Pirinç kâbusu

Buna bir de artan sanayiye paralel olarak azalan tarım alanları eklenince, Çin pirinçte ihracatçı konumdan ithalatçı konuma düştü. Şimdi bu durumda dünya emtia pazarlarını da etkiliyor.

TEK başına dünyanın en büyük pirinç üreticisi ve tüketicisi olan Çin’in pirinç ithalatı her geçen dönem hızla artmaya devam ediyor. Ülkedeki orta sınıfı zenginleşmesiyle artan lüks tüketim pirinçteki damak zevkini de etkiledi. Çinliler artık ‘kokulu’ lüks pirinçleri tercih ediyor. Bu durum, Türkiye’yi tüketim ile üretimin dengeli olmasından dolayı şimdilik etkilemiyor.

İTHALAT SOLLADI

Çin’in pirinç ticareti özellikle son yıllarda ‘tavuğun yumurta satın almasına’ benzetiliyor. Wall Street Journal’da yer alan bilgilere göre Çin, 2010’da yaklaşık 600 bin ton ihracat gerçekleştirirken, neredeyse yarısı kadar pirinç ithalatı gerçekleştiriyordu. Ancak son iki yıldan bu yana Çin’in pirinç ithalatı, ihracat rakamlarını geçmiş bulunuyor. Çin, 2013 yılında 2 milyon ton ithal pirinç satın alırken, ülkenin söz konusu dönemdeki pirinç ihracatı 500 bin tona geriledi. Çin’in pirinç stokları ise hızla erimeye devam etti. 2002’de 90 milyon tonluk pirinç stoğu bulunan Çin’de bu rakamın 2013’te 35 milyon tona kadar gerilemesi bekleniyor.

KOKULU PİRİNCİ SEVDİLER

Street Authority’de yer alan bilgilere göre Çin’deki orta sınıfın nüfusu geçen yıl itibariyle ülkedeki nüfusun yaklaşık yüzde 66’sına yükselerek toplamda 630 milyon kişiye ulaştı. Bejing veya Şangay gibi Çin’in büyük şehirlerinde yaşayan orta sınıfta yer alan Çinliler yıllık ortalama 12 bin dolar harcamaya başladı. Bu durum ülkedeki lüks tüketim ürünlerine olan talebi hızla arttırarak pirinç ticareti üzerindeki etkiyi arttırdı. Fortune’da yer alan habere göre ülkedeki orta sınıf Çinliler, yerli üretim pirinç yerine yurtdışında üretilen ‘kokulu’ pirinci tercih etmeye başladı. Bu yüzden pirinç ithalatının artmasının en büyük sebeplerinden bir ‘kokulu’ pirinç olarak gösteriliyor.

KURAKLIK da ETKİLEDİ

Çin’deki pirinç ithalatında yaşanan artışın Türkiye’yi etkilemesi beklenmezken sektör temsilcileri, Çin’in beklentiler üzerinden bir ithalat gerçekleştirmesi halinde sadece Türkiye’nin değil tüm dünyanın etkileneceğini söylüyor. Çin’de bu yıl yaşanan kuraklık nedeniyle pirinç üretiminde sorun yaşandığına dikkat çeken Sezon Pirinç Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Erdoğan, yetiştirilen ürünlerde de kadmium maddesine rastlandığını söyledi. Kadmium’un ağır metaller içerdiğini ve insan vücüdundan çıkmasının çok zor olduğunu ifade eden Erdoğan, “Dünya piyasalarında Çin’in bu anlamda sıkıntı yaşayacağı konuşuluyor. Çin’in ithalatını arttırması yönünde bir beklenti var. Eğer beklentiler üzerinde bir pirinç alımı gerçekleşirse sadece Türkiye değil tüm dünya etkilenir. Çünkü Çin hareket ettiğinde taşlar oynuyor” dedi. Erdoğan, Çin’in uzun süredir Vietnam’dan kokulu pirinç aldığını dile getirdi.

Pirinç kuleleri yapılacak

ÇİN’in pirinç ithalatının artmasının en büyük sebeplerinden biri de ülkedeki tarım arazilerinin daralması olarak gösteriliyor. Konu hakkında çalışmalar gerçekleştiren Çin hükümeti, daralan tarım arazilerine önlem olarak gökdelen şeklinde tarım arazileri oluşturulacak. 187 metre uzunluğunda olacak dev kulelerin her katı güneş görecek şekilde tasarlanmış durumda. Bu kulelerde meyve ve sebze gibi diğer ürünlerde yetiştirilebilecek.

150 bin ton ithalat

ÇİN’de yaşanan pirinç ithalatındaki artışın Türkiye’deki fiyatları etkilemeyeceğini ifade eden Reis Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Reis Türkiye’de 650 bin ton pirinç tüketimi olduğunu, üretimin ise 500 bin ton civarında olduğunu belirtti. Kişibaşı
pirinc tüketiminin 8 kilogram civarında olduğunu dile getiren Reis, “Türkiye 20 yıl öncesine kadar ihtiyacı olduğu pirincin yüzde 50’sinden fazlasını ithal ederdi. Ancak son yıllarda durum değişti. Dünyada da pirinc üretimi artmaya devam ediyor. Türkiye yıllık 100-150 bin ton arasında pirinç ithal ediyor.
Bu da kabul edilebilir bir rakam. Rakamlara bakıldığında da Çin’in yapacağı ithalat Türkiye’nin durumunu etkilemez. Çünkü üretimimiz çok iyi gidiyor” dedi. Reis, Çin’in sonn yıllarda daha çok buğday ve et ithalatına yöneldiğine değindi.