Hurrem ŞATIROĞLU
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 07, 2001 01:35
Merkez Bankası haftaya 5 puanlık faiz indirimi operasyonuyla başladı. Bunu operasyon temmuz enflasyonu moraliyle yapılırken, piyasaya Başbakan Yardımcısı Mesut Yılmaz'ın ortaklarıyla arasını gerginleştiren kongre mesajları etken oldu. Sonuçta dolar 11 bin lira yükseldi, borsa yüzde 2.3 düştü.
Merkez Bankası beklenen kritik kararını dün aldı ve gecelik faizlerin 5 puan düşürülerek, yüzde 62'ye çekildiğini açıkladı. Ancak, Başbakan Yardımcısı Mesut Yılmaz'ın ANAP Kongresi'nde yaptığı, ‘‘Türkiye'nin son 10 yılını heba ettiler. Değişimi engellemek isteyenler var’’ şeklindeki açıklamalarına, koalisyonun diğer ortaklarından da sert yanıt gelince, piyasalar yeniden ‘‘siyasi kriz’’ tedirginliğine girdi. Dün, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB), bazı aracı üyelerin İMKB-30 hisselerindeki net alışlarına karşın, ikinci seanstaki satışlarla 232 puan gerileyip 9.868 puandan kapandı. Merkez Bankası
dolar satış kuruysa, 1 milyon 340 bin lira olan cuma kuruna göre 11.645 lira yükselip 1 milyon 352 bin lira oldu.
Bono ve tahvil piyasasındaki yıllık bileşik oranlar, cuma gününe göre 3 puana varan gerilemeler kaydetti. Bu piyasanın en fazla işlem gören kağıdı olan 6 Mart 2002 vadeli bonunun dünkü yıllık bileşik oranı yüzde 89.72'den, yüzde 87.47'ye indi.
Merkez Bankası'nın enflasyon, IMF'nin kararları ve program hedefleri doğrultusunda bu hafta içinde faizleri düşüreceği tahmin ediliyordu. Bu çerçevede, piyasadaki fazla likiditenin çekilmesi için belirlenen bankalararası para piyasası ve İMKB Repo, Ters Repo Pazarı faiz oranları dünden itibaren gecelikte yüzde 67'den yüzde 62'ye, 7 günlük vadede yüzde 71'den yüzde 68'e ve 14 günlük vadede de yüzde 72'den yüzde 69'a düşürüldü.
Dünkü faiz operasyonundan sonra piyasalarda ilgi, Hazine Müsteşarlığı'nın bugün gerçekleştireceği 154 günlük bono ihalesine odaklandı. Bu ihaledeki faiz oranı, sürdürülen para politikasının tutarlılığı açısından önemli görülüyor. Dünkü faiz indirimiyle birlikte, Hazine Müsteşarlığı'nın ‘2001 yılı ortalama içborçlanma faiz öngörüsünü’, yüzde 81'den 91'e artırma kararı birleştirildiğinde, 2001'in Ağustos bşına kadar yüzde 112 olan ortalama borçlanma faizinin, ortalama yüzde 91 olarak gerçekleşebilmesi için faiz oranlarının en kısa sürede yüzde 80'e doğru çekilmesi gerekli görülüyor. Piyasa iniş trendinin, bugünkü ihaleden itibaren görülmesi gerektiği üzerinde birleşiyor.
Dün ilk seansta 38 puan yükselip 10.139 puandan kapanan İMKB siyasi tartışmalardan olumsuz etkilendi. İlk seansta 10.200 seviyesine yaklaşan borsa ikinci seansta artan işlem hacmiyle birlikte düşüp günü 9.868 puandan kapattı.
Borsada işlem süresi bir saat uzuyorBorsada işlem süresi bir saat uzatıldı. İMKB Yönetim Kurulu'nun aldığı karar çerçevesinde borsada birinci seans 09.30'da açılacak ve 12:00'de bitecek. İkinci seansın açılış saati 14.00, kapanış saati ise 16.30 olacak. Daha önce 10.00-12.00, 14.00-16.00 saatleri arasında toplamda 4 saat olan işlem yapma süresini 5 saate çıkartan kararın uygulamaya geçiş tarihi 13 Ağustos olarak belirlendi. Yeni seans saatlerinin uygulanmasına dönük hazırlıkların sürdüğünü belirten İMKB Başkanı Osman Birsen, yönetim kurulu olarak böyle bir kararı alma nedenlerini ‘‘İşlemleri daha uzun süreye yayarak işlem hacmini artırmak, yabancı yatırımcı için saat farkını daha aza indirgemek’’ şeklinde kaydetti.
Birsen, seans saatlerinin uzatılması kararını şöyle açıkladı: ‘‘Saatlerin uzatılmasının işlem hacmini artıracağına yönetim kurulu olarak hemfikir olduk.Yatırımcı, önemli kararları artık biraz daha geniş zaman dilimi içerisinde, önünü daha rahat görerek alacak. Hatalar rahat tolere edilebilecek. Yabancılar açısından da yararlı olacağını düşündük. İkinci seansın 30 dakika geç kapanması bu noktada önemli.’’
Seans saatlerinin uzatılmasının
hisse senedi piyasasına dönük uzaktan erişim projesini de destekler nitelikte olduğunu vurgulayan Birsen, konu hakkında ‘‘Uzaktan erişimde yatırımcının yatırımlarına sağlıklı yön verebilmesi için seans süresinin bugünkünden daha uzun olmasında fayda var’’ dedi.
Merkez Bankası neden faiz düşürdü? Temmuz enflasyonu yıl sonu ve yılın ikinci yarısındaki beklentilere uygun gerçekleşti.
Özellikle tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentilerin altında kaldı.
Öncü göstergeler enflsyondaki düşüşün önümüzdeki aylarda da sürme ihtimalinin yüksek olduğunu gösteriyor.
Kurdaki hareketler belirli bir istikrara kavuştu.
Enflasyon üzerinde iç talep baskısı yok.
Piyasalar, para ve maliye politikaları açısından Türkiye'nin, Arjantin ile önemli farklılıklara sahip olduğunu anlamaya başladı.