Petrol ya zirveye ya dibe
Güncelleme Tarihi:
George W. Bush’un üst düzey enerji danışmanlığını yapmış analist Robert McNally, petrol fiyatlarının tarihte görülmemiş bir oynaklık yaşadığını belirterek, “Herkes petrolde yeni normalin ne olacağını merak ediyor. Fakat benim mesajım, ‘Yeni normal 26 dolar da olabilir, 150 de’ gibi hazırlanmak olur” dedi.
DAHA önce Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi’nde uluslararası enerjiden sorumlu üst düzey direktör olarak görev alan Rapidan Energy Group Başkanı Robert McNally, İstanbul’da “Petrol Fiyat Çalkantısının Geri Dönüşü” başlıklı bir seminer verdi. McNally, “Hepimiz petrolün fiyatı konusunda endişelenmeliyiz. Herkes yeni normal petrol fiyatını merak ediyor. 60-70 dolar seviyeleri yeni normal mi? Örneğin Türkiye önümüzdeki birkaç yılı bu fiyata dayalı planlayabilir mi? Burada en önemli soru talep tarafından gelecek” dedi. Yansıtıldığı gibi elektrikli arabaların petrol talebini öldürüp öldürmeyeceğini önümüzdeki yılların göstereceğini vurgulayan McNally, diğer yandan fiyatların 60-70 dolar seviyelerinde mi kalacağını, yoksa 100-hatta 130 dolar seviyelerine mi çıkacağını dünyada ne kadar jeopolitik risk ve yedek petrol kapasitesi olduğunun belirleyeceğini söyledi. McNally, “Benim mesajım sanki yeni normal 5 yıl boyunca 60 ila 70 dolar arasında değil, 26 ve 150 dolar arasındaymış gibi hazırlanmak ve davranmak olur” dedi.
Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezi’nin (IICEC) davetlisi olarak İstanbul’da bulunan McNally, petrol fiyatlarıyla ilgili seminerinde “Son zamanlarda petrol fiyatları çok dalgalı bir seyir izledi. Modern zamanlarda böyle oynaklık görmedik” dedi.
DURMUYORUZ
Petrol fiyatlarında arz ve talebin fiyattaki değişkenliklere doğrudan karşılık vermediğine dikkat çeken McNally, “Çünkü petrolün yerine konabilecek başka bir şey olmadığı için fiyatların değişmesi insanların bir anda reaksiyon vermesine sebep olmuyor. Yani fiyat yükseldi diye çocuğunu arabayla okula götürmeyi bırakmıyorsun veya fiyatlar düştü diye ‘Haydi arabaya atlayım da İstanbul’dan Ankara’ya yol yapayım’ demiyorsun. Arz kısmında ise petrol çıkarmak çok büyük yatırımlar gerektiriyor, hem maliyet hem zaman açısından. Dolayısıyla bir anda fiyatlar yükselince ‘hemen’ birkaç kuyu daha açalım veya fiyat düşünce ‘(önceden çok büyük yatırımlarla açtığımız) kuyuları kapatalım’ olmuyor” şeklinde konuştu.
ELEKTRİKLİ ALMIYORLAR
Elektrikli arabaların petrol talebini öldüreceğine dair söylemlere işaret eden McNally, şunu söyledi: “Elektrikli arabaların son 50 yıldan daha hızlı yükseleceğine dair farklı beklentiler var. Dünya nüfusu 7 milyardan 10 milyara çıksa ve Asya’daki orta sınıf büyüse dahi, bizim OECD’de tükettiğimiz gibi bir petrol tüketimi olmayacağı öngörülüyor. Kendimize şunu sormalıyız: Bu konudaki mutabakat doğru mu? Ben tereddütlü duruyorum. Devletler elektrikli araç kullanımını öne çıkaran çok keskin hedefler koyuyor. Fakat tüketicinin davranışı beklentiye paralel değil. Satın alımlara baktığınızda petrolle çalışan büyük araçların elektrikli araçlara göre daha fazla tercih edildiğini görüyoruz. Tarihe bakarsanız ilk araçlar elektrikliydi fakat Rockefeller fiyatları sabit tuttuğu için petrol güvenilir geldi.”
