Oluşturulma Tarihi: Eylül 24, 2008 00:00
1 Ekim 2008 tarihinden itibaren; "Erken Ödeme İndirimi" adı altında yeni bir uygulama başlıyor. Erken ödeme indiriminden yararlanacak olanların bazıları aşağıda sıralanmıştır.
Ticari Kazanç Elde Edenler (Bakkal, kasap, manav, kuruyemişçi, konfeksiyoncu, lokantacı, kuyumcu, yedek parçacı, mobilyacı, kitapçı, kırtasiyeci, tamirci, taksici, minibüsçü ve diğer nakliyeci vb.)
Serbest Meslek Kazancı Elde Edenler (Avukat, doktor, mimar, noter, sanatçı, muhasebeci, mali müşavir vb.)
Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkár siciline kayıtlı olan esnaf ve sanatkárlar
Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyeleri,
Köy ve mahalle muhtarları,
İsteğe bağlı sigortalı olanlar
NASIL UYGULANACAK?
Erken ödeme indiriminde "360 günlük bir sınırlama" söz konusu olup, daha uzun süreli erken ödeme indirimi uygulaması olmayacak.
Erken ödeme halinde, erken ödenen prime her ay için yüzde 4 indirim uygulanacak. İndirim hesaplanırken, aylık yüzde 4 oranına göre, günlük indirim hesaplaması da yapılabilecek. Örneğin, prim 6 ay 18 gün erken ödenmişse, indirim de ay ve gün olarak hesaplanacak.
İndirim uygulanacak sürelerin hesabında, bir ay 30 gün olarak kabul edilecek. Erken ödeme indirimi tutarı, prime esas kazançtan indirilmeyecek.
YEŞİL KART KALKIYOR
Yeşil kart uygulaması, 2 yıl sonra bitecek.
DUL EŞİN AYLIĞI DÜŞECEK
Çalışan dul eşe bağlanacak olan aylık, yüzde 75’ten yüzde 50’ye inecek.
BAĞ-KUR’LUYA BORÇLANMA
Bağ-Kur sigortalılığı niteliği taşıdığı halde Sosyal Güvenlik Kanunu’nun yürürlüğe gireceği tarihe kadar Bağ-Kur kayıt ve tescillerini yaptırmayanların hak ve yükümlülüğü, Kanunun yürürlük tarihinden ( 1 Ekim 2008) itibaren başlayacak.
Ancak Bağ-Kur sigortalılığı, Kanunun yürürlük tarihinden itibaren başlatılanlar, 4.10.2000 tarihi ile sigortalılıklarının başlatıldığı tarih arasındaki vergi mükellefi oldukları süreleri borçlanabilecekler.
BANKA SANDIKLARI KALKIYOR
Banka sandıkları Sosyal Güvenlik Kurumu’na devredilecek.
ÇALIŞAN EMEKLİNİN AYLIĞI KESİLECEK
Dün de açıkladığımız gibi, 1 Ekim 2008’den itibaren ilk kez sigortalı olarak işe başlayanlar, emekli olduktan sonra ücretli olarak çalışırlarsa, emekli aylıkları kesilecek. Yasa yürürlüğe girmeden yani 1 Ekim 2008’den önce sigortalı olanlar, emekli olduklarında destek primi ödeyerek, başka bir işte çalışabilecekler.
MEVCUT EMEKLİLERİN MAAŞI DÜŞECEK Mİ?
Mevcut emeklilerin telaş etmesine gerek yok. Almış oldukları aylıkta herhangi bir düşüş olmayacak.
Bordrodaki ücret emeklilikte önemli
YENİ sistemde, emekli aylığı; üzerinden prim ödenen kazanç tutarı ne kadar yüksek ise, o kadar yüksek olacak.
Yeni sistem yüksek emekli aylığı için; uzun süre prim ödemeyi ve yüksek kazanç bildirmeyi teşvik ediyor.
Bu aşamada, özellikle işçi statüsünde çalışanların, yeni dönemde kendilerine yapılan tüm ödemelerin ücret bordrosunda gösterilip gösterilmediğini kontrol etmelerinde yarar var.
Yeni düzenlemenin, asgari ücret üzerinden bildirimde bulunup, daha yüksek ücret ödenmesini, bir ölçüde engellemesi bekleniyor.
Emekli aylığını bağlama oranı düşecek
AYLIK bağlama oranı düşecek. Sigortalılara, ilk 10 yılda her yıl için yüzde 3.5, sonraki 15 yılın her yılı için yüzde 2, sonraki her yıl için yüzde 1.5 olarak uygulanan aylık bağlama oranı, ilk yıldan itibaren yüzde 2 olarak uygulanacak. Buna göre, 30 Nisan 2008 tarihinden sonra işe başlayan işçilere, 10 puan daha düşük aylık bağlanacak. Örneğin 25 yıl prim ödeyip emekli olacak bir işçiye yüzde 65 yerine, yüzde 50 oranında aylık bağlanacak.
EMEKLİLİK YAŞI ARTIYOR
Emeklilik için şu anda kadınlarda 58, erkeklerde 60 olan yaş sınırı, kademeli olarak artacak ve 2048 yılından itibaren, kadın ve erkek 65 yaşından itibaren emekli olabilecek. SSK’lılarda emeklilik için aranan prim ödeme gün sayısı, 7 bin günden 7 bin 200 güne çıkarıldı.
4/a’lı, (b) li veya (c) li olacaksınız
4/a: Yıllardır SSK’lı olarak adlandırılan kesimin yani bir işverene bağlı olarak çalışan kişilerin yeni adı!..
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun "sigortalı sayılanlar" başlıklı 4. maddesine göre; "Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar", 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren, "SSK’lı" olarak değil "4/a’lı" olarak adlandırılacaklar.
Daha açık bir anlatımla, milyonlarca işçi, "SSK’lıyım" demek yerine "4/a’lıyım" diyecekler.
PEKİ 4/b VE 4/c NE?
Yeni düzenlemeye göre 4/b’liler; daha önce Bağ-Kur’lu olanları ifade ediyor.
Kendi adına bağımsız çalışan esnaf, sanatkar, tüccar, serbest meslek erbabı, bundan böyle, "Bağ-Kur’luyum" demek yerine "4/b’liyim" diyecekler.
4/c’yi artık tahmin ediyorsunuz; onlar da TC Emekli Sandığı’na bağlı, Devlet memurları... Bunlar da, kendi sigortalılık durumlarını ifade ederken "4/c’liyim" diyecekler.
Esnaflık yapan kadına doğum yardımı geldi
MEVCUT sistemde, Bağ-Kur’lu esnaf kadın doğum yaptığında sağlık hizmetlerinden yararlanabiliyor ancak, doğum nedeniyle dükkanını açamadığı günlerde, hiçbir haktan yararlanamıyordu.
Yeni sistemde, esnaflık yapan kadınlara, doğum öncesi ve sonrasında, sekiz hafta üzerinden toplam 16 hafta için "işgöremezlik ödeneği" verilecek. Yapılacak ödeme ise, beyan edilen prime esas kazancın, üçte ikisi olacak.
Doğum yapan kadına 4 yıl borçlanma hakkı
SİGORTALI kadınlara, ücretsiz doğum ya da analık izin süreleri ile 4/a (SSK) kapsamındaki sigortalı kadınlara ayrıca doğum yaptıkları tarihten itibaren çalışmadıkları iki yıllık süreyi borçlanma hakkı verildi. Bu hak en çok iki çocuk için kullanılabilecek. Böylece kadınlara, doğumdan sonraki çalışmadıkları dönemi dört yılı geçmemek üzere borçlanarak emekliliğe saydırma imkanı tanınmış oldu. Bu haktan Bağ-Kur’lu kadınlar ile memurlar yararlanamıyor.
Ölüm aylığında süre memurlar açısından 1800 güne indirildi
SOSYAL Güvenlik Yasası ile ölüm aylığına hak kazanma koşulları yeniden düzenlendi.
Devlet memurları açısından ölüm aylığına hak kazanmada gerekli olan prim gün sayısı 3600 günden 1800 güne indirildi.
SSK’lılarda ise her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıllık sigortalılık süresi ve 900 prim günüyle ölüm aylığı bağlanabilecek.
Bağ-Kur’lularda ise mevcut 1800 gün prim ödemiş olma koşulu değişmedi.