Piyasalar yeni kriz korkusuyla allak bullak
Güncelleme Tarihi:
Avrupa'daki borç krizinin yayılmaya devam etmesi ve başta ABD'deki yavaşlama olmak üzere küresel ekonominin yeniden durgunluğa gireceği endişesi piyasalara büyük satış getirdi. Gelişmelerin ardından içeride Merkez Bankası'nın ardı ardına aldığı önlemler de piyasaları tatmin etmedi. Dolar/TL 1.75'i gördü.
Hafta içinde küresel çapta olumsuz gelen imalat ve tüketim verileri sonrasında Merkez Bankalarının açıkladığı likiditeyi artırıcı önlemlerin de çok etkili olmaması, son işlem günlerinde yaşanan satışını hızlanmasına neden oldu.
Başçı: Döviz satış miktarı artırılabilir
ABD borsaları dün 2008 krizinin başlangıcı sayılan Lehman Brothers'ın battığı günün sonrasında yaşadığı düşüşten daha sert gerileme yaşadı. S&P 500 Endeksi yüzde yüzde 4.8 düşerken, Dow Jones yüzde 4.31 değer kaybıyla Aralık ayındaki seviyesine geldi. Nasdaq'da da yüzde 5.05 değer kaybı yaşandı.
ABD borsalarındaki bu düşüş Asya'da devam etti. Japonya'da Nikkei 225 Endeksi yüzde 3.71 ile son dört ayın en düşüğüne gelirken, Hong Kong Hang Seng Endeksi de yüzde 4.72 değer kaybetti. Avustralya borsasında da yaşanan yüzde 3.8'lik azalış, bu piyasada hisse senetlerini son iki yılın en düşük seviyesine çekti.
Asya piyasalarının ardından Avrupa'da yüzde 3'e yaklaşan satışlar görüldü.
İMKB'DE TÜM HİSSELER EKSİDE AÇILDI
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Ulusal 100 Endeksi de açılışla birlikte yüzde 3.5'in üzerinde kayıpla son 13 ayın en düşük seviyesine geldi. İMKB 100'deki tüm hisseler güne ekside başlarken, Endeks ilk seansı yüzde 3.3'lük kayıpla 57,366 puandan kapattı. Şu andaki kayıp ise yüzde 3 civarında bulunuyor.
PİYASA BAHANE ARIYORDU
ING Bank’ın gelişmekte olan ülkelerden sorumlu analisti Simon Quijano-Evans, küresel piyasalardaki mevcut dalgalanma ve Türkiye Merkez Bankası'nın kararlarını değerlendirdiği notta, yatırımcıların pozisyonlarını kapatmak için bir bahane aradığını, bunda da ABD’den gelen olumsuz veriler ve işsizlik verisinin tetikleyici olduğunu söyledi.
Quijano-Evans, “Türkiye Merkez Bankası’ndan dün verilen mesaj oldukça netti. Yetkililer, Türk lirasında güçlü iyileşme istemiyor. Ancak aynı zamanda döviz kuru oranlarına da ince bir ayar vermek istiyor” dedi.
Barclays Bank'tan geçilen bir araştırma notunda gelişmelerle ilgili yapılan değerlendirme ise "Geçen hafta piyasalarda ortaklaşa bir geri çekilme yaşandı. İkinci çeyrekteki hafif toparlanma üçüncü çeyrekte beklenildiği gibi bir sıçrama yaşanacağına dair işaret vermiyor" denildi.
Yatırımcıların gözü bugün ABD'den gelecek tarım dışı işsizlik verisinde olacak. Uzmanlar işsizlik rakamının, iyi gelmemesi durumunda satışların devam edeceğini tahmin ediyor.
Düşüşlerde en büyük etken ise yatırımcıların özellikle Avrupa'da borç sorunun İtalya ve İspanya'ya sıçramaması için alınan önlemlerin yetersiz olduğuna inanması ve küresel ekonomide yavaşlama işaretlerin gelmesi olarak gösteriliyor.
Gelişmeler kur tarafında da etkili olurken. Euro/dolar paritesinde, dolar lehine bir hareket görülüyor. Parite düne göre yüzde 0.2'lık geri çekilmeyle 1.41'in hemen üzerinde seyrediyor.
İçeride ise Merkez Bankası'nın yabancı para cinsinden munzam karşılıkları azaltması kurdaki yükselişi ilk anda frenledi. Ancak daha sonra döviz satış ihalesi miktarının açıklanmasından sonra dolar/TL yüzde 1'e yaklaşan yükselişle 1.75'in üzerine çıktı. Euro/TL ise haber sonrasında 2.45'li seviyelerden, 2.47'ye doğru hareketlendi.
BAŞÇI: MİKTAR ARTABİLİR
Piyasalardaki dalgalı seyir sonrasında bir açıklama gönderen Merkez Bankası Erdem Başçı, döviz satış ihalelerinde artış, döviz karşılıklarında da daha fazla azalış gelebileceğini söyledi. Bu açıklama sonrası kurdaki ateş biraz azaldı ve dolar/TL 1.74'ün, euro/TL ise 2.46'nın altına geriledi.
PETROL VE ALTIN
Küresel büyüme endişeleri emtia ve değerli metal piyasasında da etkili oluyor. Tüketimin azalacağı beklentisiyle, ABD tipi ham petrolün varil fiyatı yüzde 3.5'i aşan kayıpla 83 dolar seviyesine geldi. Ancak daha sonra İran'da bir petrol boru hattında patlama yaşandığı haberiyle petrol yeniden yükselerek 86 dolara çıktı. Brent tipi petrolün varil fiyatı da yüzde 5'i aşan kayıpla Şubat'tan beri gördüğü en düşük seviye olan 105 doların altına indikten sonra İran da gelen haberle 108 dolara yükseldi.
Son günlerin gözde yatırım aracı güvenli liman altın da satışlardan olumsuz etkilendi. Dün 1,682 dolarla tarihi rekorunu gören altın daha sonra gelen satışlarla 1,650 doların altına kadar geldi. Normal şartlarda böyle hareketli günlerde hızlı yükselen altındaki yükseliş önce sınırlı kaldı. Ancak daha sonra altının onsu 1,660 doların üzerine çıkarak 0.5 değer kazandı.
Altın fiyatları içerde daha hareketli seyrediyor. Dolardaki yükselişin de etkisiyle Cumhuriyet altınının Kapalıçarşı'da satış fiyatı 625 lirayı geçerek rekor kırmış durumda.