, İsveç'te 50 bin 508, ABD'de 42 bin 185, Avustralya'da 36 bin 175, İtalya'da 28 bin 465, Yunanistan'da 28 bin 521, Meksika'da 19 bin 346, Brezilya'da 15 bin 522 dolar kazanıyor.