Piyasalarda 'müzakere' hareketliliği

Dünyanın gözü bugün Rusya ve Ukrayna heyetlerinin Dolmabahçe’deki Cumhurbaşkanlığı Çalışma Ofisi’nde yapılan tarihi müzakerelerdeydi. Rusya ve Ukrayna heyetleri arasında bugünkü müzakere sona ererken, görüşme sonrası açıklamalar geldi. Ukrayna heyeti, "Türkiye de garantör olsun" derken; Rusya Savunma Bakanlığı "Kiev ve Çernihiv’de operasyonlar duracak" şeklinde belirtti. Piyasalarda, Rusya ve Ukrayna savaşına yönelik haber akışları sonrası risk iştahı yükselirken, güvenli varlıklardan çıkışlar yaşandı.

Ukrayna savaşına yönelik gelişmeler sonrası küresel borsa endeksleri yükselişlerini hızlandırırken; Borsa İstanbul’da buna paralel hareket etti. Güne 2 bin 181 puan seviyesinden başlayan Borsa İstanbul 100 endeksi (BIST 100), yükselişini hızlandırarak en yüksek 2 bin 220 puanı gördü. BIST 100 saat 16:24 itibarıyla yüzde 1,75 oranında yükselişle 2 bin 209 puan seviyesinde hareket ediyor. Endeks gün içerisinde en düşük ise, 2 bin 181 puanı gördü.

PİYASALAR HAREKETLENDİ

Ukrayna ve Rusya arasında yapılan görüşmelerin süreceğine dair beklentilerle yatırımcılar riskli varlıklara koşarken; güvenli limanlardan çıktı. Altının ons fiyatı, bu gelişmelerin etkisiyle haftanın ikinci işlem gününde 1890 dolar seviyesine kadar gerilerken; böylelikle yaklaşık 1 ayın en düşük seviyesini gördü. Altının ons fiyatı güne 1922 dolar seviyesinden başlarken; gün içerisinde en yüksek 1929 doları görürdü ve şu dakikalarda yüzde 1,19 oranında düşüşle 1899 dolarda hareket ediyor.

Brent petrolün varil fiyatı, yapıcı müzakereler sonrası 102 dolara kadar değer kaybederken; dolar endeksi güç kaybetti. Dolar, Ruble karşısında 25 Şubat'tan bu yana ilk defa 83 seviyesinin altına sarktı. Avrupa borsa endekslerinde yükseliş ise yüzde 3'e yaklaştı.

Dünyada doların değer kaybetmesiyle dolarTL'de düşüşe geçerken, dolar 14,5320 TL seviyesine kadar geriledi.

BORSALARDA YÜKSELİŞ SÜRER Mİ?
Eral Karayazıcı - Inveo Portföy Fon Yönetim Müdürü

Ukrayna-Rusya hattında uzlaşma yönünde kaydedilen ilerleme sert piyasa etkisi yarattı. Avrupa liderliğinde borsa endeksleri ve Euro değer kazanırken petrol gümüş ve altın değer kaybetti.

Henüz olası bir uzlaşma yeterince fiyatlandı denecek noktada değiliz. Avrupa endekslerinde her ne kadar bugün dolar bazında ortalama yüzde 4 yükseliş yaşansa da mart performansları ancak yüzde 1,5'e ulaştı. Yılın ilk çeyreğinde ise halen eksi yüzde 8'deler.

Ukrayna savaşı nedeniyle Covid'in etkisini yitirmesini kutlayamayan borsa endeksleri haber akışına duyarlı kalmayı sürdürecekse de, negatif gelişmeler yaşanmadıkça yukarıda kat edilebilecek yüzde 15-20 kadar bir alanın varlığından ve BIST adına da destekleyici olacağından bahsetmek mümkün. 

ONS ALTINDA 3 SENARYO
Yusuf Kavak – Işık Menkul Araştırma Müdürü

Rusya ve Ukrayna heyetleri arasında İstanbul’da başlayan yeni tur müzakereler öncesinde, dün Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov’un yapmış olduğu açıklamalar; risk iştahına olumlu yansımış ve bu bağlamda riskli varlıklara yeniden gelen taleple borsalarda yükselişler ortaya çıkmıştı. Keza, Rusya’nın enerji ihracatında Ruble’yi kullanmak istemesine; G7 tarafından, mevcut sözleşmeler dayanak gösterilerek yapılan veto da; enerji fiyatlarını düşürmenin yanı sıra, küresel çaptaki riskleri de azalttı. Buna paralel olarak da, yatırımcıların güvenli liman talebi azalınca; ons altın satış yedi. Ayrıca Fed ve ECB’nin, jeopolitik risklere rağmen sıkılaştırmaya dönüşten taviz vermemesi ve özellikle de Fed’in hızlı bir sıkılaştırmaya yönelmesiyle tahvil faizleri cephesinde görülen yükselişler de; ons altını baskı altına almakta.

Tüm bu gelişmeler ışığında, bundan sonraki süreçte de; Rusya-Ukrayna müzakerelerinin durumu ve majör merkez bankalarına yönelik sıkılaştırma beklentileri ile fiyatlamalar büyük oranda şekil bulacaktır. Sahada tam olarak istediğini alamayan Rusya’nın, ayrıca çok ciddi ekonomik yaptırımlarla karşı karşıya oluşu; Putin’in elini hayli zayıflatıyor. Ancak, İstanbul’da bugün ve yarın yapılacak olan müzakerelerin hemen sonuca ulaşma ihtimali de; Rusya Savunma Bakanı Şoygu’dan gelen bazı tedirgin edici açıklamalar (Ukrayna’daki askeri operasyonun ana görevinin Donbass’ı özgürleştirmek olduğu, NATO’nun Ukrayna’ya askeri destek vermesi halinde de gerekli cevabın verileceğinden bahsetti) düşünüldüğünde biraz zayıf gözüküyor.

Her hâlükârda, bundan sonraki süreçte Ons Altın fiyatlamaları için üç ana senaryo üzerinde durmakta fayda var.

1) Müzakerelerden geçici de olsa bir ateşkes çıkması ve majör merkez bankalarının(ki o zaman; son Para Politikası toplantısında faiz artırımlarına devam edeceğinin sinyalini veremeyen BoE de, faiz artırım sürecine devam edebilir) hızlı bir parasal sıkılaştırma içerisine girmeleri

2) Müzakerelerden bir çözüm çıkmaması ile yeniden savaş ortamında dönülmesi, buna karşın; yine Fed ve ECB’nin sıkılaştırmaya geçiş sürecini işletmesi

3) Müzakerelerden sonuç çıkmaması ile yeniden savaş ortamına dönülmesi. Bu kapsamda, küresel ekonomiden beklenen bozulmaları göz ardı edemeyerek; majör merkez bankalarının da sıkılaştırma hızını ılımlaştırması

Majör merkez bankalarının son toplantılarında zaten; jeopolitik risklerde en kötü süreç olan savaş ve buna paralel olarak Rusya’ya yöneltilen yaptırımların etkileri ile küresel ekonomik görünüme dair riskler tartışmalara dahil olmuştu.  Merkez bankalarının ana hedefinin enflasyonla mücadele olduğu da düşünülürse; üçüncü senaryoyu -çok büyük yeni risk artışları olmadığı sürece- kapsam dışında tutabiliriz.

Bir ve iki numaralı senaryolara bakıldığında ise; birinci senaryo, yani müzakerelerde geçici ateşkes vb. olumlu bir sonuç alınması ve majör merkez bankalarının hızlı bir sıkılaştırma patikasında ilerlemesi durumunda; Ons Altın’daki satışların hızlanması beklenebilir. Bu durumda, Ons Altın 100 Doları aşan satış baskısı görülebilir.  İkinci senaryo, yani müzakerelerden bir çözüm çıkmaması ile yeniden savaş ortamında dönülmesi, buna karşın; yine Fed ve ECB’nin sıkılaştırmaya geçiş sürecini işletmesi durumunda ise; küresel ekonominin daha da fazla zarar göreceği beklentisi ile borsalarda yeni bir satış baskısı ortaya çıkıp, Ons Altın’ın da aralarında bulunduğu güvenli limanlara hızla bir talep gelebilir. Bu durumda da, Ons Altın’da 2000 Dolar seviyesi üzerine yeniden yerleşme görülebilir.

Teknik olarak da, son iki günde oluşan geri çekilmelerin devamında; 1906-1902 destek bariyeri ilk etapta önem arz edecek. Burası kırılacak olursa; önce 1877 Dolar, sonra 1850 Dolar destek bölgelerine doğru ilk etapta salınım görülebilir. Öte taraftan, 1906 üzeri kalıcılıkta yeniden görülebilecek yukarı yönlü hareketlerde ise; 1927-1935 direnç bariyerini ilk etapta takipte olacağız. Buranın aşılması durumunda ise; 1969 seviyesine doğru alıcılı işlemler ivme kazanabilir.