Plastik sözü!

YAPILAN bazı tahminlere göre önlem alınmadığı takdirde 2050 yılında okyanuslarda balıktan fazla plastik atık olacak. Araştırmalar okyanuslarda 150 milyon tondan fazla plastik atık bulunduğunu gösteriyor. 2016 Dünya Ekonomik Forumu’nda sunulan “Yeni Plastik Ekonomisi” raporuna göre, “Böyle devam ederse okyanuslarda 2025’e kadar her 3 ton balığa karşılık 1 ton plastik atık ve 2050 yılına kadar (ağırlık olarak) balıktan fazla plastik atık olacak.” Bu durum, günlük hayatımızda en çok kullandığımız malzemeler arasında yer alan plastikle ilgili yeni çözümler üretilmesi gerektiğini ortaya koyarken, şirketlerin de artık plastik ambalajlar konusunda daha sorumlu davranmaya başladığı görülüyor. Tüm dünyadaki gıda ve içecek imalatçıları ve perakendecileri, plastik ambalajların çevreye verdiği zararlar konusunda kamuoyunda giderek artan kaygılardan dolayı yoğun baskı altında. Greenpeace’in açıklamasına göre, dünya çapında bir milyondan fazla kişi büyük şirketlere tek kullanımlık plastik malzemelere son verme çağrısında bulundu. Son olarak İngiltere’de, Unilever, Nestle, Procter & Gamble (P&G) ve Coca-Cola’nın da aralarında bulunduğu 42 şirket, çevre kirliliği konusundaki baskılar karşısında, plastik ambalaj kullanımını azaltma taahhüdünde bulundu. Şirketler, ülkede tek kullanımlık plastik ambalajların gereksiz tüketimine son vermek için hedef tarih olarak 2025’i belirledi.

AMBALAJ KİRLİLİĞİNE SON
İngiltere hükümeti daha önce önümüzdeki 25 yıl içinde plastik atık miktarını azaltmak için uzun vadeli bir plan açıklamıştı. Ancak son zamanlardaki girişimlerin çoğu, BBC’nin Blue Planet II programında, çevre kirliliğini gözler önüne sermesiyle başladı. Şirketlerin bu inisiyatiflerinin arkasında da WRAP adlı sürdürülebilirlik grubu var. WRAP’in başlattığı plastik anlaşmasına katılan şirketler 2025’e kadar, kullandıkları plastik ambalajlarının yüzde 100’ünün de çok kullanımlık, dönüşebilir ya da çürüdükten sonra gübre olarak kullanılabilir nitelikte olacağını taahhüt ettiler. Bir başka hedef de, plastik ambalajların yüzde 70’inin dönüşüm veya gübreleşme işleminin fiilen gerçekleşmiş olması ve her tür plastik ambalaj malzemesinin en az yüzde 30’unun önceden dönüştürülmüş olması. WRAP CEO’su  Marcus Gover, “Plastiğin hem değerini koruyarak hem de atıklarıyla gezegenimize verdiği zararı sınırlayarak, bu malzemenin geleceğine yeni bir biçim vermek  için elimizde, hayatta bir kere geçecek bir fırsat var” dedi. P&G, geçtiğimiz günlerde açıkladığı ‘2030 Sürdürülebilirlik Hedefleri’ kapsamında, bu tarihe kadar tüm ambalajların yüzde 100 geri dönüştürülebilir veya yeniden kullanılabilir olmasını amaçlıyor. P&G Global Bulaşık Deterjanı ve Avrupa Ev Bakım Kategorisinden Sorumlu Başkan Yardımcısı Elvan Önal, bu hedefe, tüketici-sonrası geri dönüşebilir (PCR) plastik ve deniz/plajlardan toplanarak üretilen plastik şişelerde ambalajlanan bulaşık deterjanı gibi sürdürülebilir yenilikler sunarak ulaşmak istediklerini anlatıyor.

PLAJDAKİ ATIK PLASTİKTEN ŞİŞE
İstanbul’da bir araya geldiğimiz Önal, dünyanın sorunlarına tek başına çözüm üretmenin mümkün olmadığını, anlamlı bir ilerleme kaydetmek için bir yandan inovasyon, diğer yandan işbirliklerinin gerekli olduğunu söylüyor. Geri dönüşüm şirketi TerraCycle ve Fransız Suez’le yaptıkları ortaklık neticesinde plaj plastiğinden imal edilen, dünyanın ilk geri dönüştürülmüş bulaşık deterjanı şişesini ürettiklerini anlatan Önal, “Avrupa’da satılan saç bakım ürünü şişelerimizin yüzde 99’unda dörtte bir oranında tüketici-sonrası geri dönüşebilir içerik oranına ulaşmayı ve tüketicilere daha sürdürülebilir seçimler yapma şansı sunmayı hedefliyoruz” diyor.

TÜKETİCİ DUYARLI
AMBALAJLARIN kritik önemde olduğunu kaydeden Önal, “Artık çok daha fazla tüketici satın aldığı ürünün ambalajı konusunda duyarlı. 2025 itibariyle ana paketleme platformlarımızın tümüyle geri dönüştürülebilir ve yeniden kullanılabilir hale gelmesini amaçlıyoruz” diyor. P&G, plastik kullanımı ve ambalaj konusundaki hedeflerinde yalnız değil. Giderek büyüyen plastik sorununa karşı birçok şirketin son dönemde değişim hedefi koyduğu görülüyor. Coca-Cola, “World Without Waste (Atıksız Dünya)” girişimiyle 2030’a kadar, dünya genelinde sattığı her şişe veya teneke kutu için bir şişe veya teneke kutuyu geri kazanarak, birden fazla kullanım ömrü olmasını sağlamayı amaçlıyor. Yüzde yüz geri dönüştürülebilir ambalaj kullanma sözü verenler arasında McDonald’s ile Evian gibi isimler de var. Henkel de okyanus ve nehirlerin plastik atıklardan temizlenmesi, bu atıkların ise geri dönüşüm sonucunda yine Henkel bünyesinde değerlendirilmesi için Waste Free Ocean ile işbirliği başlattı. Ellen MacArthur Vakfı’na göre, dünyadaki plastik ambalajların yüzde 95’i sadece bir kez kullanılıyor. Ayrıca, geçen 80 yıl içerisinde sekiz milyar tondan fazla plastik üretmişiz.