Petrol indi, piyasa daraldı, 2008’in enflasyonu tek haneye yakın çıktı
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ocak 03, 2009 00:00
Petrol ve emtia fiyatlarındaki düşüş aralık enflasyonunu geri çekti. TÜFE yüzde 0.41, ÜFE yüzde 3.54 azaldı. Yıllık artış TÜFE’de yüzde 10.6, ÜFE’de ise yüzde 8.1 oldu. Enlasyondaki düşüş, tüketimdeki daralmanın da yansıması olarak görüldü.
ENFLASYON 2008 yılını fren yaparak kapattı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, aralık ayında enflasyon, tüketici fiyatlarında (TÜFE) yüzde 0.41, üretici fiyatları ise beklentilerin de üzerinde (ÜFE) yüzde 3.54 düşüş gösterdi. Buna göre, 2008 sonu itibarıyla yıllık artışlar TÜFE’de yüzde 10.06 ve ÜFE’de yüzde 8.11 oldu. Aralıkta imalat sanayi fiyatları yüzde 3.81, tarım fiyatları da yüzde 2.87 azaldı.
Daralmanın da işareti
Enflasyondaki bu eksi hareket, beklentiler doğrultusunda gerçekleşti. Petrol ve emtia fiyatlarındaki düşüş, enflasyonda da bu tür aşağı yönlü bir hareket olacağı tahminlerini güçlendirmişti. Bu düşüşü sevindirici olduğunu söylemekle birlikte bazı ekonomistler, bu gidişatın ekonomideki daralmanın işareti olduğuna da dikkat çekti.
Tarım fiyatları azaldı
Bir önceki aya göre yüzde 3.54 düşüş gösteren ÜFE, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 8.11, 12 aylık ortalamalara göre yüzde 12.72 artış gerçekleşti. Aylık değişim tarım sektöründe yüzde 2.87, sanayi sektöründe yüzde 3.69 gerilerken, ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış yüzde 4.96 ile maden kömürü ve linyit alt sektöründe gerçekleşti.
İmalat sanayiinde düşüş
Sanayinin üç sektöründen elektrik, gaz, su sektöründe yüzde -2.67, madencilik ve taşocakçılığında yüzde -3.05, imalat sanayinde yüzde 3.81 düşüş gerçekleşti. Aralık ayında endekste kapsanan 756 maddeden 201 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 268 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 287 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş yaşandı.
Giyim-ayakkabı ucuzladı
Aylık değişimin, bir önceki aya göre yüzde 0.41 olduğu TÜFE’de, ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 1.49 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda gerçekleşti. Aylık bazda endekste yer alan gruplardan konutta yüzde 0.53, ulaştırmada yüzde 2.51, giyim ve ayakkabıda yüzde 3.92 düşüş yaşandı. İndirimlerin etkisiyme giyim-ayakkabı fiyatlarında yaşanan düşüş, aralık ayında oranın eksi çıkmasında etkili oldu.
Yıllıkta konut yükseldi
Ancak bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE’de en yüksek artış yüzde 22.88 ile konut grubunda oldu. 2008 yılı aralık ayında endekste kapsanan 454 maddeden; 71’inin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 238 maddenin ortalama fiyatlarında arttı, 145 maddenin ortalama fiyatlarında ise düştü.
Özel kapsamlı fiyatlar
Aralık ayına ilişkin özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, "çekirdek enflasyon" yerine açıklanan TÜFE göstergeleri geçen ay, mevsimlik ürünler hariç yüzde 0.24, işlenmemiş gıda ürünleri hariç ise yüzde 0.63 azaldı. Fiyatlar, enerji hariçde değişim olmaz iken, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 0.20, enerji, alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 0.01 geriledi.
Memur enflasyon farkı alamayacak
TÜRKİYE İstatistik Kurumunun (TÜİK) aralık ayı enflasyon rakamları sonrasında, devlet memurları, sözleşmeliler ve emeklileri, yılın ikinci yarısı için enflasyon farkı alamayacak TÜİK, tüketici fiyat endeksi bazında yüzde e 0.41 olarak açıklayınca, temmuz-aralık dönemi 6 aylık enflasyon oranı da, yüzde 3.84 olarak belirlendi. Yılın ikinci 6 aylık dönemindeki fiyat artış oranının, enflasyon farkında baz alınan yüzde 4’ün altında kalması nedeniyle, memurlar, sözleşmeliler ve memur emeklilerine, 2008’in ikinci yarısı için enflasyon farkı verilmeyecek.
Hedef yüzde 41 aşıldı
HÜKÜMET 2008 ve 2009 yılı için Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) hedefini yüzde 4 olarak belirlemişti. Yıl ortasında ise hem 2008 hem de 2009 için hedefler yüzde 7.5 olarak revize edilmişti. Böylece, 2008 yılı enflasyonu TÜFE’de revize hedefin 3.1 puan üzerinde gerçekleşmiş oldu. Bu, hedeften yüzde 41 sapmayı ifade ediyor.
Daralmanın da işareti
Enflasyondaki bu eksi hareket, beklentiler doğrultusunda gerçekleşti. Petrol ve emtia fiyatlarındaki düşüş, enflasyonda da bu tür aşağı yönlü bir hareket olacağı tahminlerini güçlendirmişti. Bu düşüşü sevindirici olduğunu söylemekle birlikte bazı ekonomistler, bu gidişatın ekonomideki daralmanın işareti olduğuna da dikkat çekti.
Tarım fiyatları azaldı
Bir önceki aya göre yüzde 3.54 düşüş gösteren ÜFE, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 8.11, 12 aylık ortalamalara göre yüzde 12.72 artış gerçekleşti. Aylık değişim tarım sektöründe yüzde 2.87, sanayi sektöründe yüzde 3.69 gerilerken, ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış yüzde 4.96 ile maden kömürü ve linyit alt sektöründe gerçekleşti.
İmalat sanayiinde düşüş
Sanayinin üç sektöründen elektrik, gaz, su sektöründe yüzde -2.67, madencilik ve taşocakçılığında yüzde -3.05, imalat sanayinde yüzde 3.81 düşüş gerçekleşti. Aralık ayında endekste kapsanan 756 maddeden 201 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 268 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 287 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş yaşandı.
Giyim-ayakkabı ucuzladı
Aylık değişimin, bir önceki aya göre yüzde 0.41 olduğu TÜFE’de, ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 1.49 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda gerçekleşti. Aylık bazda endekste yer alan gruplardan konutta yüzde 0.53, ulaştırmada yüzde 2.51, giyim ve ayakkabıda yüzde 3.92 düşüş yaşandı. İndirimlerin etkisiyme giyim-ayakkabı fiyatlarında yaşanan düşüş, aralık ayında oranın eksi çıkmasında etkili oldu.
Yıllıkta konut yükseldi
Ancak bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE’de en yüksek artış yüzde 22.88 ile konut grubunda oldu. 2008 yılı aralık ayında endekste kapsanan 454 maddeden; 71’inin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 238 maddenin ortalama fiyatlarında arttı, 145 maddenin ortalama fiyatlarında ise düştü.
Özel kapsamlı fiyatlar
Aralık ayına ilişkin özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, "çekirdek enflasyon" yerine açıklanan TÜFE göstergeleri geçen ay, mevsimlik ürünler hariç yüzde 0.24, işlenmemiş gıda ürünleri hariç ise yüzde 0.63 azaldı. Fiyatlar, enerji hariçde değişim olmaz iken, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 0.20, enerji, alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 0.01 geriledi.
Memur enflasyon farkı alamayacak
TÜRKİYE İstatistik Kurumunun (TÜİK) aralık ayı enflasyon rakamları sonrasında, devlet memurları, sözleşmeliler ve emeklileri, yılın ikinci yarısı için enflasyon farkı alamayacak TÜİK, tüketici fiyat endeksi bazında yüzde e 0.41 olarak açıklayınca, temmuz-aralık dönemi 6 aylık enflasyon oranı da, yüzde 3.84 olarak belirlendi. Yılın ikinci 6 aylık dönemindeki fiyat artış oranının, enflasyon farkında baz alınan yüzde 4’ün altında kalması nedeniyle, memurlar, sözleşmeliler ve memur emeklilerine, 2008’in ikinci yarısı için enflasyon farkı verilmeyecek.
Hedef yüzde 41 aşıldı
HÜKÜMET 2008 ve 2009 yılı için Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) hedefini yüzde 4 olarak belirlemişti. Yıl ortasında ise hem 2008 hem de 2009 için hedefler yüzde 7.5 olarak revize edilmişti. Böylece, 2008 yılı enflasyonu TÜFE’de revize hedefin 3.1 puan üzerinde gerçekleşmiş oldu. Bu, hedeften yüzde 41 sapmayı ifade ediyor.