Petrolde normalleşme etkisi
Güncelleme Tarihi:
Salgının tüm dünyayı etkisi altına aldığı mart ayı başında 46 dolar seviyesinde olan brent petrol ekonomilerin durması ile birlikte 20 doların altına kadar geriledi. Ancak normalleşme süreci ve ekonomideki hareketlilik sonucu talep tarafında artan iyileşme ile brent petrol hızla 45 dolar seviyesine kadar çıktı. Sanayi ve turizmdeki toparlanma ile fiyatların daha da yukarı gitmesi bekleniyor.
Koronavirüs salgınının Çin’den bütün ülkelere yayılmaya başlaması ile beraber dünya vatandaşları evlerine çekilirken ekonomik hareketlilik aniden durma noktasına geldi. Sanayide çarkların dönmemesi ise en çok petrol piyasasını vurdu. Salgının etkisini tam anlamıyla göstermeye başladığı mart ayının ilk haftasında 46 dolar seviyesinde olan brent petrol virüsün yayılma hızını arttırmasıyla beraber önce 40 doların altına ardından 30 doların altına indi. Öyle ki nisan ayında brent petrol kısa süreliğine de olsa 20 doların altını gördü. Hatta Amerikan Tipi Ham Petrol bir gecede sıfırın altına inerek yaklaşık eksi 40 dolarlık fiyatı ile tarihe geçti.
Brent petrolün 7 aylık performansı
29 Ocak.......................... 56.13 $
27 Şubat......................... 51.40 $
6 Mart............................... 48.10 $
21 Nisan.......................... 15.89 $
10 Mayıs........................... 32.02 $
8 Haziran.......................... 42.80 $
24 Temmuz..................... 44.10 $
ADIM ADIM YÜKSELİŞ
Petrol fiyatlarındaki aşağı yönlü bu görülmemiş hareketin en büyük nedeni koronavirüs salgınına bağlı olarak sanayinin durması ve talep tarafındaki yavaşlama oldu. Onu bir türlü üretim konusunda anlaşamayıp sürekli üretime devam eden ve piyasada petrol fazlası oluşmasına neden olan petrol üreticileri izledi. Ancak ülkeler tarafından atılan normalleşme adımlarının ekonomik hayatta karşılık bulması ile petrol hızla tırmanışa geçti. Koronavirüs dönemindeki kayıplarını telafi etmeye başlayan petrol önce 30 dolar seviyesine geldi. Ardından da 40 doların üzerini gördü.
Ekonomik aktivitelerin ivme kazanması ile son bir aylık dönemde 40 doların üzerinde seyreden petrol bu hafta içinde ise 44.34 dolar seviyesine görerek neredeyse karantina süreçlerinin öncesindeki seviyesini yakaladı.
OLUMLU TABLO
Bunda en önemli etken gemi ve uçak trafiğinin kademeli de olsa artması ile ağır sanayi kuruluşlarının tekrar devreye girmesi oldu. Tüketici tarafındaki talebin normalleşme süreci ile birlikte toparlanması ise petrol fiyatlarının gidişatı için olumlu bir tablo çiziyor. Diğer taraftan 3 aylık döneme bakıldığında sanayi ve üretim tarafında gelen olumlu veriler de bu tabloyu güçlendiriyor. Ancak geçen yılın aynı dönemi ile kıyaslandığında tarihi bir krize neden olan salgın döneminin etkileri hala ciddi anlamda atlatılmış değil.
GÖZLER AŞI ÇALIŞMALARINDA
Uzmanlara göre asıl toparlanma aşı çalışmalarının ciddi anlamda karşılık bulması ile gerçekleşecek. Devam eden ve ilk sonuçları ortaya çıkan çalışmalara göre ise bu 2020’nin sonu ya da 2021’in ilk çeyreğinde gerçekleşecek. Uzmanlar eğer üretim tarafında yeni bir kriz yaşanmadığı durumda petrolün olumlu haberlerle 60 dolara doğru hızla yükseleceğini belirtiyor. Üretici ülkelerin ekstra kesinti kararı alması ise bu süreci daha da hızlandırabilir.
DAHA GİDECEK YOLU VAR
Sanayi tarafındaki enerji kullanımının artması, şehir içi trafiğinin tekrar eksi seviyeye dönmesi, uçak ve otobüs seferlerinin kademeli olarak devreye girmesi, yük trenlerinin çalışması, enerji santrallarının eskiye dönmesi ve turizm sektörünün az da olsa canlanması petrol fiyatlarının 20 dolar seviyelerinden 45 dolar seviyelerine çıkmasındaki etkenler oldu. Ancak uzmanlar petrolde tekrar 50 ve 60 dolar seviyelerinin görülebilmesi için turizmde doluluk oranlarının yüzde 70’in üzerinde, uçaklardaki doluluk oranının ise 80’in üzerine olması gerektiğini ifade ediyor.