Güncelleme Tarihi:
DÜNYA borsalarını önceki gün altüst eden fırtına dün Çin Merkez Bankası’nın faiz indirme hamlesiyle mola verdi. Dün de yüzde 8 düşen Çin Şangay Borsası’ndaki satış dalgasına karşı Çin Merkez Bankası politika faizini 25 baz puan indirdi. Zorunlu karşılık oranlarını da 50 baz puan düşüren Çin Merkez Bankası böylece kasımdan bugüne beşinci kez faiz indirimine gitmiş oldu. Çin Merkez Bankası’nın hamlesi sonrası 1 yıllık gösterge kredi faizi oranı yüzde 4.6, 1 yıllık mevduat faizi yüzde 1.75 oldu. Banka borç verme faiz oranı da 25 baz puan indirildi. Banka ekonominin sıkıntılarına yönelik adımlarının da süreceğni açıkladı. Çin’de mevduat faiz oranı tavanı da 1 yıldan fazla süreyle kaldırıldı. Çin Merkez Bankası açıklamasında “Ekonomi aşağı yönlü baskı altında kalmaya devam ediyor. Zorunlu karşılıklardaki indirim uzun vadeli likidite sağlamayacak, ekonomiyi destekleyecek. Faiz oranlarındaki yukarı yönlü baskının zayıf olması faiz reformu için fırsat yaratıyor. Sağlıklı ve istikrarlı ekonomik büyümeyi desteklemek için para arzı ve kredi büyümesi makul ölçülerde tutulacak” denildi.
BORSALAR YUKARIDA
Çin’in kararının ardından önceki günkü sert düşüşte kaybettiğini tepki alımlarıyla geri almaya çalışan dünya borsaları nefes aldı. Avrupa borsaları yüzde 4’e varan yükselişler yaşarken Borsa İstanbul yüzde 3’e yakın yükseliş yaşadı. BIST 100 endeksi günü yüzde 3.04 yükselişle 73 bin 509 puandan kapattı. Dolar 1.92 liranın altına inerken Euro’da 3.35 lira seviyeleri görüldü. ABD 10 yıllık tahvil faizi yüzde 2.0539’dan 2.0679’a yükselirken, Euro/dolar paritesi de 1.15’in altına geriledi. Karar sonrasında altın 1.147 dolara gerilerken petrolde de günlük yükseliş yüzde 3.5’i buldu.
Önceki gün Çin’in ve diğer gelişen ülkelerin büyüme problemlerinin küresel ekonomiyi tehdit edeceği algısı domino etkisi yaratmış ve tüm dünya piyasaları büyük bir çöküşe girmişti.
ZENGİNLERİN KAYBI 124 milyar dolar
DÜNYANIN en zengin kişileri, küresel piyasalardaki düşüşün etkisiyle pazartesi günü 124 milyar dolar kayıp verdi. Haftanın ilk işlem gününde yaşan küresel satış dalgası Standard & Poor’s 500 Endeksi’nin yaklaşık 4 yıldan bu yana ilk kez düzeltmeye itti. 24 milyarderin serveti pazartesi günü on basamaklı sayılardan daha yüksek miktarda düşüş gösterdi. Bloomberg Milyarderler Endeksi verilerine göre Bill Gates’in serveti 3.2 milyar dolar ve Jeff Bezos’un serveti 2.6 milyar dolar geriledi. Meksika’da Carlos Slim 1.6 milyar dolar kaybetti. Slim’in varlıkları, endeksin 2012’de data toplamaya başladığı zamandan bu yana en düşük seviyeye indi. Milyarderler geçtiğimiz hafta da 182 milyar dolar kayıp vermişti.
ÇİN NEDEN ÖNEMLİ?
Emtiada dünya lideri: Çin’in dünya emtialarının en büyük müşterisi. Kömürün yüzde 50’si, alüminyumun yüzde 48’i, nikelin yüzde 47’si, çinkonun yüzde 45’i, bakır, demir ve kurşunun yüzde 44’ü, platinin yüzde 30’u, paladyumun yüzde 20’si, petrolün yüzde 15’i, doğalgazın yüzde 8’i Çin’e satılıyor.
İhracatın yüzde 15’i Çin’e: 35 ülke ihracatının yüzde 15’inden fazlasını Çin’e yapıyor.
İthalatın liderlerinden: Çin geçen yıl toplamda 1 trilyon 958 milyar dolarlık ithalat yaptı. Sadece Güney Kore’den yapılan ithalat 190 milyar doları buldu.
Tahvil alıcısı: ABD hazine tahvillerinin yüzde 20’sini Çin elinde tutuyor. ABD Hazine Bakanlığı verilerine göre, Haziran 2015’de söz konusu tahvillerin maddi karşılığı 1 trilyon 271 milyar doları buluyor.