Petkim’de 2 milyar dolar peşin göründü Turcas-Socar, ’bölgesel güç’e soyundu
Güncelleme Tarihi:
Nilgün KARATAŞ
Oluşturulma Tarihi: Kasım 23, 2007 00:00
Petkim ihalesinde ikinci olan Socar&Turcas-Injaz Ortak Girişim Grubu’na onay çıktı. 2.04 milyar dolarlık teklifi ile Petkim’in yeni sahibi olmaya hak kazanan Socar&Turcas-İnjaz Ortak Girişim Grubu, bu arada hedef büyüttü. Turcas’ın patronu Erdal Aksoy, "Hedefimiz sadece Petkim’i almak değil, bölgesel bir petro-kimya devi olmak. Parayı peşin ödemeye çaba gösteririz" dedi.
TRANSCENTRAL-Asia Grubu’nun devre dışı bırakılmasıyla, en yüksek ikinci teklifiyle Petkim Petrokimya A.Ş. (Petkim) ihalesinde öne çıkan Socar&Turcas-Injaz’a onay çıktı. Özelleştirme İdaresi (ÖİB) Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun, Petkim’in yüzde 51 oranındaki kamu hissesinin 2 milyar 40 milyon dolar bedelle Socar&Turcas-Injaz Ortak Girişim Grubu’na satışını onayladığı açıklandı. Turcas Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Aksoy ise, bu ortaklığın sadece Petkim’i almayı değil, bölgesel güç olmayı hedeflediğini söyledi.
10 MİLYON DOLAR EKSİĞİNE: Böylece Petkim, ihalede en yüksek teklifi veren grup yerine, ikinci yüksek teklife gitti. Temmuz ayı başında yapılan ihalede Transcentral-Asia Grubu, Petkim için 2 milyar 50 milyon dolar vermişti. Ancak ÖİB bu grup yerine 10 milyon dolar daha az teklifle ikinci olabilen Socar&Turcas-Injaz Ortak Girişim Grubu’nu tercih etmişti. Bunun için bir gerekçe açıklamazken, kamuoyunda Transcentral-Asia’nın ortaklık yapısı tartışma konusu yaratmıştı. Kazak petrol şirketi Caspineft, stratejik ortak olarak Kazak ağırlıklı Rus İnvestment Industrial Euroasia Group ve finans ortağı olarak ise Rus İnvestment Troika Dialog Bankası’ndan oluştuğu açıklanan konsorsiyumda, Troica’nın büyük ortağının Ermeni lobisinin önde gelen isimlerinden biri olarak tanınan Reben Vardanyan olması, bu tartışmaların nedeni olmuştu.
HEDEF SADECE PETKİM DEĞİL: Socar&Turcas-İnjaz Grubu, imza atmak için Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun kararın Resmi Gazetede yayımlanmasını beklerken, "bölgesel güç olmayı" hedeflediğini açıkladı. Turcas Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Aksoy, "Hedefimiz sadece Petkim’i almak değil, bölgesel bir petro-kimya devi olmak" dedi. Turcas, Socar ve Injaz olarak çok iyi hazırlandıklarını dile getiren Erdal Aksoy, konsorsiyum ortaklarıyla birlikte 3 Aralık’ta bir toplantı düzenleyerek, hedeflerini kamuoyu ile paylaşacaklarını dile getirdi. Hedeflerinin sadece Petkim’i almak olmadığını dile getiren Aksoy, "Bu üçlünün amacı bölgesel bir petro-kimya gücü olmak" dedi.
YENİ YATIRIMLAR OLACAK: Erdal Aksoy, bölgesel güç olma hedefinin yeni yatırımları da içerdiğini belirtirken, 2 milyar 40 milyon doların nasıl ödeneceği konusunda "İhale şartlarına göre hem peşin hem de vadeli ödeme imkanımız var. Ortaklarımla henüz bu konuda net bir karar almadık. Ancak benim şahsi kanatim, peşin ödeme çabası içinde olacağımız" diye konuştu. Transcentral-Asia Grubu’nun devre dışı bırakılmasının ardından Socar-Turcas Injaz ortak girişim grubunun teklifini 10 milyon dolar artırarak en yüksek teklif düzeyine getireceği konuşulmuştu. Ancak onaylanan satış böyle artışı içermedi.
Özelleştirme süreci 20 yılda tamamlandı
Özelleştirme Yüksek Kurulu onayının Resmi Gazete’de yayımlanması ile son bulacak olan Petkim’de özelleştirme süreci bundan tam 20 yıl önce başladı.
Petkim 11 Eylül 1987’de özelleştirme kapsamına alındı. İhale süreci ise 20 Ocak 2003’te başları ve 2 Nisan 2003’de 5 yatırımcıdan teklif alındı.
Yüzde 88.86’lık hisse için 6 Haziran 2003’te yapılan ihaleyi Uzan Grubu’na ait Standart Kimya kazandı. Kuruluşlarına el konulması sürecine giren Uzanlar, gerekli ödemeyi yapamayınca ihale iptal edildi.
Petkim’in yüzde 88.86’sına tekabül eden ÖİB hissesinin blok satış yöntemiyle özelleştirilmesi amacıyla 26 Ağustos 2003’te yeniden ihaleye çıkıldı. Son teklif verme tarihi 30 Ocak 2004’de yeterli teklif verilmediği için ihale iptal edildi.
Nisan 2005’te Petkim’in sermayesindeki yüzde 34.5’lik hissesi halka arz edildi. 267 milyon dolar gelir sağlandı. Son olarak, kalan yüzde 51 hisse için blok satış ihalesine çıkıldı.
18 şirketin ön yeterlilik aldığı ihalede son teklif verme tarihi olan 25 Haziran’da 8 teklif alındı. Ancak 6 Temmuz’daki ihale sonucunda da kazanan grup ile satış onayı alan grup farklı oldu.
Socar-Turcas Ceyhan’da rafineri de kuracak
AZERBAYCAN delet petrol şirketi Socar ile ortaklığı Petkim ile sınırlı kalmayan Turcas, Ceyhan bölgesinde bir petrol rafinerisi kurmak için de çalışmalar yapıyor. Enerji piyasası Düzenleme Kurulu tarafından rafinerisi lisansı başvurusuna onay çıkan Socar-Turcas Enerji, Ceyhan’da ilk kazmayı 2009’un ilk çeyreğinde vurmayı planlıyor. En erken 2012’de devreye girmesi öngörülen rafinerinin, Socar’a ait 40 milyon ton petrolün 10 milyon tonunu işlemesi düşünülüyor. Bu arada Turcas’ın planları arasında farklı ortaklıklarla doğalgaz, kömür, rüzgar santralleri inşa etmek, elektrik dağıtım ihalelerine girmek de yer alıyor.
Halkbank’ı 2008’de özelleştiririz
MALİYE Bakanı Kemal Unakıtan, kamu bankaları özelleştirmelerine Halk Bankası’ndan başlanacağını açıkladı. Halkbank özelleştirmesinin 2008’de yapılacağını belirten Unakıtan, üç kamu bankasının stratejisinin ayrı ayrı belirleneceğini ve yıl sonundan önce Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) tarafından karara bağlanacağını söyledi.
KARARA BAĞLANMADI: TBMM’de gazetecilerin kamu bankalarının özelleştirmesi ile ilgili soruları yanıtlayan Maliye Bakanı Unakıtan, konuyu kesin karara bağlamadıklarını belirterek, şöyle konuştu: "ÖYK olarak Başbakanımızın başkanlığında stratejileri belirleyeceğiz. Türkiye’nin menfaatleri neyi gerektiriyorsa onu yapacağız" diye konuştu.
3 AYRI STRATEJİ: Üç kamu bankası için ayrı ayrı strateji belirleneceğini kaydeden Unakıtan, "Ziraat için ayrı, Halkbank için ayrı, Vakıfbank için ayrı strateji belirleyeceğiz. Ama ilk karar vereceğimiz banka Halk Bankası olacak. Özelleştirme İdaresi ve danışmandan geçen hafta brifing aldık" derken, satış stratejisini açıklamadı.
10 MİLYON DOLAR EKSİĞİNE: Böylece Petkim, ihalede en yüksek teklifi veren grup yerine, ikinci yüksek teklife gitti. Temmuz ayı başında yapılan ihalede Transcentral-Asia Grubu, Petkim için 2 milyar 50 milyon dolar vermişti. Ancak ÖİB bu grup yerine 10 milyon dolar daha az teklifle ikinci olabilen Socar&Turcas-Injaz Ortak Girişim Grubu’nu tercih etmişti. Bunun için bir gerekçe açıklamazken, kamuoyunda Transcentral-Asia’nın ortaklık yapısı tartışma konusu yaratmıştı. Kazak petrol şirketi Caspineft, stratejik ortak olarak Kazak ağırlıklı Rus İnvestment Industrial Euroasia Group ve finans ortağı olarak ise Rus İnvestment Troika Dialog Bankası’ndan oluştuğu açıklanan konsorsiyumda, Troica’nın büyük ortağının Ermeni lobisinin önde gelen isimlerinden biri olarak tanınan Reben Vardanyan olması, bu tartışmaların nedeni olmuştu.
HEDEF SADECE PETKİM DEĞİL: Socar&Turcas-İnjaz Grubu, imza atmak için Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun kararın Resmi Gazetede yayımlanmasını beklerken, "bölgesel güç olmayı" hedeflediğini açıkladı. Turcas Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Aksoy, "Hedefimiz sadece Petkim’i almak değil, bölgesel bir petro-kimya devi olmak" dedi. Turcas, Socar ve Injaz olarak çok iyi hazırlandıklarını dile getiren Erdal Aksoy, konsorsiyum ortaklarıyla birlikte 3 Aralık’ta bir toplantı düzenleyerek, hedeflerini kamuoyu ile paylaşacaklarını dile getirdi. Hedeflerinin sadece Petkim’i almak olmadığını dile getiren Aksoy, "Bu üçlünün amacı bölgesel bir petro-kimya gücü olmak" dedi.
YENİ YATIRIMLAR OLACAK: Erdal Aksoy, bölgesel güç olma hedefinin yeni yatırımları da içerdiğini belirtirken, 2 milyar 40 milyon doların nasıl ödeneceği konusunda "İhale şartlarına göre hem peşin hem de vadeli ödeme imkanımız var. Ortaklarımla henüz bu konuda net bir karar almadık. Ancak benim şahsi kanatim, peşin ödeme çabası içinde olacağımız" diye konuştu. Transcentral-Asia Grubu’nun devre dışı bırakılmasının ardından Socar-Turcas Injaz ortak girişim grubunun teklifini 10 milyon dolar artırarak en yüksek teklif düzeyine getireceği konuşulmuştu. Ancak onaylanan satış böyle artışı içermedi.
Özelleştirme süreci 20 yılda tamamlandı
Özelleştirme Yüksek Kurulu onayının Resmi Gazete’de yayımlanması ile son bulacak olan Petkim’de özelleştirme süreci bundan tam 20 yıl önce başladı.
Petkim 11 Eylül 1987’de özelleştirme kapsamına alındı. İhale süreci ise 20 Ocak 2003’te başları ve 2 Nisan 2003’de 5 yatırımcıdan teklif alındı.
Yüzde 88.86’lık hisse için 6 Haziran 2003’te yapılan ihaleyi Uzan Grubu’na ait Standart Kimya kazandı. Kuruluşlarına el konulması sürecine giren Uzanlar, gerekli ödemeyi yapamayınca ihale iptal edildi.
Petkim’in yüzde 88.86’sına tekabül eden ÖİB hissesinin blok satış yöntemiyle özelleştirilmesi amacıyla 26 Ağustos 2003’te yeniden ihaleye çıkıldı. Son teklif verme tarihi 30 Ocak 2004’de yeterli teklif verilmediği için ihale iptal edildi.
Nisan 2005’te Petkim’in sermayesindeki yüzde 34.5’lik hissesi halka arz edildi. 267 milyon dolar gelir sağlandı. Son olarak, kalan yüzde 51 hisse için blok satış ihalesine çıkıldı.
18 şirketin ön yeterlilik aldığı ihalede son teklif verme tarihi olan 25 Haziran’da 8 teklif alındı. Ancak 6 Temmuz’daki ihale sonucunda da kazanan grup ile satış onayı alan grup farklı oldu.
Socar-Turcas Ceyhan’da rafineri de kuracak
AZERBAYCAN delet petrol şirketi Socar ile ortaklığı Petkim ile sınırlı kalmayan Turcas, Ceyhan bölgesinde bir petrol rafinerisi kurmak için de çalışmalar yapıyor. Enerji piyasası Düzenleme Kurulu tarafından rafinerisi lisansı başvurusuna onay çıkan Socar-Turcas Enerji, Ceyhan’da ilk kazmayı 2009’un ilk çeyreğinde vurmayı planlıyor. En erken 2012’de devreye girmesi öngörülen rafinerinin, Socar’a ait 40 milyon ton petrolün 10 milyon tonunu işlemesi düşünülüyor. Bu arada Turcas’ın planları arasında farklı ortaklıklarla doğalgaz, kömür, rüzgar santralleri inşa etmek, elektrik dağıtım ihalelerine girmek de yer alıyor.
Halkbank’ı 2008’de özelleştiririz
MALİYE Bakanı Kemal Unakıtan, kamu bankaları özelleştirmelerine Halk Bankası’ndan başlanacağını açıkladı. Halkbank özelleştirmesinin 2008’de yapılacağını belirten Unakıtan, üç kamu bankasının stratejisinin ayrı ayrı belirleneceğini ve yıl sonundan önce Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) tarafından karara bağlanacağını söyledi.
KARARA BAĞLANMADI: TBMM’de gazetecilerin kamu bankalarının özelleştirmesi ile ilgili soruları yanıtlayan Maliye Bakanı Unakıtan, konuyu kesin karara bağlamadıklarını belirterek, şöyle konuştu: "ÖYK olarak Başbakanımızın başkanlığında stratejileri belirleyeceğiz. Türkiye’nin menfaatleri neyi gerektiriyorsa onu yapacağız" diye konuştu.
3 AYRI STRATEJİ: Üç kamu bankası için ayrı ayrı strateji belirleneceğini kaydeden Unakıtan, "Ziraat için ayrı, Halkbank için ayrı, Vakıfbank için ayrı strateji belirleyeceğiz. Ama ilk karar vereceğimiz banka Halk Bankası olacak. Özelleştirme İdaresi ve danışmandan geçen hafta brifing aldık" derken, satış stratejisini açıklamadı.